ABD ile Çin arasında devam eden ticaret savaşı, Avrupa ve Almanya sanayisini olumsuz etkilemeye başladı. Avrupa'nın çip tedarikinin yüzde 40'ını karşılayan ve Çinli teknoloji grubu Wingtech’in bir parçası olan Hollanda merkezli Nexperia’nın kontrolünün ABD baskısıyla Hollanda’ya geçmesi, tedarik zincirinde bir krize yol açtı. Çin'in bu adıma misilleme olarak parça ihracatını yasaklaması üzerine Nexperia’daki çip üretimi askıya alındı. Bu durum, doğrudan Alman otomotiv devi Volkswagen'i (VW) etkiledi. VW'nin, çip sıkıntısı nedeniyle Golf ve Tiguan modellerinin üretildiği Wolfsburg’daki ana tesisinde üretimi durdurma hazırlığı yaptığı iddia edildi. Ancak Reuters'a konuşan bir kaynak, gelecek hafta üretimin planlandığı gibi devam edeceğini, ancak belirsizliğin arttığını söyledi.
ÇİN, HOLLANDA'NIN NEXPERIA KARARINA İHRACAT YASAĞI İLE KARŞILIK VERDİ
Kriz, Pekin yönetiminin, Nexperia’nın Çinli sahibi Wingtech’in geçen yıl ABD tarafından ulusal güvenlik riski olarak listelenmesinin ardından gelişti. Hollanda hükümetinin, şirketin fikri mülkiyet haklarına ilişkin kaygılar nedeniyle Nexperia'yı kontrol altına almasına karşılık olarak Çin, ihracat kısıtlamaları getirdi. Nexperia’nın 10 Ekim tarihli bir yazıyla "Artık çip tedarikini garanti edemeyiz" açıklamasının ardından başlayan krizin normale dönmesinin aylar alabileceği belirtiliyor.
VOLKSWAGEN'İN WOLFSBURG TESİSİNDE ÜRETİM RİSK ALTINDA
Çip sıkıntısının ilk olumsuz etkisi, 727 bin kişinin istihdam edildiği Alman otomotiv sektöründe hissedildi. Volkswagen’in Golf ve Tiguan modellerinin üretildiği Wolfsburg’daki ana tesisinde, çip stoklarını korumak amacıyla işlerin durdurulması hazırlığına başlandığı ve üretimin önümüzdeki haftadan itibaren durabileceği iddia edildi. Konuya yakın bir kaynak ise Reuters'a yaptığı açıklamada, kısa vadede üretimin süreceğini bildirdi. Kaynak, Almanya’daki resmi tatil nedeniyle zaten kısaltılmış olan gelecek haftadan sonrası için ise durumun net olmadığını ekledi.
VOLKSWAGEN ÇALIŞANLARINI UYARDI VE KISA ÇALIŞMA İÇİN GÖRÜŞMELERE BAŞLADI
Volkswagen, Çarşamba günü yaptığı bir iç açıklamada, üretim durma riskini artık tamamen göz ardı edemeyeceğini çalışanlarına bildirdi. Şirketin, Wolfsburg’daki ana tesis için devlet destekli kısa çalışma programını (Kurzarbeit) devreye sokmak gibi mevcut bir planı bulunmuyor. Ancak şirket, olası bir üretim kesintisine karşı önlem olarak Almanya İş Kurumu ile bu seçeneğin ileride kullanılmasına dair görüşmeler yürüttüğü öğrenildi. Volkswagen, konuyla ilgili resmi bir yorum yapmaktan kaçındı.
ÇİPLER AVRUPA'DA ÜRETİLİYOR ANCAK ÇİN'DE PAKETLENİYOR
Tedarik zincirindeki krizin ana nedenlerinden biri Nexperia'nın üretim yapısı oldu. Şirketin çiplerinin çoğu Avrupa’da üretiliyor ancak paketleme işlemleri Çin’de yapılıyor. İhracat yasağı nedeniyle bu paketleme işlemi durmuş durumda. Mevcut stokların ne kadar süre yeteceği ise belirsizliğini koruyor. Sektör kaynakları, Infineon, NXP ve Texas Instruments gibi üreticilerin alternatif olabileceğini belirtiyor ancak bu geçiş sürecinin, gerekli onay prosedürleri nedeniyle zaman alacağı ifade ediliyor.
KRİZ DİĞER ÜRETİCİLERİ VE BEYAZ EŞYA SEKTÖRÜNÜ DE ETKİLEYEBİLİR
Avrupalı otomobil üreticileri, Çin’in Nexperia ürünlerinin ihracatını yasaklamasıyla tedarik zincirlerinde ciddi aksaklıklar yaşanabileceği uyarısında bulundu. Bu durumun Volkswagen, BMW ve Mercedes gibi üreticileri doğrudan etkileyebileceği belirtiliyor. Nexperia'nın ayrıca otomobiller için çeşitli minik parçalar da ürettiği, Çin’den hammadde ya da yedek parça gelmemesi halinde, tüm otomotiv sektörü ile birlikte kahve makineleri, televizyon ve çamaşır makineleri üretiminin de etkileneceği kaydedildi. Volkswagen ve Mercedes-Benz, COVID-19 salgını dönemindeki yarı iletken krizine benzer bir durumu önlemek amacıyla yeni tedarik kaynakları aradıklarını açıkladı. Volkswagen’in lüks markası Porsche’nin sözcüsü ise üretimin şu anda normal şekilde sürdüğünü bildirdi.