Kaliteli Süt Üretimi Nedir?
Kaliteli süt, içerisinde somatik hücre ve bakteri yükü düşük, antibiyotik kalıntısı taşımayan, hijyenik koşullarda üretilmiş süttür. Süt kalitesini belirleyen temel kriterler ise Avrupa Birliği ve uluslararası gıda güvenliği standartlarına göre aşağıdaki gibidir: Somatik hücre sayısı: 200.000 hücre/ml’nin altında olmalıdır. Toplam bakteri sayısı: 10.000 bakteri/ml’den az olmalıdır. Antibiyotik kalıntısı: Kesinlikle sıfır olmalıdır. Soğutma sıcaklığı: Sağım sonrası en kısa sürede +4 °C'ye düşürülmelidir.Bu kriterleri sağlayan çiftlikler, hem yüksek kaliteli süt elde eder hem de sütlerini daha iyi fiyattan satabilir.
Mastitis Nedir, Süt Verimini Nasıl Etkiler?
Mastitis, ineklerde meme dokusunun iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalık, çoğunlukla bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle gelişir ve tedavi edilmediği takdirde kronikleşebilir.Mastitisin etkileri:
Süt verimi ciddi oranda düşer. Sütte pıhtı, renk değişikliği ve koku oluşur. Somatik hücre sayısı artar. Sütün içeriği bozulur, insan sağlığı açısından risk taşır. Ekonomik kayıplar yaşanır. Yapılan araştırmalar, Türkiye’de mastitis kaynaklı süt kayıplarının yılda milyarlarca lira olduğunu göstermektedir.Mastitis Nasıl Anlaşılır?
Mastitisin iki türü vardır:
Klinik Mastitis: Meme şişer, kızarır, süt pıhtılı veya iltihaplı hale gelir. Subklinik Mastitis: Gözle fark edilmez, ama sütteki somatik hücre sayısını yükseltir. Subklinik mastitis en tehlikeli olanıdır çünkü belirtileri gözle görülemez. Bu nedenle erken teşhis teknolojileri kritik önem taşır.Mastitis Nasıl Önlenir? Etkili Yöntemler
1. Hijyen Kurallarına Uyulmalı
Sağım öncesi ve sonrası meme başları mutlaka temizlenmelidir.
Sağım makineleri her kullanım sonrası steril edilmelidir.
Sağım yapan personel hijyen eğitimi almalıdır.
2. Sağım Sonrası Meme Bakımı Yapılmalı
Meme dezenfektanları kullanılmalıdır.
Meme başı çatlakları kontrol edilmelidir.
3. Çevresel Temizlik Sağlanmalı
Ahır zeminleri kuru ve temiz tutulmalı.
İneklerin yataklık alanları sık sık değiştirilmelidir.
4. Bağışıklık Sistemi Güçlendirilmelidir
Hayvanlar doğru beslenmeli, vitamin ve mineral desteği sağlanmalıdır.
Stresten uzak bir çevre oluşturulmalıdır.
Mastitis Teşhisinde Yeni Teknolojiler: Erken Uyarı Cihazları
Günümüzde birçok modern çiftlik, her sağımda otomatik mastitis kontrolü yapan cihazlar kullanmaktadır. Bu sistemler sayesinde: Subklinik mastitis erken teşhis edilebilir. Tedaviye zamanında başlanır. Süt kalitesi ve verimi korunur.Erken teşhis = Daha az antibiyotik kullanımı + Daha az süt kaybı + Daha sağlıklı sürü
Somatik Hücre Sayısı Kaç Olmalı?
Somatik hücreler, ineklerde bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı verdiği tepkidir. Yüksek somatik hücre sayısı, mastitisin habercisidir.İdeal değer:
200.000 hücre/ml ve altında olmalıdır.Tehlikeli seviye:
400.000 ve üzeri = Mastitis riski çok yüksek
Somatik hücre takibi yapılmayan çiftliklerde süt kalitesinde hızlı düşüş görülür.
Antibiyotik Kalıntısı Nasıl Engellenir?
Süt ineklerinde antibiyotik kullanımı, yalnızca veteriner kontrolü altında yapılmalıdır. Aksi takdirde süt ürünlerinde kalıntı kalabilir ve bu da halk sağlığı açısından ciddi riskler doğurur.Kalıntıyı önlemek için:
Antibiyotik uygulandıktan sonra çekilme süresi dolmadan süt kesinlikle tüketilmemeli. Her tedavi sonrası kalıntı testi yapılmalı.Antibiyotiksiz tedavi yöntemleri tercih edilmeli.
Sütte antibiyotik kalıntısı, ihracatta ve iç pazarda reddedilme nedenidir.Süt Kalitesini Artırmak İçin Ekstra Öneriler
1. Süt Soğutma Tankı Kullanın
Sağım sonrası süt, hızla +4 °C'ye soğutulmalı. Bu, bakterilerin çoğalmasını engeller.2. Sürü Yönetim Programı Kullanın
BenimSürüm gibi yazılımlar sayesinde:Hayvan sağlığı takibi yapılabilir.
Mastitis geçmişi olan hayvanlar izlenebilir.
Aşı ve tedavi hatırlatmaları otomatik gelir.
3. Düzenli Süt Analizi Yaptırın
Süt kalitesini düzenli ölçmek, olası sorunları önceden fark etmenizi sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular
Kaliteli süt üretimi nedir?→ Somatik hücre ve bakteri yükü düşük, antibiyotik kalıntısı taşımayan süttür.
Somatik hücre sayısı kaç olmalı?→ 200.000 hücre/ml’nin altında olması idealdir.
Mastitis nedir?→ İneklerde meme dokusunun iltihaplanmasıdır.
Mastitis nasıl önlenir?→ Sağım hijyeni, çevre temizliği ve erken teşhisle önlenebilir.
Antibiyotik kalıntısı nasıl engellenir?→ Çekilme süresi beklenmeli, kontrolsüz kullanımdan kaçınılmalıdır.
BenimSürüm nedir, ne işe yarar?→ Hayvan sağlığı ve verim takibini dijital olarak yapan bir sürü yönetim programıdır.