Avustralya’da uzun süredir gündemde olan sosyal medya yasası bugün yürürlüğe girdi. Yeni düzenlemeyle birlikte ülkede 16 yaşından küçük herkes, sosyal medya hesaplarına erişimini kaybetti. Facebook, Instagram, TikTok, Snapchat, X ve YouTube’un da aralarında bulunduğu popüler platformlar, yaş doğrulama sistemleri üzerinden 16 yaş altı kullanıcıların hesaplarını kaldırmaya başladı. Bu kararla Avustralya, sosyal medya kullanımını bu yaş grubuna tamamen yasaklayan ilk ülke olarak kayıtlara geçti.
KARARI İHLAL EDEN PLATFORMLARA MİLYONLUK CEZA KESİLECEK
Yasanın uygulanmasına yönelik hazırlanan mevzuata göre, kurallara uymayan sosyal medya şirketleri 49,5 milyon Avustralya dolarına kadar para cezasıyla karşı karşıya kalacak. Hükümet, yasak listesinin başlangıç için 10 platformla sınırlı olduğunu ancak ilerleyen dönemde gençlerin yöneldiği yeni uygulamaların ortaya çıkması halinde kapsamın genişletileceğini bildirdi. X yönetimi yasaya uyup uymayacağına dair net bir açıklama yapmazken, diğer platformlar düzenlemeye uyacaklarını teyit etti. Yasa kapsamına girmese de düşük riskli kategoride yer alan Bluesky ise kendi inisiyatifiyle 16 yaş altı kullanıcıları platformdan uzaklaştıracağını açıkladı.
BAŞBAKAN ALBANESE, GENÇLERE SESLENDİ
Başbakan Anthony Albanese, yasanın yürürlüğe girmesinden önce gençlere seslenerek, tatil döneminde telefonlarını bir kenara bırakmalarını istedi. Albanese, mesajında çocuklara yeni hobiler edinmelerini, spor yapmalarını, bir enstrüman çalmayı öğrenmelerini ve aileleriyle daha fazla vakit geçirmelerini tavsiye etti. Sosyal medya yasağının gençlerin iyiliği için atılmış bir adım olduğunu belirten Albanese, yüz yüze iletişimin önemine dikkat çekti.
YASAK NASIL GÜNDEME GELDİ?
Avustralya’da sosyal medya kullanımına yaş sınırının getirilmesi fikri ilk kez geçen yıl Eylül ayında Başbakan tarafından duyuruldu. Ülkede artan tehlikeli sosyal medya meydan okumaları, çocukların maruz kaldığı zararlı içerikler ve ebeveynlerin yükselen endişeleri, bu tercihin temel sebeplerini oluşturdu. Yapılan kamuoyu araştırmaları, halkın büyük bölümünün sosyal medya yaş sınırının 16’ya yükseltilmesini desteklediğini ortaya koydu. Hükümet ve muhalefetin ortak kararıyla hazırlanan yasa tasarısı, kasım ayı sonunda parlamentonun her iki kanadından da onay aldı.
Avustralya’nın aldığı karar uluslararası alanda büyük yankı uyandırdı. Malezya, Danimarka, Norveç ve bazı AB ülkeleri benzer yasakları gündemlerine aldıklarını açıkladı. Uzmanlar arasında yasağın etkilerine ilişkin farklı görüşler bulunuyor. Bir taraf, uygulamanın çocukları zararlı içeriklerden koruyacağını savunurken, diğer taraf yasağın gençleri internetin daha kontrolsüz alanlarına itebileceğini düşünüyor. Sosyal medya şirketleri ise düzenlemeye karşı çıkarak, kullanıcı güvenliğinin bu şekilde sağlanamayacağını öne sürmüştü. Öte yandan yasaya karşı Avustralya Yüksek Mahkemesi’nde açılan bir dava da devam ediyor. Düzenlemenin gençleri koruyup korumayacağı ya da dijital özgürlükleri kısıtlayıp kısıtlamayacağı konusu ülkede hala sıcaklığını koruyor.