Son haftalarda Türkiye’nin çeşitli kentlerinden halı saha maçları sırasında yaşanan kalp krizi haberleri artış gösterdi. BBC News Türkçe YouTube kanalının genç yaşlarda yaşanan bu ani ölümler, “Halı sahada kalp krizi neden olur?” sorusunu yeniden gündeme taşıdı. Uzmanlar, hazırlıksız vücudun yüksek efora maruz kalmasının ciddi risk oluşturduğunu belirtiyor.
ANİ KARDİYAK ÖLÜM NEDİR?
Kardiyoloji uzmanları, bu tür durumların “ani kardiyak ölüm” olarak adlandırıldığını belirtiyor. Bu olaylar genetik ya da sonradan edinilmiş kalp rahatsızlıklarına bağlı olarak gelişiyor. Kalp kası ya da iletim sisteminde doğuştan sorunlar olabileceği gibi, sigara, düzensiz beslenme ve egzersiz eksikliği de riski artırıyor.
Doktorlara göre çoğu kişi kalp sağlığı hakkında hiçbir bilgiye sahip olmadan sahaya çıkıyor. Ortalama bir halı saha maçında yer alan 14 oyuncudan yalnızca biri daha önce kalp kontrollerinden geçmiş durumda.
ÖNLEMLER NELER OLMALI?
Uzmanlar, halı saha maçı öncesinde en az 3 saat önce ana öğünün tamamlanması gerektiğini belirtiyor. Sahaya çıkmadan yarım saat önce düşük tempolu bir yürüyüşle ısınma yapılması, kalp ve kas sistemini hazırlıyor.
Maç sırasında düzenli su ve elektrolit dengesi için izotonik içecek tüketilmesi, sonrasında da soğuma egzersizleriyle kalp ritminin normale dönmesi öneriliyor. Antrenmandan sonraki 45 dakika içinde hafif bir atıştırmalık ve 2 saat içinde ana öğün tüketmek de toparlanma sürecini destekliyor.
HAZIRLIK YAPMADAN MAÇA ÇIKMAK BÜYÜK RİSK
Sosyal medyada Kontravolta olarak bilinen beden eğitimi mezunu ve antrenör Fevzi Ayran’a göre halı saha maçı, göründüğü kadar masum bir etkinlik değil. Ayran, “Haftada bir gün, hiçbir fiziksel hazırlık yapmadan sadece maça çıkmak kalp ve kas-iskelet sistemi için ciddi yük oluşturuyor. Bu da sakatlık ya da kalp krizi riskini artırıyor.” ifadelerini kullanıyor.
Uzmanlara göre iş çıkışı doğrudan maça gitmek, ısınmadan sahaya çıkmak ve ağır bir yemekten sonra yüksek tempolu oynamak en yaygın hatalar arasında. Kan dolaşımı sindirim sistemine yönelirken kalp kasına giden oksijenin azalması, kalp krizi riskini katlıyor.
SAĞLIK RAPORU VE İLK YARDIM EĞİTİMİ ZORUNLU OLMALI
Uzmanlar, halı sahalarda “sağlık raporu olmadan maç yapılmaması” yönünde bir kuralın getirilmesinin önemini vurguluyor. Ancak mevcut sistemde böyle bir zorunluluk bulunmuyor. Bu nedenle bireysel bilinç büyük önem taşıyor.
Ayrıca her halı saha tesisinde “temel yaşam desteği” ve “otomatik eksternal defibrilatör (AED)” cihazlarının bulundurulması gerektiği ifade ediliyor. Tevzi Ayran bu konuda, “Bir personelin bu cihazı nasıl kullanacağını bilmesi bile bir hayat kurtarabilir.” diyor.
SONUÇ: EĞLENCE İÇİN OYNANAN FUTBOLDA CİDDİ HAZIRLIK ŞART
Halı sahalar, her yaş grubundan insan için önemli bir sosyal alan haline geldi. Ancak uzmanlar, bu alanların doğru hazırlık yapılmadan kullanılması halinde ölümcül sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuyor. Kısacası, amatör futbolun keyfi ancak bilinçli ve hazırlıklı bir şekilde sürdürüldüğünde güvenli hale geliyor.