Türkiye, AİHM’in Selahattin Demirtaş Kararına İtiraz Etti
Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ikinci dairesi tarafından açıklanan Demirtaş hakkındaki ihlal ve tahliye kararına süresi dolmadan itiraz etti. (euronews) Adalet Bakanlığı, kararı AİHM Büyük Daire’ye taşıma talebinde bulundu. (İndependent) Eğer Türkiye itiraz etmeseydi, karar 8 Ekim 2025 tarihinde kesinleşecek ve o tarihten itibaren bağlayıcı hale gelecekti. (Medyascope) Ancak itiraz ederek süreç henüz açık durumda. (euronews)AİHM’in Demirtaş Kararları: Geçmişten Bugüne
2018 Kararı: Siyasi Amaç Eleştirisi
AİHM, 20 Kasım 2018 tarihinde Demirtaş’ın tutukluluğu hakkında karar verdi ve tutukluluğun siyasi amaçlarla devam ettirildiğini, ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğini hükme bağladı. (Medyascope)2020 Büyük Daire Kararı: Nihai İhlal Kararı
22 Aralık 2020’de AİHM’in Büyük Daire’si, önceki kararı onaylayarak Türkiye’nin Demirtaş’ın haklarını ihlal ettiğini yineledi. Karar kesin nitelikte kabul edildi. (Medyascope)2025 Kararı: Hukuki Gerekçelerin Yetersizliği
8 Temmuz 2025’te AİHM, Demirtaş’ın Kobani davası kapsamında yeniden tutuklanmasının hukuki gerekçelerinin yetersiz olduğunu, tutukluluk yerine alternatif tedbirlerin değerlendirilmesi gerektiğini ve tutuklamanın siyasi amaçlı olduğunu vurguladı. (Medyascope) Ayrıca AİHM, Türkiye’nin Demirtaş’a 55 745 Euro tazminat ödemesini hükmetti. (euronews)Şimdi Ne Olacak? Sürecin Hukuki Akışı ve Olası Senaryolar
Büyük Daire Aşaması
Türkiye’nin yaptığı itiraz, dosyayı AİHM’in Büyük Dairesine taşımış oldu. Bu aşamada davanın yeniden incelenmesi gündeme gelir. Ancak Büyük Daire her itirazı kabul etmez; öncelikle inceleme başlatılmasına karar verilmelidir. (Agos)Kararın Kesinleşmesi
Eğer Büyük Daire, itirazı reddederse, 8 Temmuz 2025 kararı kesinleşir. Bu durumda Türkiye’nin kararı uygulama yükümlülüğü doğar. (Medyascope)Kararın Kabulü Durumunda
Büyük Daire itirazı kabul ederse, dosya yeniden incelenir; olası yeni kararlar Geçmiş AİHM içtihatlarına bağlı olacaktır. Bu durumda yeni gerekçeler ve ek değerlendirmeler gündeme gelir.
Yerel Mahkemelerin Rolü
AİHM kararları Türkiye açısından bağlayıcıdır; ancak Demirtaş’ın yerel mahkemeler nezdinde tahliyesi için Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi veya istinaf mahkemesinin kararları gereklidir. Bu mahkemelerin, AİHM kararına paralel olarak tahliye yönünde karar vermesi gerekir. (euronews)Selahattin Demirtaş Çıkacak mı? Olası Senaryolar
Tahliye Olasılığı
Eğer Büyük Daire, AİHM’in 8 Temmuz kararını onar ve yerel mahkemeler bunu uygularsa, Demirtaş’ın serbest bırakılması mümkün hale gelebilir. Ancak süreç henüz kesin değil.
Tutukluluğun Sürmesi
Büyük Daire itirazı reddederse ve yerel mahkemeler AİHM kararını uygulamazsa, Demirtaş’ın cezaevinde kalması sürer. Türkiye’nin önceki benzer durumlarda da uygulamada geciktirmeler yaşadığı gözlemlenmiştir (Osman Kavala örneği) (Medyascope)Gecikmeli Uygulama
Karar kesinleşse bile, Türkiye’nin uygulama sürecinde gecikmeleri tercih etme ihtimali vardır. Bu gecikmeler, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi gözetiminde denetlenebilir. (Medyascope)Türkiye’nin Yükümlülükleri ve Uluslararası Denetim
Bağlayıcılık ve Uygulama Zorunluluğu
AİHM kararları, AİHS’e taraf devletler açısından bağlayıcıdır. Türkiye’nin Anayasası’nın 90. maddesi, usulüne uygun onaylanmış uluslararası antlaşmaların iç hukukta üstünlüğünü öngörür. (Medyascope)Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi
Uygulama takibi, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından yapılır. Türkiye kararları uygulamazsa, temsil haklarının askıya alınması ihtimali bulunur. (Medyascope)Önceki Uygulama Örnekleri
Türkiye, Osman Kavala kararı gibi birçok AİHM kararını uygulama konusunda gecikmeler yaşamıştır. Bu durum, uluslararası eleştirilerin odağı olmuştur. (Medyascope)Siyasi ve Toplumsal Boyut: Tepkiler, Riskler ve Beklentiler
Muhalefet ve Sivil Toplumun Tepkisi
DEM Parti, itiraz kararını “hukuksuzlukta ısrar” olarak değerlendirdi ve toplumsal barışa zarar vereceğini vurguladı. (Agos) Bazı siyasetçiler, Kürt yurttaşların ve kamuoyunun duygularının göz ardı edildiğini iddia etti. (Agos)İç Barış ve Güven Algısı
Demirtaş’ın durumu, Türkiye’nin demokratik hukuk devleti kimliği açısından sembolik ehemmiyete sahip. Kararın uygulanmaması, iç barışta güven sorunlarını derinleştirebilir. (Agos)Hükümetin Refleksi
Hükümet, itirazıyla, AİHM kararı ile uzlaşmama eğilimini devam ettirmekte olduğunu gösterdi. Bu eğilim, hem hukuki hem dış politika maliyetleri doğurabilir. (euronews)Özetle: Sürecin Dönüm Noktaları
- Türkiye, 8 Temmuz 2025 tarihli AİHM kararına karşı son gün itiraz etti. (euronews)
- Dosya Büyük Daire’ye gidecek; burada karar verilip verilmeyeceği belirlenecek. (İndependent)
- Eğer itiraz reddedilirse, karar kesinleşir; Demirtaş’ın tahliyesi hukuki gereklilik haline gelir.
- Uygulama için yerel mahkemelerin atacağı adımlar büyük önem taşıyacak.
- Kararın korunması, Türkiye’nin uluslararası itibarına da bağlı bir sınama olacak.
Selahattin Demirtaş Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Selahattin Demirtaş çıkacak mı?
Henüz kesin değil. Karar Büyük Daire aşamasındadır ve yerel mahkemelerin bu kararı uygulayıp uygulamaması belirleyici olacaktır.
Türkiye, AİHM’in Selahattin Demirtaş kararına itiraz etti mi?
Evet. Türkiye, AİHM ikinci dairesi kararına karşı itiraz etti ve dosyanın Büyük Daire’ye taşınmasını talep etti. (euronews)Büyük Daire ne işe yarar?
AİHM’in Büyük Daire’si, önemli veya hukuki bakımdan karmaşık davaları yeniden değerlendiren üst mahkeme konumundadır. İtirazları kabul edip etmeme yetkisi vardır.
Karar kesinleşirse ne olur?
Karar kesinleşirse Türkiye, o kararı uygulamakla yükümlüdür. Yerel mahkemelerin Demirtaş’ı tahliye etmesi gerekir.