TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 25 Haziran’da görüşülecek olan Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin ekonomik etkilerine dair detaylı bir analiz yayımlandı.
Teklif kapsamında, arazi taşıtlarına yönelik ÖTV oranının %4’ten %50’ye çıkarılması planlanıyor. Bu düzenlemenin, yıllık yaklaşık 14 milyar TL gelir sağlaması bekleniyor.
Yetkili Müesseselere Sıkı Denetim
Yetkili döviz büroları A ve B grubu olarak ikiye ayrılıyor. Şubeleriyle birlikte şu anda 981 yetkili müessese faaliyet gösteriyor. 2021-2025 yılları arasında bu müesseselere yönelik toplam 4.884 aykırılık tespit edildi ve yaklaşık 155 milyon TL tutarında idari yaptırım uygulandı.
Yetkisiz Döviz Alım Satımı Takibe Alındı
2018-2025 döneminde toplam 2.604 iş yeri denetlendi. Bunların 761’inde yetkisiz döviz işlemi yapıldığı tespit edildi. 566 iş yerinin faaliyeti geçici olarak, 195’inin ise sürekli olarak durduruldu. Savcılıklara 214 milyon TL idari para cezası talebi iletildi.
Gelir İdaresinde Fazla Mesai Artıyor
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın taşra teşkilatındaki personele ödenen fazla mesai ücretlerinde artışa gidiliyor. Bir saatlik fazla çalışmada esas alınan 160 gösterge rakamı 300’e çıkarılıyor. Ayrıca fazla mesai ödenecek personel oranı da %20’den %40’a yükseltiliyor.
Taşra teşkilatında görevli 40.353 personelden %40’ına ayda en fazla 15.188 TL fazla mesai ödemesi yapılması hâlinde, toplam aylık gider etkisi 179,7 milyon TL olacak.
Serbest Bölgelerdeki Satışlara Vergi İstisnası
Serbest bölgelerde üretim yapan firmaların, aynı bölgeye ya da diğer serbest bölgelere yaptıkları satışlardan elde ettikleri kazançlara yönelik vergi istisnası devam ediyor. Bu uygulamanın 2024 yılı itibarıyla 700 milyon TL vergi kaybına neden olduğu hesaplandı.
AR-GE Merkezlerine Teşvik Düzenlemesi
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB), Ar-Ge merkezleri ve araştırma altyapılarında çalışan personele yönelik gelir vergisi ve damga vergisi teşviklerinde yeni düzenlemeler planlanıyor.
2023’te TGB’lerde çalışan 88 bin 436 kişi için 25 milyar TL, Ar-Ge merkezlerindeki 99 bin 193 kişi için 23 milyar TL, araştırma altyapılarındaki 2.584 kişi için 721 milyon TL vergi alınmadı. Yeni düzenlemenin 2 milyar TL gelir etkisi yaratması bekleniyor.
Güvenlik Kuruluşlarına Yerli Araç Şartı
Milli savunma ve iç güvenlik amacıyla alınacak taşıtlarda en az %40 yerli katkı zorunluluğu getiriliyor. Yerli üretimi olmayan araçlarda ise ÖTV istisnası uygulanacak. Yılda yaklaşık 5 bin araç alımında, 2,6 milyar TL gelir kaybı öngörülüyor.
Yatırım Katkı Oranı Düşüyor
Yatırım döneminde diğer kazançlarda kullanılabilen yatırıma katkı oranı %80’den %50’ye düşürülüyor. Bu değişikliğin yıllık 15 milyar TL gelir artışı sağlaması bekleniyor.