İsrail'in İran'a yönelik başlattığı hava saldırısı sonrası küresel piyasalar sert tepki verdi. Petrol %8 yükseldi, Bitcoin %3,3 düştü. Altın güvenli liman talebiyle değer kazandı.
1. Kripto Varlıklar: Bitcoin ve Altcoin’lerde Ağır Likidasyon
Bitcoin (BTC) saldırı sonrası %3–4 arası düşerek 102.000 USD seviyesine geriledi; gün içinde en düşük 102.644 USD, en yüksek 108.376 USD olmuştu.
Coinglass verilerine göre bu süreçte 1,14 milyar USD üzerinde likidasyon gerçekleşti; bunun $444 m Bitcoin, $291 m Ethereum’da oldu.
Bitcoin, güvenli liman beklentisine rağmen kriz anlarında “riskli varlık” olarak işlem gördü. Trader’ların nakit ihtiyacı nedeniyle pozisyonlarını kapattığı gözlemlendi.
Ethereum, %7–9 civarında düşüş göstererek 2.500 USD destek noktasına çekildi.
Altcoin’lerdeki düşüşler çok daha şiddetliydi:
Solana 12%, Cardano 9–10%, Dogecoin 10% değer kaybetti.
Kripto piyasasında “riskten kaçış” hâkim; yatırımcılar belirsizlik karşısında temkinli. BTC’nin bir “güvenli liman” olma rolü kriz anlarında sınırlı kaldı.
2. Petrol ve Enerji: Arz Korkusu Petrolü Zirveye Taşıdı
• Brent petrol, %8–13 yükselişle 75–78 USD/varil bandında dalgalandı:
• Financial Times’a göre %8 artarak 74,88 USD’ye ulaştı.
• Reuters %6,6 artışla 73,96 USD; intraday yüksek 78,50 USD.
• Livemint ise %12,8’lik rekor bir sıçramadan bahsetti, 78,25 USD’ye kadar yükseldi.
• Arz endişesi kuvvetli: Basra Körfezi’nden taşınan petrolün kesintiye uğrama riski ve İran’ın misilleme tehdidi fiyatları yukarı çekiyor. Uzmanlar Strait of Hormuz riskine işaret ediyor.
• Kısa vadede enerji fiyatlarında daha yüksek volatilite bekleniyor; OPEC+ üretim politikaları bu radikal değişimde belirleyici olabilir.
3. Hisse Senetleri ve Global Borsalar: Riskli Varlıklarda Sert Satış
• Asya piyasaları düşüşteydi:
• Nikkei 1,3%, Kospi 1,1%, Hang Seng 0,8% geriledi.
• ABD vadelileri S&P500 -1,7%, Nasdaq -1,8% civarında düştü.
• Avrupa vadelileri 1,5–1,6% düşüşle işlem gördü.
• Jeopolitik şok yatırımcı psikolojisini derinden etkiledi; risk iştahı keskin şekilde azaldı. Gelişmiş piyasalar için “kırılganlık eşiği” tekrar test ediliyor.
4. Altın: Güvenli Liman Talebiyle Rekor Kırıyor
• Altın, güvenli liman fonlamasının yeniden yönelimiyle değer kazandı:
• FT: Ons başına +1,2% (3.427 USD).
• Reuters: +1,5% (3.434 USD).
• The Times: 3.422 USD/kg, +1%.
• Türkiye’de ise gram altın 4.350 TL, çeyrek altın 7.100 TL seviyesinde işlem görüyor (kullanıcı verisi).
• Yükseliş, jeopolitik endişeye bağlı olarak devam edebilir; merkez bankaları rezerv politikalarını yeniden şekillendirebilir.
5. Türkiye Özelinde Etki
• Borsa İstanbul (BIST100) yeniden satış baskısı altında. Gelişmekte olan piyasada jeopolitik risk algısı ekstra baskı yaratıyor.
• TL’ye etkisi: Kalıcı jeopolitik gerginlik TL’yi baskılayabilir. Bu da enflasyonist etkilerin artması ihtimalini doğurur.
• Altın/TL cenahında güçlü alım talebi söz konusu.
Sonuç
1. Kripto piyasası ciddi bir riskten kaçış tepkisi verdi: BTC 102 K, ETH 2.500 USD seviyesine çekildi, 1,14 mlik pozisyon kapandı.
2. Petrol fiyatları, %8–13 arası sıçrayarak 75–78 USD bandına çıktı; arz endişesi hakim.
3. Hisse senetleri global ölçekte %1–2 arası düşerken, likidasyon 1,1 milyar USD’yi aştı.
4. Altın, güvenli liman talebiyle yükseldi; ons 3.430 USD, gram/çeyrek altın TL’de rekorlara yakın.
5. Türkiye, jeopolitik riskten en fazla etkilenen ülkelerden biri; BIST ve TL baskı altında, altına yönelim sürecek.
Bu çerçevede, yatırımcıların temkinli strateji izlemeleri önerilir. Özellikle altın ve ABD tahvillerine yönelim, yoğun stop-loss yönetimi, ve kriptoda kısa pozisyonlar yerine uzun vadeli destek bölgeleri izlenebilir. Jeopolitik gelişmeler özellikle İran’ın misilleme adımı, ABD ve NATO’nun rolü, ve OPEC+ üretim tepkileri yakından takip edilmeli.
Uzmanlar, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İran'ı 20 yıl aradan sonra ilk kez kınadığını ve bu gelişmenin ABD-İran nükleer müzakerelerini daha da zora soktuğunu hatırlatıyor. Bu tür jeopolitik gelişmelerin enerji piyasasından merkez bankası politikalarına kadar birçok alanı etkileyebileceği vurgulanıyor.