"Mevduat nedir?" ve "Mevduat hesabı ne demek?" soruları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Beştepe'deki kabine toplantısının ardından yaptığı son açıklamalar sonrası bir kez daha gündeme geldi. Bankalarda mevduat hesabı bulunan milyonlarca vatandaş, bu terimin tam olarak ne anlama geldiğini ve paralarını nasıl değerlendirdiklerini araştırıyor. En basit tanımıyla mevduat, bankalara faiz karşılığında belirli bir süreliğine yatırılan parayı ifade eder. Mevduat hesabı ise bu paranın, belirlenen vade (süre) boyunca tutulduğu ve bu süre sonunda faiz getirisi kazandırdığı bir banka hesabı türüdür. Hem bireysel hem de kurumsal olarak açılabilen bu hesaplar, paranın değerini enflasyon karşısında korumak veya ek gelir elde etmek isteyenler için en yaygın yatırım araçlarından biri olarak bilinir.
MEVDUAT HESABI NEDİR, TAM OLARAK NASIL ÇALIŞIR?
Mevduat hesabı, banka sistemlerindeki en temel hesap türlerinden biridir. Bu sistemde, hesap sahibi (bireysel veya kurumsal), elindeki parayı bankaya faiz değerleri karşılığında belirli bir süreliğine (vade) yatırmayı kabul eder. Banka, bu parayı kendi operasyonlarında kullanma hakkı elde ederken, karşılığında müşterisine önceden anlaşılan oranda bir faiz ödemeyi taahhüt eder. Bu hesabın temel amacı, bir süre yatırılan anaparanın, banka faizi ile birlikte artarak daha yüksek bir getiri sağlamasıdır. Bu süreler bankadan bankaya ve müşterinin tercihine göre değişkenlik gösterse de, günümüzde en yaygın vadeler 1 ay (32 gün), 3 ay (92 gün), 6 ay (181 gün) ya da 1 yıllık (365 gün) şeklinde tanımlanmaktadır. Vade sona erdiğinde, anapara ve işleyen faiz, müşterinin talebi doğrultusunda geri çekilebilir veya vade yenilemesi yapılabilir.
MEVDUAT HESABI TÜRLERİ NELERDİR? VADELİ VE VADESİZ FARKI NEDİR?
Bankacılık işlemleri içerisinde mevduat hesapları temel olarak ikiye ayrılır: Vadeli mevduat hesabı ve vadesiz mevduat hesabı. Vadesiz mevduat hesabı, para yatırma ve çekme işlemlerinin herhangi bir süre kısıtlaması olmadan yapıldığı, genellikle faiz getirisi olmayan (veya çok düşük olan) günlük bankacılık işlemlerinin (EFT, havale, fatura ödeme) yürütüldüğü hesap türüdür. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları ve faiz getirisi tartışmaları sonrası merak edilen "mevduat hesabı" ise genellikle "vadeli mevduat hesabı"nı (time deposit account) ifade eder. Bu hesap türünde para, belirli bir vade koşuluyla bankada tutulur ve bu koşulun sonunda, önceden belirlenmiş faiz oranı üzerinden kâr (getiri) elde edilir.
MEVDUATTA DEVLET GÜVENCESİ VAR MI? TMSF LİMİTİ NEDİR?
Mevduat hesaplarında parası olan vatandaşların en çok merak ettiği konulardan biri de güvencedir. Türkiye'deki bankalarda bulunan mevduat hesapları, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) güvencesi altındadır. Bu güvence, bankanın olası bir iflası durumunda bile mudilerin (hesap sahiplerinin) belirli bir limite kadar olan paralarının devlet tarafından geri ödenmesini garanti eder. Bu limit, her yıl yeniden belirlenir ve hem bireysel hem de kurumsal yatırımcıları koruyarak bankacılık sistemine olan güveni artırır. TBMM Genel Kurulu'nda 2022 yılı bütçesi görüşülürken de gündeme gelen "mevduat kesintisi" gibi konular, bu güvence sisteminin önemini artırmaktadır.
