Türkiye’de sosyal güvenlik sistemiyle ilgili dikkat çeken bir detay daha gün yüzüne çıktı. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) yürürlükte olan yönetmeliklerine göre, belirli şartları sağlayan vatandaşlar aynı anda
üç farklı maaş alma hakkına sahip. Üstelik bu ayrıcalık sadece emeklilere değil, dul kalan eşlere ve yetim aylığı hakkı bulunan bireylere de açık. İşte, SGK mevzuatında yer alan ama pek çok kişinin henüz farkında olmadığı o imkanın detayları…
Kimler Aynı Anda Üç Maaş Alabiliyor?
SGK sistemine göre üç ayrı maaş almak için temel koşul, bu gelirlerin farklı sosyal güvenlik kurumlarından geliyor olması. Örneğin; kişi
SSK’dan emekliyse, vefat eden
Bağ-Kur’lu eşinden dul aylığı, ayrıca
Emekli Sandığı mensubu babasından yetim maaşı alabiliyor. Bu üçlü ödeme sistemi, sosyal güvenlik kollarının farklı olması sayesinde çakışmadan yapılabiliyor.
SGK, başvuru sahibinin her gelir kalemi için ayrı ayrı değerlendirme yaparak uygunluk durumunu tespit ediyor. Yani birden fazla maaş alma hakkı tamamen
yasal ve sistemsel bir ayrıcalık.
Dul Aylığı Alan Kadınlar Dikkat: Maaş Oranı Çalışma Durumuna Göre Değişiyor
Eşini kaybeden kadınlar SGK’ya başvurarak dul maaşı alabiliyor. Burada belirleyici olan faktörler ise kadının gelir durumu ve aktif olarak çalışıp çalışmadığı. Eğer kadın çalışmıyorsa,
dul aylığı oranı yüzde 75 olarak belirleniyor. Ancak çalışıyorsa ya da başka bir emekli maaşı alıyorsa bu oran
genellikle yüzde 50 oluyor. Üstelik kadın, kendi emekliliğini kazanmışsa bu maaşla birlikte dul aylığını da eş zamanlı alabiliyor.
Evlenmemiş Kız Çocuklarına Yaş Sınırsız Yetim Maaşı
SGK’nın sunduğu bir diğer önemli hak ise evli olmayan, sigortalı bir işte çalışmayan kız çocukları için.
Yetim aylığı, bu şartları karşılayan kızlara
ömür boyu bağlanabiliyor. Yaş şartı bulunmuyor, ancak evlenme ya da sigortalı işe girme durumunda ödeme kesiliyor. Erkek çocuklarda ise yetim maaşı
25 yaşına kadar ve yalnızca öğrenci olmaları halinde veriliyor.
900 Gün Primle de Maaş Alınabiliyor
Emeklilik için yeterli prim gününü dolduramayan ancak
en az 900 gün prim ödemesi olan vatandaşlar da sistem dışında kalmıyor. Eğer kişi bu koşulu sağlıyorsa ve vefat eden eşinden ya da anne-babasından gelir elde etme hakkı varsa, SGK tarafından
dul ya da yetim aylığı bağlanabiliyor. Başvuru sırasında
gelir durumu, medeni hal ve çalışma durumu gibi kriterler dikkate alınıyor.
Maaşlar Neden Çakışmıyor?
Aynı anda üç farklı maaş alınabilmesi, bu ödemelerin SGK’nın
farklı sigorta kollarına bağlı olmasından kaynaklanıyor. Yani SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’ndan alınan maaşlar birbiriyle çakışmıyor. Böylece SGK sistemi,
üç ayrı kaynaktan ödeme yapılmasına yasal olarak izin veriyor. Ancak tüm bu maaşların toplamı, vefat eden sigortalının hayatta olduğu dönemdeki maaşını aşamıyor. Bu sınırlama ise SGK’nın eşitlik politikası gereği devrede.
Başvuru Yapmak İçin Gecikmeyin
SGK’nın sunduğu bu haklardan faydalanabilmek için vatandaşların durumlarını detaylı şekilde analiz etmesi şart. Gerekli belgelerle birlikte SGK müdürlüklerine başvuru yapılması halinde, kurum uzmanları tarafından inceleme yapılarak
hak sahipliği tespit ediliyor. Henüz bu hakları bilmeyen milyonlarca vatandaş için, doğru bilgiyle zamanında atılacak adım büyük bir gelir kapısı olabilir.