Kadınlarda tiroit fonksiyon bozuklukları erkeklere göre 5 kat daha sık görülüyor. En yaygın tip olan hipotiroidinin en önemli nedeni, bağışıklık sisteminin tiroit dokusuna saldırdığı Hashimoto tiroiditi. Türkiye Endokrinoloji Derneği verilerine göre 50 yaş üstü kadınların yüzde 15’inde tiroit fonksiyon bozukluğu saptanıyor. Belirtiler arasında nedensiz kilo artışı, soğuğa tahammülsüzlük, saç dökülmesi, kabızlık, depresif ruh hali ve unutkanlık yer alıyor.
TEST ZAMANI VE TEDAVİ RİSKLERİ
Tiroit değerlendirmesinde TSH, serbest T4 ve serbest T3 testleri kullanılıyor. Bazı durumlarda anti-TPO antikor testi de istenebiliyor. Ancak testin stabil sağlık döneminde yapılması öneriliyor. Gereksiz tiroit ilacı kullanımı çarpıntı, ritim bozukluğu, kemik erimesi, uykusuzluk, anksiyete ve kas kaybına yol açabiliyor.
ERKEKLERDE TESTOSTERON DÜŞÜKLÜĞÜ
50 yaş üstü erkeklerin yüzde 30’unda testosteron düzeyleri referans aralığının altında bulunuyor. Ancak bu kişilerin sadece yüzde 10’u tedavi gerektiriyor. Testosteron düşüklüğünde sabah sertliğinde azalma, kas kaybı, karın yağlanması, motivasyon ve libido düşüklüğü, hafıza sorunları ve odaklanma güçlüğü görülüyor.
TESTOSTERON TEDAVİSİNİN YAN ETKİLERİ
Gereksiz testosteron tedavisi kan pıhtılaşması riskini artırabilir, doğal testosteron üretimini baskılayabilir ve karaciğer toksisitesine yol açabilir. Ayrıca prostat büyümesi veya kanser riskinde artışa neden olabilir. Tanı için testosteron testinin sabah 07.00–10.00 arasında, en az iki farklı günde yapılması gerekiyor.
HORMON DENGESİNİ DOĞAL DESTEKLEYEN 6 ADIM
Uzmanlara göre hormon dengesini korumak için:
-
Yeterli uyku (7–8 saat)
-
Dengeli protein alımı
-
D vitamini desteği
-
Ağırlık egzersizi
-
Stres yönetimi
-
İyot ve selenyum tüketimi (deniz ürünleri, ceviz, yumurta) önem taşıyor.
GÜNLÜK HAYATTA UYGULANABİLECEK ÖNERİLER
– Sabah yürüyüşü ve güneşlenme D vitamini sentezini artırarak testosteron ve tiroit metabolizmasını destekliyor.
– Haftada iki gün yapılan ağırlık egzersizi kas kütlesini koruyup hormon dengesini iyileştiriyor.
– İyot ve selenyum açısından zengin öğünler (yumurta, ceviz, yoğurt, somon) tiroit sağlığına katkı sağlıyor.