Şule Yüksel Şenler kimdir, nerelidir, kaç yaşında vefat etti? Modern tesettürün öncüsünün hayat hikayesi

tesettür mücadelesi, kadın hakları, dini kimlik ve toplumsal dönüşüm denildiğinde akla ilk gelen isimlerden biri olan Şule Yüksel Şenler, 29 Mayıs 1938’de Kayseri’de dünyaya geldi. Kökleri Kıbrıs'a dayanan bir aileden gelen Şenler, daha çocuk yaşlarda ailesiyle birlikte İstanbul’a taşındı. Ortaokulu bitiremeden annesinin hastalığı nedeniyle okuldan ayrıldı. Ancak bu zorunlu karar, onun hayatını bambaşka bir yola sürükledi. Henüz genç yaşta bir Ermeni terzinin yanında çalışarak hem meslek öğrendi hem de başörtüsü konusunda fark yaratacak adımların temelini attı.

Edebi kişiliği ve gazetecilik serüveni nasıl başladı?

Şule Yüksel Şenler’in edebi kimliği, henüz 14 yaşında başladığı yazın hayatıyla dikkat çeker. İlk hikâyesi, “Yelpaze” isimli bir dergide yayınlandı. Kısa sürede dönemin kadın yayın organlarından biri olan Kadın Gazetesi’nde yazmaya başladı. Bu dönemdeki yazıları, hem duyarlılık hem de kadın haklarına dair bilinçli bir bakış içeriyordu.

Gazetecilik kariyerinde “Yeni İstiklal” gazetesindeki köşe yazılarıyla büyük ses getirdi. Yazılarındaki eleştirel duruş, onu sık sık yargı süreçleriyle karşı karşıya getirdi. Ancak Şenler, düşüncelerini savunmaktan hiçbir zaman vazgeçmedi.

Tesettüre geçişi ve “Şulebaşı” nedir?

1965 yılında radikal bir kararla tesettüre giren Şenler, bu tercihiyle Türkiye’de adeta bir toplumsal kırılma yarattı. Geliştirdiği özgün başörtüsü modeli kısa sürede binlerce kadın tarafından benimsendi. Bu model, halk arasında “Şulebaşı” olarak anıldı. Sadece bir başörtüsü tarzı değil, aynı zamanda bir duruş, bir kültürel tavır ve bir simgesel başkaldırı haline gelen bu model, modern tesettürün temelini oluşturdu. Şule Yüksel Şenler, konferanslarında bu mesajı Anadolu’nun dört bir yanına taşıyarak binlerce genç kadının hayatına dokundu.

Şule Yüksel Şenler hangi partide siyaset yaptı?

1960’lı yıllarda Adalet Partisi çatısı altında siyasetle de ilgilenen Şenler, Bakırköy Gençlik Kolu Başkanlığı ve Edebiyat-Kültür Kolu Başkanlığı gibi görevlerde bulundu. 1978’de İdealist Hanımlar Derneği’nin başına geçti ve dernek çatısı altında kadınların hak arayışına destek veren çalışmalar yürüttü.

Hangi davalarda yargılandı?

Şule Yüksel Şenler, hem gazeteciliği hem de başörtüsü üzerine yaptığı açık çağrılar nedeniyle defalarca mahkemelere çıkarıldı. Bazı yazılarında dönemin cumhurbaşkanına yönelik sert ifadeler kullanması nedeniyle kısa süreli hapis cezası bile aldı. Ancak bu durum, onu durdurmadı. Hatta mücadelesine daha da güçle sarıldı.

Ne zaman ve neden vefat etti?

Şule Yüksel Şenler, 28 Ağustos 2019 tarihinde, İstanbul’da zatürreye bağlı septik şok nedeniyle hayatını kaybetti. Cenazesi, Mihrişah Valide Sultan Külliyesi’ne defnedildi. Ölümünün ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Emine Erdoğan başta olmak üzere birçok siyasetçi ve düşünce insanı, onun tesettür mücadelesindeki öncü rolünü saygıyla andı.

Şule Yüksel Şenler’in mirası nedir?

Bugün Türkiye'de tesettürün geldiği nokta, onun attığı cesur adımlarla yakından ilişkilidir. Aynı zamanda kaleme aldığı roman ve denemelerle, özellikle genç kadınlara kendini tanıma, inancına sahip çıkma ve toplumsal baskılara direnme yolunda ilham verdi. "Huzur Sokağı" isimli romanı, yıllar sonra diziye uyarlandı ve geniş kitleler tarafından izlendi. Bu eser, Şenler’in fikir dünyasını popüler kültür aracılığıyla bir kez daha görünür kıldı.

Şule Yüksel Şenler hakkında sık sorulan sorular

Şule Yüksel Şenler kimdir?

Modern tesettürün öncüsü, gazeteci ve yazar olan Şenler, tesettür hakkını savunan etkili bir kadın aktivisttir.

Şulebaşı nedir?

Şule Yüksel Şenler’in tasarladığı ve kadınlar arasında yaygınlaşan özel başörtüsü stilidir.

Ne zaman öldü, kaç yaşındaydı?

28 Ağustos 2019’da, 81 yaşında vefat etti.

Siyasi geçmişi var mıydı?

Evet, Adalet Partisi gençlik kollarında aktif olarak görev aldı.

Eserleri nelerdir?

En bilinen eseri “Huzur Sokağı”dır. Ayrıca çok sayıda köşe yazısı ve deneme yazmıştır.