Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Raci Kaya, Sosyal Güvenlik Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada, kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında yürütülen çalışmalara ve SGK denetimleri ile ilgili güncel verilere dikkat çekti. Kaya, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nın 16 Mayıs 2006’da tek çatı altında birleştiğini hatırlatarak, bu tarihin her yıl Sosyal Güvenlik Haftası olarak kutlandığını belirtti.
SGK Kayıt Dışı İstihdamla Mücadelede Etkili Adımlar Atıyor
Kayıt dışı istihdam, Türkiye’de hem kamu gelirlerinde kayba hem de çalışanların sosyal haklardan mahrum kalmasına neden oluyor. SGK Başkanı Raci Kaya, bu sorunun çözümünün öncelikli hedeflerden biri olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Denetim sisteminin etkinliğini artırmak için sürekli çalışıyoruz. Şu an yaklaşık 3 bin müfettiş ve denetmenimiz aktif olarak sahada görev yapıyor. Rastgele denetimlerin yerine risk analizine dayalı denetim sistemini uyguluyoruz. Böylece en riskli bölgeleri, sektörleri ve iş yerlerini tespit ederek daha etkili sonuçlar alıyoruz.”
124 Binden Fazla İş Yerine Denetim – 2 Milyar Lira Ceza
SGK, kayıt dışı çalıştırılan işçi tespitine yönelik yaptığı çalışmalarla hem çalışanları koruyor hem de işverenleri kayıtlı istihdama teşvik ediyor. Kaya, SGK denetimleri sonucunda uygulanan yaptırımlara dair şu verileri paylaştı:
- 2023 yılında 124.982 iş yeri,
- 2024 yılının ilk 4 ayında ise 29.463 iş yeri denetlendi.
- Geçen yıl uygulanan idari para cezası toplamı: 2 milyar 36 milyon 732 bin 167 TL.
Bu kapsamda, SGK ceza sorgulama işlemleri e-Devlet üzerinden yapılabiliyor. Vatandaşlar, işverenler ve çalışanlar, SGK’nın sağladığı dijital altyapı sayesinde cezaları kolayca görüntüleyebiliyor.
SGK, Dijital Hizmetlerde Lider Kurum
SGK Başkanı Kaya, kurumun dijitalleşme vizyonuna da değindi. SGK e-Devlet işlemleri kapsamında, vatandaşlara toplam 180’e yakın işlem online olarak sunuluyor. 2023 yılında SGK, e-Devlet platformunda en çok işlem yapılan kamu kurumu oldu. Toplamda 2 milyardan fazla hizmet kullanımı gerçekleşti.
“Vatandaşlar artık birçok işlemi evinden çıkmadan SGK e-Devlet uygulamaları üzerinden yapabiliyor. Bu da hem zaman hem de işlem maliyetlerinde büyük tasarruf sağlıyor.” dedi.
Yapay Zeka ile Denetim Süreçlerinde Yeni Dönem
Teknolojik altyapısını sürekli geliştiren SGK, yapay zeka tabanlı sistemlerle kayıt dışı istihdam tespiti konusunda yeni bir sürece giriyor. Başkan Kaya, SGK’nin Avrupa’nın en büyük veri merkezlerinden birine sahip olduğunu belirtti ve şöyle devam etti:
“Yapay zeka teknolojisiyle, şüpheli hareketleri daha hızlı ve doğru analiz edebileceğiz. Bu sayede hem SGK denetimleri hızlanacak hem de isabet oranları artacak. SGK yapay zeka uygulamalarıyla kamu yönetiminde dijital dönüşüme öncülük ediyoruz.”
1. SGK ceza sorgulama nasıl yapılır?
SGK tarafından iş yerlerine kesilen cezalar, e-Devlet sistemine giriş yapılarak “SGK İdari Para Cezası Sorgulama” başlığından görüntülenebilir.
2. Kayıt dışı istihdam nedir?
Sigortasız veya eksik primle çalıştırılan işçileri kapsayan duruma kayıt dışı istihdam denir. SGK bu tür uygulamalara ciddi yaptırımlar uygulamaktadır.
3. SGK denetimleri hangi sıklıkla yapılır?
SGK, risk analizine göre yıl boyunca sektör, bölge ve iş yeri bazlı denetimler gerçekleştirir. 2023 yılında 124 binden fazla denetim yapılmıştır.
