Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e başlattığı 'Aksa Tufanı' saldırısının ardından büyük kayıplar vermeye başladı ve altyapısı, askeri, teknik sistemi büyük oranda çöktü. Ancak buna rağmen, örgüt kamu çalışanlarına maaş ödemelerine devam edebiliyor. Yaklaşık 30 bin çalışanın düzenli maaş aldığı bu sistem, herhangi bir resmi bankacılık ağı kullanılmadan, gizli yollarla yürütülüyor.
HAMAS MAAŞ SİSTEMİ GİZLİ ŞİFRELERLE İŞLİYOR
Bölgede işleyen bir banka altyapısı bulunmadığı için maaş ödemeleri, tamamen elden ve gizlilik esasına göre gerçekleştiriliyor. Çalışanlara veya eşlerine gönderilen şifreli mesajlar, belirli yer ve zaman bilgisi içeriyor. Mesajda genellikle “bir arkadaşla çay içmek” gibi kodlu ifadeler yer alıyor.
Belirtilen noktaya ulaşan kamu görevlisi, çoğunlukla sivil görünümlü bir kişi tarafından eline tutuşturulan bir zarfla ödeme alıyor. Zarf içinde çoğu zaman yıpranmış banknotlar bulunuyor. Zarfı teslim eden kişi hiçbir temas kurmadan hızla bölgeden uzaklaşıyor.
MAAŞ ALMAK HAYATİ RİSK TAŞIYOR
Görüşülen memurlar, maaşlarını almak için yola çıktıklarında aileleriyle vedalaştıklarını, çünkü hedef alınabilecek yerlerde bulunmaktan dolayı ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya kaldıklarını dile getiriyor. İsrail ordusu, maaş dağıtımından sorumlu kişileri ve belirlenen noktaları zaman zaman hava saldırılarıyla hedef alıyor.
Gazze kentinde görev yapan bir din görevlisi, geçmişte kalabalık bir pazar yerinde gerçekleştirilen saldırıdan sağ kurtulduğunu, ancak o anın etkisinden hâlâ çıkamadığını aktardı.
PARALAR KULLANILAMAYACAK DURUMDA
Kamu çalışanı Alaa isimli bir öğretmen, son maaşını bin şekel olarak aldığını; fakat yıpranmış banknotlar nedeniyle bu miktarın sadece küçük bir kısmını kullanabildiğini söyledi. Alaa, altı kişilik ailesini bu sınırlı gelirle geçindirmeye çalıştığını belirtti.
Alaa, “İki buçuk ay boyunca hiçbir gelirimiz olmadı. Maaş geldiğinde de elimizde sadece kullanılmaz para kaldı,” dedi. Yardım dağıtım noktalarına sıkça gitmek zorunda kaldığını anlatan Alaa, çoğu zaman oradan da eli boş döndüğünü ifade etti.
HAMAS'IN FİNANS KAYNAKLARI YERALTINDA SAKLANDI
Örgüte yakın bir kaynak, 7 Ekim saldırısından önce tünel ağlarında 700 milyon doları aşkın nakit para ve yüksek miktarda şekel saklandığını iddia etti. BBC’de yer alan habere göre Yahya Sinvar ve kardeşi tarafından fonların büyük bir bölümünün kontrol edildiği biliniyordu.
SİGARA ÜZERİNDEN VERGİ ARTIŞI VE FİYAT REKORLARI
Savaş boyunca gelir yaratmaya çalışan Hamas yönetimi, sigara satışını adeta lüks tüketime dönüştürdü. Savaş öncesi 5 dolara satılan bir paket sigara, bugün 170 doları aştı. Örgüt aynı zamanda esnafa da ek vergiler uygulayarak gelirini artırmaya çalışıyor.
Ayrıca Hamas üyelerine ve yakınlarına, yerel komiteler aracılığıyla gıda yardımları ulaştırılıyor. Ancak bu komiteler sık sık lider kaybına uğradığı için yardımlar düzensiz ve sınırlı gerçekleşiyor. Bu durum da Gazze halkı içinde ciddi tepkilere yol açıyor.
GIDA YARDIMINDA AYRIMCILIK SUÇLAMASI
Bazı Gazzeliler, Hamas’ı sadece kendi çevresine yardım dağıtmakla ve halkın geri kalanını görmezden gelmekle eleştiriyor. Hamas bu iddiaları reddetse de, bölgedeki kaynaklar önemli miktarda yardımın örgütün denetimine geçtiğini belirtiyor.
Beş yıl önce eşini kaybeden ve üç çocuğuyla hayatta kalmaya çalışan Nesrin Halid, çocuklarının sadece açlıktan değil, komşularının aldığı yardım çuvallarını izlemekten dolayı da ağladığını söyledi. Halid, “Bu savaşın bedelini en çok biz ödüyoruz. 7 Ekim’den önce neden temel ihtiyaçları depolamadılar?” diye sordu.
YIKIMA RAĞMEN SÜREN BİR MALİ ORGANİZASYON
Hamas, savaş öncesinde Katar’dan gelen mali destek ve yerel vergilerle kamu maaşlarını finanse ediyordu. Askeri kanat olan El Kassam Tugayları ise İran kaynaklı fonlarla ayakta duruyordu. Mısır merkezli Müslüman Kardeşler’in de sınırlı bir destek sunduğu ifade ediliyor.
Bölgedeki ağır yıkıma rağmen Hamas’ın maaş sistemi, yeraltı kaynakları ve gizli dağıtım ağı üzerinden işlemeye devam ediyor. Fakat bu sistemin sürdürülebilirliği ve güvenliği, her geçen gün daha fazla sorgulanıyor.