Türkiye'nin atık karnesi ortaya çıktı: 120 milyon ton atık, 42 milyonu tehlikeli!
TÜİK verilerine göre Türkiye’de 2024 yılında 120 milyon ton atık üretildi. Bunun 42,2 milyon tonu “tehlikeli atık” olarak kayıtlara geçti.
TÜİK’in 2024 yılına ait atık istatistikleri, Türkiye’nin çevre karnesini gözler önüne serdi. İmalat sanayi, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri ve hane halklarında toplam 120 milyon ton atık üretildi. Bu atıkların 42,2 milyon tonunun “tehlikeli atık” sınıfında yer alması, çevre yönetimi ve sürdürülebilirlik açısından dikkat çekici bir tablo oluşturdu.
BİR YILDA 120 MİLYON TON ATIK OLUŞTU
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılına ilişkin atık istatistiklerini açıkladı.
Verilere göre imalat sanayi, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hane halklarında toplam 120 milyon ton atık üretildi. Bu atığın 42,2 milyon tonunu tehlikeli atıklar oluşturdu.
EN FAZLA ATIK MADENCİLİKTE ÜRETİLDİ
Maden işletmelerinde, dekapaj malzemesi hariç 40,5 milyon ton atık oluştu. Dekapaj dahil toplam atık miktarı 1 milyar 61 milyon tona ulaştı. Bu atıkların yüzde 99,99’u mineral atıklardan meydana geldi.
Toplam atığın yüzde 85,1’i pasa sahalarında veya depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 12,5’i ocaklara geri dolduruldu.
İMALAT SANAYİNDE 24,4 MİLYON TON ATIK
İmalat sanayinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere 24,4 milyon ton atık toplandı.
Bu atıkların yüzde 70,1’i lisanslı atık işleme tesislerine gönderildi, yüzde 12,1’i tesis içinde geri kazanıldı, yüzde 10,8’i düzenli depolama tesislerinde bertaraf edildi.
Kalan kısım ise yakma, depolama veya belediye toplama hizmetleri aracılığıyla imha edildi.
TERMİK SANTRALLER 26,5 MİLYON TON ATIK ÜRETTİ
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere 26,5 milyon ton atık meydana geldi.
Bu atıkların yüzde 84,6’sını kül ve cüruflar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 86,9’u kül dağı veya barajlarda depolanırken, yüzde 13,1’i geri kazanım ve enerji üretimi için kullanıldı.
BELEDİYELERDE KİŞİ BAŞINA GÜNLÜK 1,09 KİLO ATIK
Türkiye genelindeki 1401 belediyeden 1392’sinde atık toplama hizmeti verildi.
Belediyelerde toplanan 32,3 milyon ton evsel atığın yüzde 88,9’u işleme tesislerine, yüzde 10,9’u çöplüklere gönderildi.
Kişi başına günlük ortalama atık miktarı 1,09 kilogram olarak hesaplandı.
Lisanslı atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde 195 milyon ton atık işlendi.
Bunun 139 milyon tonu bertaraf edilirken, 56 milyon tonu geri kazanıldı.
Ayrıca 4,7 milyon ton atık enerji üretimi için yakıldı, 51,5 milyon ton metal, plastik, kağıt ve mineral atık geri dönüştürüldü.