Dokundukları her şey bozuluyor! Bilim bu insanları araştırıyor

SLI Fenomeni Nedir? "SLI" ya da "Street Light Interference" (Sokak Lambası Etkileşimi), belirli kişilerin elektronik sistemleri etkileme yeteneğine sahip olduğunu iddia eden bir fenomendir. Bu kişiler, kendilerinin çevrelerindeki elektronik cihazları istemeden kapattığını, bozduğunu veya çalışmaz hâle getirdiğini ifade eder.

Vücut Elektriğimiz Cihazları Etkileyebilir mi? Vücudumuzda elektrik olduğu bir gerçek. Sinir sistemi ve kaslar elektriksel sinyallerle çalışır. Ancak bu elektrik, genelde mikro volt düzeyindedir, yani oldukça zayıf. Ancak bazı bilimsel teoriler şunu öne sürer: Statik Elektrik: Kuru havalarda biriken ve boşalan statik elektrik, bazı cihazlarda geçici arızalara sebep olabilir. Elektromanyetik Alanlar: İnsan vücudu da zayıf manyetik alanlar üretir. Teorik olarak, çok hassas cihazlar bu alanlardan etkilenebilir. Psikolojik Etki (Beklenti Yanlılığı): Bir kişi cihazların bozulmasını bekliyorsa, yaşanan arızaları daha çok fark eder. Yani aslında olay nadirdir ama zihinde sıklaşmış gibi hissedilir. Kısaca algıda seçicilik denilebilir.

Vücut Elektriğimiz Cihazları Etkileyebilir mi? Vücudumuzda elektrik olduğu bir gerçek. Sinir sistemi ve kaslar elektriksel sinyallerle çalışır. Ancak bu elektrik, genelde mikro volt düzeyindedir, yani oldukça zayıf. Ancak bazı bilimsel teoriler şunu öne sürer: Statik Elektrik: Kuru havalarda biriken ve boşalan statik elektrik, bazı cihazlarda geçici arızalara sebep olabilir. Elektromanyetik Alanlar: İnsan vücudu da zayıf manyetik alanlar üretir. Teorik olarak, çok hassas cihazlar bu alanlardan etkilenebilir. Psikolojik Etki (Beklenti Yanlılığı): Bir kişi cihazların bozulmasını bekliyorsa, yaşanan arızaları daha çok fark eder. Yani aslında olay nadirdir ama zihinde sıklaşmış gibi hissedilir. Kısaca algıda seçicilik denilebilir.

Araştırmalar Ne Diyor? Bilim camiası bu tür iddiaları genellikle anekdotsal ve doğrulanamaz olarak değerlendiriyor. Ancak, özellikle 1990’lardan bu yana yapılan bazı küçük ölçekli araştırmalarda şu bulgulara ulaşılmış: Bazı kişilerin statik elektrik biriktirme kapasitesi diğerlerinden yüksek olabilir. Elin nem oranı, cildin yapısı ve kıyafet materyali bu birikimi etkiler. Bazı cihazların koruması zayıf olduğunda bu etkileşim daha sık gözlenebilir. Ancak... henüz "insanların elektronik bozması" konusunda net, geniş kapsamlı ve tekrarlanabilir bilimsel kanıtlar bulunmuş değil.

Paranormal araştırmalarda bu fenomen "psi-enerji" ya da "psikokinezi" olarak geçiyor. Bazı insanlar, yoğun duygusal durumdayken (kaygı, öfke, stres) çevresindeki cihazların bozulduğunu söylüyor. Bu iddialar ciddi bilimsel destek bulmasa da, popüler kültürde sıkça işleniyor: X-Men filmlerinde benzer yeteneklere sahip karakterler, “Fringe” gibi dizilerde bilinçaltı ile teknoloji kontrolü, Matrix felsefesinde "gerçeklik ve zihin bağlantısı" gibi temalar bu ilgiyi körüklüyor.

Gerçek mi, Algı mı? Aslında bu sorunun cevabı şu an için "ikisi de olabilir." Gerçek fiziksel etkiler (statik, cihaz hassasiyeti) bazı olayları açıklıyor. Ancak psikolojik duyarlılık, algıda seçicilik de diğer kısmı açıklıyor. Bazı insanlar gerçekten de sık sık elektronik cihazların bozulduğuna tanık oluyor. Bilimsel açıklamalar bir yere kadar bu durumu açıklayabiliyor; ancak tüm gizem çözülebilmiş değil.

Belki de bedenimiz ile makineler arasındaki etkileşimi henüz tam anlamıyla keşfetmedik. Veyahut modern dünyada dijital yorgunluk artık fiziksel etkiler var ediyor.