Gündem

Dr. Furkan Dölek bulundu mu, son durum ne, nerede tutuluyor?

Son günlerde kamuoyunu endişelendiren bir gelişme, Amerika Birleşik Devletleri’nde görev yapan Türk bilim insanı Dr. Furkan Dölek’in ortadan kaybolmasıyla başladı. Bilimsel başarılarıyla tanınan genç akademisyen, dört gündür ailesi ve arkadaşları tarafından ulaşılamıyor. Adana doğumlu olan Furkan Dölek, lisans ve yüksek lisans eğitimini Çukurova Üniversitesi Fizik Bölümü’nde tamamladıktan sonra, yurt dışına açılan parlak bir kariyer yolculuğuna çıktı.

Dr. Furkan Dölek’in ortadan kaybolmasıyla başladı. Bilimsel başarılarıyla tanınan genç akademisyen, dört gündür ailesi ve arkadaşları tarafından ulaşılamıyor. Adana doğumlu olan Furkan Dölek, lisans ve yüksek lisans eğitimini Çukurova Üniversitesi Fizik Bölümü’nde tamamladıktan sonra, yurt dışına açılan parlak bir kariyer yolculuğuna çıktı. Henüz genç yaşta Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan (TAEK) aldığı bursla yurt dışında doktora yapmaya hak kazanan Dölek, akademik hayatına İsviçre’de başladı. Özellikle parçacık fiziği, yüksek enerji fiziği ve veri analizi alanlarında yaptığı çalışmalarla kısa sürede dikkat çekti. 2023 yılında ABD’deki Virginia Tech Üniversitesi’nden gelen teklif üzerine Amerika’ya taşınarak akademik araştırmalarına burada devam etti.

Hangi kurumlarda çalıştı, CERN, Fermilab, ABD Enerji Bakanlığı ile ilişkisi neydi?

Dr. Furkan Dölek’in bilim dünyasında yükselişi dikkat çekici. Kariyeri boyunca Avrupa ve Amerika’nın saygın araştırma kurumlarında görev aldı. Özellikle:

CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) – Parçacık hızlandırıcıları ve Higgs bozonu deneyleri üzerine çalıştı. Fermilab (Fermi National Accelerator Laboratory) – ABD’nin Enerji Bakanlığı’na bağlı, dünyanın önde gelen parçacık fiziği laboratuvarlarından biri. Virginia Tech Üniversitesi – Akademik araştırmalarını burada sürdürdü. İddialara göre Dölek, Fermilab'da çalıştığı dönemde laboratuvarda tespit ettiği bazı teknik aksaklıkları ve prosedüre aykırı uygulamaları resmi raporla ABD Enerji Bakanlığı’na bildirdi. Bu durumun ardından kurum içi baskılarla karşılaştığı, psikolojik zorlama yaşadığı ve söz konusu raporların ardından akademik kariyerinin sekteye uğradığı öne sürülüyor. Bu olaylar sonrasında Virginia Tech ile ilişiği kesildi ve Dölek'in çalışma vizesi iptal edildi.

Dr. Furkan Dölek neden kayboldu, gözaltına mı alındı?

Ailesinin açıklamalarına göre, Dr. Dölek Virginia Tech’ten ayrıldıktan sonra yasal çıkış belgelerinin kendisine verilmediği, vize statüsünün de iptal edildiği bildirildi. Bunun üzerine Kanada’ya geçerek sesini duyurmak ve yaşadığı bürokratik adaletsizliği anlatmak isteyen Dölek, yaya olarak Kanada sınırına yürümeye başladı. Yürüyüşünü sürdürdüğü Mohawk bölgesinde, dört gün önce Amerikan güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındığı bilgisi geldi. Ancak o zamandan bu yana ne ailesi, ne de arkadaş çevresi kendisine ulaşabildi. Telefonu kapalı ve resmi kaynaklardan da net bilgi alınamıyor. Gözaltında tutulduğu yer veya hukuki durumu hakkında açıklama yapılmış değil.

Ailesi ne diyor, Türkiye’den destek talebi geldi mi?

Adana’da yaşayan Dölek ailesi, oğullarından haber alamamanın derin bir endişesini taşıyor. Aile, resmi makamlara başvurduktan sonra sosyal medya ve medya aracılığıyla kamuoyuna seslendi. Aile üyelerinin açıklaması şu şekilde:
“Oğlumuzdan dört gündür haber alamıyoruz. Hayatta olup olmadığını dahi bilmiyoruz. Başına bir şey gelmesinden korkuyoruz. Lütfen sesimizi duyun, bize yardım edin.”
Aile, hem Türk hükümetinden, hem uluslararası insan hakları kuruluşlarından, hem de akademik dünyadan destek bekliyor.

Bilim camiası ne dedi, neden bu kadar tepki var?

Dr. Furkan Dölek’in kaybolması yalnızca kişisel bir trajedi değil, aynı zamanda akademik özgürlük ve araştırmacı güvenliği konularında ciddi bir tartışmayı da beraberinde getirdi. Başta akademisyenler olmak üzere birçok bilim insanı ve meslek kuruluşu, yaşanan olayla ilgili açıklamalar yaparak şu endişeleri dile getirdi:

Genç bilim insanlarına uygulanan bürokratik baskıların artması

Düşüncelerini ifade eden araştırmacıların susturulması

Vize politikalarının, akademik özgürlüğü engelleyecek şekilde kullanılması

Uluslararası bilim insanlarının sistematik mobbinge maruz kalması

Sosyal medyada birçok akademik hesap, #FurkanDölekNerede etiketiyle konuya dikkat çekmeye devam ediyor.

Dr. Furkan Dölek bulundu mu, son durum ne, nerede tutuluyor?

Şu ana kadar Amerikan makamları tarafından resmi bir açıklama yapılmış değil. Dölek’in gözaltında olduğu iddiası, ailesi ve bazı insan hakları aktivistlerinin beyanlarına dayanıyor. Kesin olarak nerede tutulduğu veya sağlık durumuna ilişkin bir bilgi ise paylaşılmış değil. Konu, Türk Dışişleri Bakanlığı’na da iletildi. Bakanlığın, Washington Büyükelçiliği aracılığıyla durumu takip ettiği bildirildi. Ancak henüz kamuoyuna açıklanmış bir sonuç veya bilgi bulunmuyor.

Dr. Furkan Dölek’in kayboluşu, bir bilim insanının yaşadığı sistemsel baskılar nedeniyle maruz kaldığı belirsizlikle bir arada okunuyor. Bilgiye, hakikate ve bilimsel dürüstlüğe olan inancı nedeniyle karşılaştığı zorluklar, yalnızca onun değil; benzer yollardan geçen tüm genç bilim insanlarının ortak kaderi hâline geliyor.

Bu olay, özellikle yurt dışında akademik çalışmalar yürüten Türk araştırmacıların yaşadığı güvenlik sorunlarını bir kez daha gündeme taşıdı.

Haberin Burada’nın haberine göre, olayla ilgili hukuki takip süreci başlatıldı. Ancak Dr. Dölek’in bulunması ve durumu hakkında şeffaf bilgilendirme yapılması için uluslararası kamuoyunun dikkatinin olay üzerinde yoğunlaşması bekleniyor.