Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 2025 yılı itibarıyla Türkiye'nin güncellenmiş Deprem Tehlike Haritası'nı kamuoyuna sundu. Yeni harita, hem yerel yönetimler hem de vatandaşlar için ciddi bir uyarı niteliği taşırken, hangi bölgelerin daha güvenli ya da daha riskli olduğunu da gözler önüne seriyor.
EN AZ DEPREM RİSKİ TAŞIYAN ŞEHİRLER
AFAD’ın yayınladığı verilere göre, Türkiye'deki sismik veriler karşısında görece daha güvenli kabul edilen bazı şehirler şöyle sıralanıyor:
- Aksaray: 5. derece deprem bölgesinde, en düşük risk grubunda.
- Niğde: Şehir genelinde 4. ve 5. derece risk seviyeleri hakim.
- Karaman: Türkiye'nin deprem riski en düşük şehirlerinden biri.
- Nevşehir: 4. derece risk bölgesinde yer alıyor.
- Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir: 3. ve 4. derece risk gruplarında bulunuyor.
- Ankara: Genellikle 3. derece riskte olsa da, Etimesgut ve Mamak gibi bazı ilçeleri 4. derecede yer alıyor.
KARADENİZ’İN SAKİN SİSMİK BÖLGELERİ
Sismik hareket açısından Karadeniz kıyıları da güvenli bölgeler arasında değerlendiriliyor. Yapılaşmanın sürdüğü bölgeler içerisinde en az hareketlilik gösteren iller şu şekilde:
- Bartın: Aktif fay hattına 130 km’den fazla mesafede.
- Zonguldak: 2. derece deprem bölgesinde ama sismik geçmişi oldukça düşük.
- Sinop: Türkiye’nin en düşük sismik aktiviteye sahip illerinden biri.
- Giresun ve Trabzon: Karadeniz kıyısında yer alan ve görece az riskli şehirler.
Bazı şehirlerde kıyı bölgeleri yüksek risk taşısa da, iç kesimler daha güvenli sayılıyor:
- Mardin: 3. derece deprem bölgesi olarak sınıflandırılıyor.
- Antalya: Zemin yapısı değişkenlik gösteriyor; bazı bölgeleri düşük risk grubunda.
- Artvin: Sahil kesimi aktifken, iç bölgeler daha az tehlike arz ediyor.
YÜKSEK RİSKLİ ŞEHİRLER BELİRLENDİ
Yeni haritada en dikkat çeken bölümler, Türkiye'nin yüksek risk taşıyan şehirleri oldu. Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alan birçok il, büyük depremlere açık bölgeler arasında yer aldı:
- Erzincan, Tokat, Amasya, Kastamonu, Çankırı, Karabük
- Düzce, Bolu, Sakarya, Yalova, Kocaeli, İstanbul
- Çanakkale, Balıkesir, Bursa
Bu iller, geçmişte yaşanan büyük depremlerle gündeme gelmiş ve yine olası sarsıntılar için öncelikli hazırlık bölgeleri olarak öne çıkıyor.
TÜRKİYE'NİN 3 ANA FAY HATTI NEDİR?
Türkiye'den geçen 3 ana fay hattı bulunuyor. AFAD’ın haritasında, Türkiye'nin sismik hareketlerini ve risk haritasını belirleyen üç büyük fay hattı bir kez daha dikkat çekti:
- Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF): En aktif fay hattı olup Karadeniz’den Marmara’ya, oradan Ege’ye uzanıyor.
- Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF): Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki yüksek riskin temel nedeni.
- Batı Anadolu Fay Hattı: Ege Bölgesi’nde yer alıyor ve sık sık orta şiddetli depremler üretiyor.
UZMANLAR UYARIYOR: SADECE HARİTAYA DEĞİL, ZEMİNE DE BAKIN
Uzmanlar, yeni haritanın sadece bilgi vermekle kalmadığını, aynı zamanda vatandaşlara rehberlik etmesi gerektiğini söylüyor. Düşük riskli bölgelerde bile zemin yapısı ve bina kalitesi hayati önem taşıyor. AFAD yetkilileri ve uzmanlar, bireysel farkındalığın artırılması, yerel yönetimlerin yapı denetim süreçlerine önem vermesi ve özellikle yeni yapılarda deprem yönetmeliğine tam uyum sağlanmasının şart olduğunu vurguluyor.