Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, 12 Eylül 1980 darbesinin yıl dönümünde yazılı bir açıklama yayımladı. Yavaş, halkın iradesinin ve hukukun üstünlüğünün yok sayıldığı 12 Eylül’ün, demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçtiğini belirtti.
DEMOKRASİ VE HUKUK DEVLETİ VURGUSU
Yavaş mesajında, “Bugün bizlere düşen görev, benzer acıların bir daha yaşanmaması için demokrasimize, özgürlüğümüze ve hukuk devletine sahip çıkmaktır. Unutmayalım; halkın iradesi üstünde hiçbir güç yoktur.” ifadelerini kullandı.
12 EYLÜL DARBESİNİN 45. YILI
Türkiye, 12 Eylül 1980 sabahı Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren’in radyodan okuduğu bildiriyle yeni bir döneme uyandı. Darbeci komuta kademesi, ülkenin yönetimine el koyarak meclisi feshetti, anayasayı askıya aldı ve tüm yetkileri kendi elinde topladı.
DARBE SABAHI TÜRKİYE UYANDI
12 Eylül sabahı uygulamaya konulan darbe planı, yaklaşık dört ay süren gizli bir hazırlığın sonucunda hayata geçirildi. “Bayrak Harekâtı” adı verilen plan doğrultusunda ordu yönetime el koydu. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren’in başkanlığındaki Milli Güvenlik Konseyi, Türkiye’nin yönetimini ele aldı.
TÜM YETKİLER MGK’NIN ELİNDE TOPLANDI
Darbenin ardından TBMM feshedildi, anayasa yürürlükten kaldırıldı ve sendikaların faaliyetleri durduruldu. Milli Güvenlik Konseyi, yasama ve yürütme yetkilerini üstlendi ve ülkede sıkıyönetim uygulamaları genişletildi. Darbeciler, siyasi partileri kapattı ve demokratik hakları askıya aldı.
DARBE SONRASI YARGILAMALAR VE İDAM KARARLARI
Darbe sonrası kurulan mahkemeler, yüz binlerce kişiyi yargı önüne çıkardı. Bu dönemde 48 kişi idam edildi, 650 bin kişi gözaltına alındı, 1 milyon 683 bin kişi fişlendi. Sıkıyönetim mahkemelerinde 230 bin kişi yargılandı, toplam 210 bin dava açıldı.
12 EYLÜL’ÜN BİLANÇOSU
-
İdam edilenlerin sayısı: 48
-
Gözaltına alınanların sayısı: 650 bin
-
Fişlenen kişilerin sayısı: 1 milyon 683 bin
-
Açılan dava sayısı: 210 bin
-
Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılananların sayısı: 230 bin
-
141-142-163. maddelerden yargılananların sayısı: 71 bin 500