ABD’nin saygın gazetelerinden Washington Post, beklenen büyük İstanbul depremine ilişkin dikkat çekici bir analiz yayımladı. “İstanbul’un tarihi bir fay hattının üzerinde uzanıyor” başlıklı haberde, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer alan İstanbul’un önümüzdeki 30 yıl içinde büyük bir deprem yaşama olasılığının %40 ila %60 arasında olduğu belirtildi.
Haberde, İstanbul’un yaklaşık 40 bin tarihi yapıya ev sahipliği yaptığı, ancak bu yapıların çoğunun olası bir depreme karşı güçlendirilmediği ifade edildi. Ayrıca binlerce konutun da ya yıkım kararıyla karşı karşıya olduğu ya da yüksek risk taşıdığına dikkat çekildi.
TARİHİ MİRASA TEHDİT
Washington Post’un analizinde, Ayasofya, Yerebatan Sarnıcı ve Zeyrek Çinili Hamam gibi sembolik yapıların mevcut durumu ayrıntılı şekilde ele alındı.
Ayasofya, 6. yüzyıldan bu yana ayakta durmasına rağmen, tarihi eser koruma yasaları nedeniyle kapsamlı güçlendirme yapılamayan bir yapı olarak öne çıkıyor. Uzmanlara göre, büyük bir depremde ayakta kalabilmesi için sismik izolatörlere ve temel yalıtım sistemlerine ihtiyaç var. Ancak bu işlemlerin yasal ve mali engeller nedeniyle hayata geçirilmesi zor.
Yerebatan Sarnıcı, 2020-2022 yılları arasında su seviyesi düşürülerek ve fazla beton kaldırılarak güçlendirildi. 630 çelik yatak ile sütunların desteklendiği sarnıçta, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kapsamlı bir müdahale yapıldı. Ancak uzmanlar bu önlemlerin uzun vadede yeterli olmayabileceğini vurguluyor.
Zeyrek Çinili Hamamı, Marmara Grubu tarafından 13 yıl süren restorasyonla yeniden ayağa kaldırıldı. Yapının altına ve çevresine modern destek yapıları inşa edilirken, özgün malzemelerle duvarlar onarıldı ve çelik kuşaklar eklendi. Bu yapısal önlemlerin, hamamın yer altı hareketleri ve depremler karşısında yamaçtan kaymasını önlemeye yönelik olduğu ifade edildi.
SİYASİ ÇEKİŞME GÜÇLENDİRMEYİ YAVAŞLATIYOR
Washington Post, yapıların güçlendirilmesi sürecinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile merkezi hükümet arasındaki siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle yavaşladığını vurguladı. Haberde, İstanbul’daki restorasyon ve önlem çalışmalarının, AK Parti ve CHP arasındaki çekişmelere takıldığı belirtildi.
Jeolog Wendy Bohon gazeteye yaptığı açıklamada, “Bu bölgede daha önce yıkıcı depremler oldu ve yine olacak. Asıl soru olup olmayacağı değil, ne zaman olacağı. Saat işliyor ve şimdi harekete geçme zamanı” sözleriyle sürece dikkat çekti.