Dünya

İsrail’in nükleer sırrını ifşa eden adam: Mordechai Vanunu kimdir?

İsrail’in gizli Dimona nükleer tesislerindeki sırları dünyaya açan Mordechai Vanunu, ifşaatları nedeniyle uzun yıllar hapis yatıp hayatı boyunca baskı altında kaldı. Vanunu’nun cesur açıklamaları, İsrail’in nükleer silah programına dair perdeyi araladı.

Mordechai Vanunu, İsrail’in gizli Dimona nükleer tesislerinde çalışmış bir teknisyen olarak, ülkesinin nükleer silah geliştirme programını kamuoyuna açığa çıkaran isimdir. 1986’da Sunday Times gazetesine verdiği detaylı bilgiler ve fotoğraflarla, İsrail’in düşündüğünden çok daha kapsamlı bir nükleer cephaneliğe sahip olduğunu ortaya koydu.

Vanunu’nun bu ifşaatları, onu yaklaşık 18 yıl hapisle karşı karşıya bıraktı; çoğunluğunu hücrede geçirdi. İsrail istihbaratı Mossad tarafından Londra’dan kaçırılarak ülkesine getirildi ve casuslukla suçlandı. Vanunu, serbest kaldıktan sonra da İsrail’den çıkışına izin verilmedi ve sık sık tekrar cezaevine gönderildi.

İsrail, resmi olarak nükleer silah sahibi olduğunu ne kabul ne de reddeder; ancak dünya genelinde İsrail’in yaklaşık 90 nükleer savaş başlığına sahip olduğu kabul edilmektedir. Vanunu’nun cesur ifşaatları, İsrail’in nükleer programını gizli tutma politikasına karşı büyük bir darbe olarak görülür.

Vanunu, “Benim amacım dünyaya gerçeği göstermekti. İsrail’i yok etmeliyiz demedim, sadece ellerinde ne olduğunu görün istedim” diyerek, kendisini bir barış savunucusu olarak tanımlamıştır. Ancak İsrail’de pek çok kişi tarafından vatan haini olarak kabul edilmektedir.