İran’da son yılların en sıcak haftası yaşanıyor. Ulusal meteoroloji servisi, İran’ın bu yılın en sıcak haftasını geçirdiğini duyurdu. Başkent Tahran’da sıcaklıkların 40 dereceyi aşması üzerine hükümet, su ve elektrik kullanımını korumak amacıyla resmi tatil ilan etti. Su kullanım bilincinin de kampanyalarla aşılanmaya çalışıldığı İran'da su tüketiminin çok yüksek olduğu da biliniyor. Aşırı sıcakların yalnızca geçici bir problem değil, uzun vadeli çevresel ve yapısal sorunların sonucu olduğu da biliniyor.
BARAJLARDAKİ SU SEVİYESİ TARİHİ DÜŞÜŞTE
İran’da 1950’li yıllardan bu yana inşa edilen yüzlerce barajın büyük bölümü, kuraklık nedeniyle kapasitesinin çok altında çalışıyor. Su kaynaklarının kurumaya başlamasının ardından enerji üretimi doğru orantılı olarak düşüyor ve bu da İran'da günlük olarak sık sık elektrik kesintisi yaşanmasına neden oluyor. Başkent Tahran dahil birçok şehirde su rezervlerinin kritik seviyelere gerilemesi, hem içme suyu hem de tarımsal faaliyetler açısından alarm veriyor.
BÖLGESEL İŞ BİRLİĞİ ARAYIŞI BAŞLADI
İran, su ihtiyacının karşılanamaması üzerine komşu ülkelerle temasa geçildiğini kamuoyu ile paylaştı. Türkmenistan, Afganistan, Tacikistan ve Özbekistan ile su ithalatı konusunda görüşmeler yürütüldüğü ifade edildi. Uzun vadeli çözüm için yalnızca dış kaynaklara güvenmenin yeterli olmayacağı aşikar.
YÖNETİMSEL SORUNLAR VE YERALTI KAYNAKLARININ TÜKENİŞİ
İran'ın yaşadığı su krizi sadece doğal gerekçelerle açıklanamıyor. Kötü düzenlenmiş altyapı, planı olmayan kentleşme, su kaynaklarının korunmasına yönelik adımların atılmaması, bölgenin getirdiği savaş tehdidi ve buna yönelik harcanan yüksek miktarda paralar İran'daki ekolojik dengeyi bozuyor. Bu da İran'da su krizine giden yolun taşlarını döşemiş oluyor.
İKLİM KRİZİ AŞIRI SICAKLARI DOĞURDU
Küresel ısınma nedeniyle aşırı sıcaklıkların daha sık ve daha şiddetli yaşandığına işaret eden bilim insanları, bu durumun yalnızca İran’la sınırlı olmadığını vurguluyor. Temmuz ayında Avrupa’da yaşanan sıcak hava dalgaları nedeniyle ölümler üç katına çıktı. 23 Haziran-2 Temmuz tarihleri arasında Avrupa genelindeki 12 büyük kentte aşırı sıcaklar nedeniyle 2 bin 300 kişinin hayatını kaybettiği ve bunların 1500’ünün doğrudan iklim krizine bağlı olduğu bildirildi.
HALK GÜNDE 9 SAAT ELEKTRİKSİZ KALIYOR
The Guardian gazetesine konuşan İran'ın Meşhed kentinde yaşayan 35 yaşındaki Ehsan Ali, bölgede sıcaklıkların dayanılmaz hale geldiğini ve sık sık elektrik kesintileri yaşandığını aktardı. Günün neredeyse yarısının elektriksiz geçirdiklerini aktaran Ali, en büyük sorunun ise hızla tükenen su kaynakları olduğunu söyledi. Ayrıca Afganistan’ın Herat bölgesinde yapılan barajın su akışını kesmesiyle, krizin daha da derinleştiğini belirtti.
SICAKLIKTAKİ ARTIŞ ÖLÜMLERİ BERABERİNDE GETİRİYOR
Aşırı sıcakların insan sağlığı üzerindeki etkileri de dikkat çekiyor. Dünya genelinde sıcaklık artışına bağlı ölümlerde son yıllarda ciddi bir yükseliş yaşanıyor. İran'da da bu risk gruplarına yönelik önlemlerin yetersiz olduğu yönünde eleştiriler bulunuyor.