Artan küresel belirsizlik, döviz piyasalarında oynaklığı ve kırılganlığı artırıyor. IMF’ye göre özellikle gelişmekte olan ülkeler, artan döviz talebi ve likidite baskısından daha fazla etkileniyor. Operasyonel kesintiler ve siber riskler ise piyasadaki kırılganlığı derinleştiriyor.
DÜNYANIN EN BÜYÜK FİNANSAL PİYASASI ALARM VERİYOR
Uluslararası Para Fonu (IMF), döviz piyasalarına ilişkin dikkat çeken bir analiz yayımladı. IMF’nin Küresel Finansal İstikrar Raporu’nun “Küresel Döviz Piyasasında Risk ve Dayanıklılık” başlıklı bölümünde, küresel ekonomik ve finansal belirsizliklerin döviz piyasalarında oynaklığı ve kırılganlığı artırdığına dikkat çekildi.
Döviz piyasasının günlük yaklaşık 10 trilyon dolarlık işlem hacmiyle dünyanın en büyük ve en likit piyasası olduğuna vurgu yapılan analizde, bu piyasaların makroekonomik gelişmelere ve politika değişimlerine karşı oldukça hassas olduğu ifade edildi.
RİSK AZALDIKÇA DOLAR TALEBİ ARTIYOR
Yayımlanan analizde, artan belirsizlik dönemlerinde yatırımcıların risk iştahının azaldığı ve güvenli liman olarak görülen varlıklara, özellikle de ABD dolarına yöneldiği belirtildi. Bu durumun da döviz kurlarında oynaklık ve likidite baskılarını beraberinde getirdiği ifade edildi. Özellikle banka dışı finansal kuruluşların stres dönemlerinde piyasadaki kırılganlığı artırabileceği uyarısı yapıldı.
GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER DAHA FAZLA ETKİLENİYOR
Finansal belirsizliklerin döviz piyasalarındaki etkisinin gelişmekte olan ülke para birimlerinde daha belirgin olduğuna dikkat çekilen yazıda, bu ülkelerde döviz kurlarındaki dalgalanmaların daha sert yaşandığı, alış-satış farklarının genişlediği ve yabancı finansman maliyetlerinin yükseldiği belirtildi.
ABD’nin nisan ayında açıkladığı gümrük vergilerinin ardından spot piyasalarda dolar talebinin artış gösterdiği ancak bu etkinin, Kovid-19 salgını dönemine kıyasla daha sınırlı kaldığı ifade edildi.
OPSİYONEL RİSKLER
IMF raporunda, teknik arızalar ve siber saldırılar gibi operasyonel kesintilere karşı döviz piyasalarının hassasiyet taşıdığı da vurgulandı. İşlem platformlarında yaşanan kısa süreli kesintilerin bile piyasadaki likiditeyi ciddi şekilde zayıflatabileceği kaydedildi.
SİSTEMATİK RİSKLER BÜYÜYEBİLİR
Döviz piyasalarının derin likiditesine rağmen olumsuz şoklara karşı kırılganlığını sürdürdüğü ifade edilen raporda, “Bu nedenle politika yapıcıların piyasa stresinden kaynaklanan sistemik riskleri izlemek için gözetimi güçlendirmesi gerekir” denildi.
Likidite stres testlerinin geliştirilmesi ve senaryo analizlerinin yapılmasının, finansal kuruluşlar arasındaki fonlama kırılganlıklarını değerlendirmek açısından kritik önemde olduğunun altı çizildi.
IMF:GÖZETİM GÜÇLENDİRİLMELİ
Raporun sonunda, politika yapıcılara yönelik şu tavsiyelere yer verildi:
Veri boşlukları kapatılmalı
Kurumların yeterli sermaye ve likidite tamponları bulunmalı
Şoklara hızlı yanıt verilebilecek kriz yönetim çerçeveleri oluşturulmalı
Tüm bu adımların, döviz piyasalarında yaşanabilecek potansiyel krizlerin sistemik bir finansal istikrarsızlığa dönüşmesini engellemek için kritik olduğu vurgulandı.