Türkiye’de giderek azalan doğurganlık oranları karşısında, devlet yeni bir sosyal politika hamlesine hazırlanıyor. 2025 yılının "Aile Yılı" ilan edilmesiyle birlikte, kadınların iş gücüne katılımını desteklemek ve çocuk sahibi olmayı teşvik etmek amacıyla kamu kurumlarında 24 saat hizmet verecek kreş ve çocuk bakımevleri kurulması için çalışmalar başlatıldı.
DOĞURGANLIK ORANI ALARM VERİYOR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, ülkenin doğurganlık hızında ciddi bir düşüş yaşandığını ortaya koyuyor. 2001 yılında kadın başına 2,38 olan ortalama çocuk sayısı, 2024 yılı itibarıyla 1,48’e kadar geriledi. Bu oran, nüfusun kendini yenileme eşiği olan 2,10’un oldukça altında. Uzmanlara göre bu eğilim devam ederse, Türkiye'nin yaşlanan nüfusu gelecek yıllarda daha büyük sosyal ve ekonomik sorunlara yol açabilir.
KREŞ HİZMETLERİNDE KAPSAMLI YENİ DÖNEM
Aile yapısının korunması, sağlıklı nesillerin yetiştirilmesi ve kadınların iş hayatında daha fazla yer alması hedefiyle kamuda önemli adımlar atılıyor. Bu kapsamda, kamu kurumları bünyesinde faaliyet gösterecek kreş ve gündüz bakımevlerinin kapasiteleri artırılacak. Aynı zamanda yeni kreşlerin açılması da planlanıyor.
GECE GÜNDÜZ AÇIK KREŞLER HANGİ KURUMLARDA OLACAK?
Öncelik, personel yoğunluğu yüksek ve 7/24 çalışma düzenine sahip kamu kurumlarına verilecek. Bu çerçevede;
- Bakanlık merkez teşkilatları,
- Üniversiteler,
- Adliyeler,
- İl emniyet müdürlükleri ve
- Şehir hastaneleri
gibi kurumlar ilk etapta kreş ve bakımevi projelerinin hayata geçirileceği başlıca yerler olacak.
ARSA ALIMI, KAMULAŞTIRMA VE KİRALAMA DA DESTEK KAPSAMINDA
Yeni kreş ve bakımevleri için yalnızca mevcut binalar değil, yeni arsa alımları, kamulaştırmalar ve gerekirse yeni inşaatlar da devlet tarafından desteklenecek. Hazineye ait taşınmazların uygunluğu da projeler öncesinde değerlendirilecek.
Ayrıca, gerektiğinde kiralama yoluyla da bu hizmetin sağlanmasının önü açıldı. Böylece kamu kurumları, ellerinde uygun bina olmasa dahi bu hizmeti sunmakla yükümlü olacak.
CUMHURBAŞKANLIĞI'NA BİLDİRİM ZORUNLU OLACAK
Her kamu kurumu, açacağı yeni kreş veya gündüz bakımevini en geç faaliyete geçtiği ayın sonuna kadar Cumhurbaşkanlığı’na bildirmekle yükümlü olacak. Kreş hizmetlerinin öncelikle kurumların kendi mülklerinde verilmesi esası benimsense de, bu mümkün değilse kamu taşınmazları ve kiralama seçenekleri devreye sokulacak.
HEM NÜFUSA HEM ÇALIŞAN KADINA DESTEK
Yeni düzenlemeler, sadece nüfusun artışını değil aynı zamanda çalışan annelerin yükünü hafifletmeyi amaçlıyor. Kreş hizmetlerinin yaygınlaştırılmasıyla birlikte, kadınların doğum sonrası iş hayatına daha kolay dönebilmesi ve çocuklarını güvenle emanet edebileceği bir sistemin inşası hedefleniyor.