Süleymancılar Şeyhi Kim, Lideri Kim? Tarikat mı Cemaat mi, AKP Parti’ye Muhalif mi?

Süleymancılar, ya da kendi içlerinde kullandıkları adla Süleymanlılar, Türkiye’nin en köklü dini topluluklarından biridir. Bu yapı, Süleyman Hilmi Tunahan tarafından 20. yüzyılın başlarında temelleri atılan bir dini hareket olarak günümüzde hâlen etkisini sürdürmektedir. Peki, Süleymancılar şeyhi kim? Lideri kim? Bu topluluk bir tarikat mı yoksa bir cemaat mi? Ve son yıllarda merak edilen kritik soru: Süleymancılar AKP’ye muhalif mi?

Süleymancılar Kimdir? Cemaat mi, Tarikat mı?

Süleymancılar, adını kurucuları olan Süleyman Hilmi Tunahan’dan alan dini bir topluluktur. Kuruluş felsefesi, Kur’an eğitimi ve manevi gelişim üzerine kurulu olsa da, Türkiye’de tarikat mı yoksa cemaat mi oldukları sorusu sıkça gündeme gelir.

Cemaat Mi, Tarikat Mı?

• Süleymancılar, Nakşibendi tarikatı çizgisinde ilerlese de, doğrudan tarikat olduklarını açıkça ifade etmezler.

• Yapıları ve faaliyet alanları itibarıyla cemaat özellikleri taşırlar.

• Kur’an kursları, yurtlar ve öğrenci destek programları ile organize bir eğitim hareketi şeklinde faaliyet gösterirler.

Bu nedenle, Süleymancılar bir dini cemaat olarak tanımlanmakla birlikte, tasavvufi yönü güçlü ve ritüelleri Nakşibendiye dayanan bir yapıya sahiptir.

Süleymancılar'ın Kurucusu: Süleyman Hilmi Tunahan

Süleymancılar'ın temelleri, 1920’li yıllarda Osmanlı’nın son döneminde medrese eğitimi almış Süleyman Hilmi Tunahan tarafından atılmıştır.

• 1888 yılında Silistre'de doğmuştur.

• Daru’l-Hilafeti’l-Aliyye Medresesi mezunudur.

• 1924 yılında Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu sonrası gizli din eğitimi faaliyetlerine başlamıştır.

• 1949’da Kur’an kursları yasal hale geldiğinde, İstanbul Kısıklı’da ilk resmi kursunu açmıştır.

Tunahan, seküler eğitime karşı dini eğitimi yaygınlaştırma amacıyla çalışmış, özellikle kırsal bölgelerde Kur’an eğitimi ve dini bilinç aşılamayı hedeflemiştir.

Süleymancılar Lideri Kim? Günümüzde Kim Yönetiyor?

Süleymancılar şeyhi kim? sorusu sıkça sorulmakta. Cemaatin liderlik yapısı aile içinde el değiştirerek devam etmiştir.

Süleymancılar Liderlik Zinciri

1. Süleyman Hilmi Tunahan (1888-1959) – Kurucu.

2. Kemal Kaçar (1917-2000) – Tunahan’ın damadı, milletvekilliği yaptı.

3. Arif Ahmet Denizolgun (1955-2016) – Torunu, Ulaştırma Bakanlığı yaptı.

4. Alihan Kuriş (1982- ) – 2016'dan itibaren liderliği üstlendi.

Alihan Kuriş Kimdir?

• Tunahan’ın büyük torunu.

• Cemaat içinde “Emirül Müminin Alihan Kureyşi” unvanıyla anılıyor.

• Kureyş kabilesinden geldiği ve seyit olduğu iddia ediliyor.

• Aktif siyasette yer almasa da, muhalefet partilerine destek verdiği iddialarıyla gündeme geliyor.

Süleymancılar AKP’ye Muhalif Mi?

Son yıllarda siyasi kulislerde en çok tartışılan konulardan biri de bu: Süleymancılar AK Parti’ye muhalif mi?

Başlangıçta İttifak

• 2002’de AK Parti kurulduğunda, cemaatin etkili isimlerinden Mehmet Beyazıt Denizolgun parti kurucularındandı.

• Ancak liderlik çekişmeleri ve farklı siyasi yönelimler nedeniyle tam bir ittifak oluşmadı.

Dönüm Noktası: 2018 Seçimleri

• 2018 seçimlerinde İYİ Parti’yi, 2019 yerel seçimlerinde ise İstanbul, Ankara ve Antalya’da CHP’yi destekledikleri öne sürüldü.

• Bazı illerde ise HDP’ye dolaylı destek iddiaları gündeme geldi.

AKP ile Gerilim

• Sadabat Öğrenci Yurdu’nun Kağıthane Belediyesi tarafından yıkılması (2019), gerilimi artırdı.

• Cemaatin bazı üyeleri bu hamleyi siyasi misilleme olarak değerlendirdi.

2024 Seçimleri ve Sonrası

• 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde Ekrem İmamoğlu’nun desteklendiği yönünde güçlü iddialar ortaya atıldı.

• Erdoğan’ın 14 Mayıs 2025’te yaptığı “ahtapot” benzetmesiyle cemaatlere yönelik operasyon mesajı vermesi, Süleymancılar’ı doğrudan hedef haline getirdi.

• 16 Mayıs’ta 4 kişi gözaltına alındı, cemaatin yargı ve emniyet üzerindeki etkisi sorgulanmaya başlandı.

Cemaatin Dini Yapısı ve Ritüelleri

Süleymancılar, geleneksel İslam anlayışına bağlı bir yapıdır. Nakşibendi tarikatının etkisinde olmaları, ritüellerine de yansır:

• Rabıta: Liderin (önce Tunahan, sonra halefleri) zihinde canlandırılması ve manevi bağ kurulması.

• Zikir: Mavi takke ile toplu zikir yapılması, cemaatin dışarıdan da tanınmasını sağlar.

• Kur’an eğitimi: Cemaatin temel hedefi, dini eğitimi yaygınlaştırmak ve nesiller yetiştirmektir.

Süleymancılar’ın Uluslararası Varlığı

Sadece Türkiye’de değil, yurt dışında da etkilidirler:

• Almanya, ABD, Avusturya, Hollanda gibi ülkelerde Kur’an kursları ve kültürel merkezleri vardır.

• 1300’ün üzerinde yurt, 900’den fazla dernek, 30’dan fazla şirket ve 20’ye yakın vakıf üzerinden faaliyet yürütürler.

• Eğitim faaliyetlerinde İsabet Okulları gibi özel kurumlarla ilişkili oldukları iddia edilmiştir.