ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Güney Kore’nin Busan kentinde bir araya geldi. Dünyanın iki süper gücü arasındaki ilişkilerin seyrini değiştirebilecek görüşmede, hem ekonomik hem de diplomatik başlıklar masaya yatırıldı. Görüşme, küresel istikrar açısından “dönüm noktası” olarak değerlendiriliyor.
“GÜÇLÜ BİR ORTAKLIK KURACAĞIZ”
Gimhae Hava Üssü’nde gerçekleşen görüşmenin basına açık kısmında Trump, Xi’ye övgüler yağdırdı. Çin Devlet Başkanı’nı “büyük bir ülkenin, büyük bir lideri” olarak niteleyen Trump, “Zaten birçok konuda anlaşmaya vardık. Şimdi kalan birkaç konuda da uzlaşacağız. Uzun yıllar sürecek güçlü bir dostluğun temellerini atıyoruz” dedi.
Trump ayrıca iki ülkenin geçmişte yaşadığı rekabeti “doğal” olarak gördüğünü belirterek, “Artık rekabeti değil, iş birliğini öne çıkarma zamanı” ifadelerini kullandı.
“ZORLUKLARA RAĞMEN ROTAMIZ SABİT KALMALI”
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ise Trump ile yeniden yüz yüze gelmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi. İki ülkenin ulusal çıkarlarının farklı olmasının “normal” olduğunu vurgulayan Xi, “Dünyanın en büyük iki ekonomisi olarak zaman zaman anlaşmazlık yaşamamız kaçınılmaz. Ancak bu dev geminin kaptanları olarak rotayı doğru tutmak bizim sorumluluğumuz” diye konuştu. Xi, ilişkilerin istikrarını korumanın her iki ülke için de “hayati önem taşıdığını” belirtti.
Xi, Trump’ın “Amerika’yı yeniden büyük yap” vizyonuna atıfta bulunarak Çin’in kalkınmasının bu hedefle çatışmadığını ifade etti:
“Ülkelerimiz birbirinin başarısına katkı sağlayabilir. Geçmişte de söyledim: Çin ve ABD dost olmalı, bu hem tarihin hem de bugünün zorunluluğudur.”
Zirve öncesinde iki ülkenin ekonomi ve ticaret heyetleri, bir dizi temel konuda karşılıklı mutabakata vardı. Xi, bu ilerlemenin “bugünkü görüşme için sağlam bir zemin oluşturduğunu” söyleyerek, “ABD ile ilişkilerimizi daha da ileri taşımaya kararlıyız. Ortak bir gelecek inşa etmek istiyoruz” dedi.
Xİ’DEN TRUMP’A “GAZZE BARIŞI” ÖVGÜSÜ
Xi, Trump’ın dünya barışına yönelik çabalarına da dikkat çekti. Gazze’deki ateşkes sürecine katkılarından dolayı Trump’a teşekkür eden Xi, “Siz, küresel barışa değer veren ve krizleri çözme konusunda kararlı bir lidersiniz” ifadelerini kullandı. Ayrıca Kamboçya-Tayland sınırında yaşanan anlaşmazlıkların çözüm sürecine Trump’ın katkılarını “takdire şayan” olarak niteledi. Xi konuşmasını küresel sorumluluk çağrısıyla noktaladı:
“Bugün dünya birçok zorlukla karşı karşıya. Çin ve ABD, büyük ülkeler olarak bu sorunların çözümünde birlikte hareket edebilir. Ortak çabalarımız hem ülkelerimiz hem de dünya için faydalı olacaktır.”
NÜKLEER TEST SORUSU YANITSIZ KALDI
Görüşmenin sonunda gazetecilerin ABD’nin nükleer testlere yeniden başlama kararıyla ilgili yönelttiği soruyu Trump’ın yanıtsız bırakması ise dikkat çekti.
Güney Kore’deki Trump–Xi zirvesi sadece iki ülke arasındaki ilişkiler için değil küresel barış açısından da tarihi bir önem taşıyor. Tarafların verdiği mesajlar, rekabetten çok “yeni bir iş birliği dönemi”ne işaret ediyor.