İsrail, çatışmaların başında Ayetullah Hamaney'in hedef olmadığını ve asıl önceliğin İran'ın nükleer altyapısı olduğunu vurgulamıştı. Ancak savaşın devam eden seyrinde İran'ın dini lideri İsrail'in hedefine girdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran ile süren gerilime dair dikkat çeken bir açıklamada bulunarak, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in öldürülmesinin, iki ülke arasındaki çatışmaları sona erdireceğini öne sürdü.
Amerikan basınına konuşan Netanyahu, “Hamaney’in ortadan kaldırılması bu çatışmayı tırmandırmaz, aksine sona erdirir” ifadelerini kullandı. İsrail’in uzun süredir hedefinde olan İran rejimiyle yaşanan gerginlikte Hamaney’in merkezi rol oynadığını söyleyen Netanyahu, "Yarım yüzyıldır süren bu savaş, Hamaney’in yönettiği rejimin bölgeye yaydığı terör ve yıkımın bir sonucudur" dedi.
Uzmanlar bu yaklaşımı eleştirerek, benzer bir planın Irak’ın işgalinde olduğu gibi “bir hedefi vurmak, ama barışı sağlamamak” riski taşıdığını belirtirken, iç karışıklıklara ve bölgedeki çatışmaların tırmanmasına neden olabileceğini vurguluyor .
| Olası Senaryo | Etki |
|---|---|
| Çatışmayı bitirir | İsrail hedefe ulaşır, İran iç dengesizleşebilir |
| Yeni bir tırmanış olur | İran misilleme güdümlü saldırılar, bölgesel savaş riski artar |
| Kısa süreli sükûnet | ABD’nin müdahil olmasıyla tırmanma durabilir, ama kalıcı çözüm zor |
“Yapmamız Gerekeni Yapıyoruz”
Netanyahu, İsrail’in gerçekten Hamaney’i hedef alıp almadığı sorusuna ise net bir yanıt vermekten kaçındı. “Ayrıntılara girmeyeceğim. Ancak onların en iyi nükleer bilim adamlarını hedef aldık” açıklamasında bulunan Netanyahu, operasyonel detay vermedi.
İsrail’in Hamaney’e yönelik bir suikast planladığı, ancak ABD Başkanı Donald Trump tarafından bu planın veto edildiği iddialarına da değinen Netanyahu, Trump’ın desteğine teşekkür etti ancak konuyla ilgili daha fazla yorum yapmadı.
İsrail Kararlı: Müzakere Yok
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar da gün içinde yaptığı açıklamada, İran’a yönelik askeri operasyonların hedeflerine ulaşana kadar süreceğini belirterek müzakere ihtimalinin masada olmadığını yineledi.
Son günlerde Tahran’da yaşanan patlamalar ve İran liderliğine ait olduğu öne sürülen bölgelerin hedef alınması, gerilimin daha da tırmanabileceği yönünde endişelere neden oluyor. İsrail’in doğrudan Hamaney’i hedef alıp almadığı resmi olarak doğrulanmasa da, Netanyahu’nun açıklamaları tansiyonu bir kez daha üst seviyeye taşıdı.
Nükleer Program Ne Olur?
Hamaney, İran’ın nükleer programının “dini olarak yasak” olduğunu ilan etmişti. Bu dini fetva, İran’ın nükleer silah geliştirmesinin önündeki temel argümanlardan biri olmuştu. Ancak Hamaney’in ölümüyle bu dini fetvanın bağlayıcılığı ortadan kalkabilir. Yeni lider ya da yönetim, bu politikayı gözden geçirme yoluna gidebilir. Bu da İran’ın nükleer silah eşiğine çok daha hızlı yaklaşması anlamına gelir.
Sokaklar Karışır mı? Halk Ne Der?
İran'da genç nüfusun büyük bir kısmı rejim karşıtı duygular besliyor. 2022 Mahsa Amini protestoları hâlâ hafızalarda. Hamaney'in ölümü, halk nezdinde bir “rejim değişimi” beklentisini doğurabilir. Bu da ülkede ciddi bir iç kargaşa potansiyelini beraberinde getirir. Rejimin ise bu süreci sertlikle bastırmaya çalışacağı tahmin ediliyor.