Spor

TFF kuralarında neden top çekiliyor? TFF’den fikstür algoritmasına dair kritik detayları Besim Yalçın açıkladı

Sezon planlaması, maç saatleri, derbi yasakları ve “top çekme” uygulaması… TFF Lig Yönetimi Direktörü Besim Yalçın, son 4 sezondur kullanılan fikstür algoritmasının işleyişini ve haftalık programların nasıl belirlendiğini anlattı. İşte ayrıntılar...

Sezon başında UEFA’nın tüm müsabaka tarihlerini esas alan Türkiye Futbol Federasyonu, kulüpler ve A Millî Takım departmanından aldığı görüşlerle sezon planını oluşturuyor. TFF Lig Yönetimi Direktörü Besim Yalçın, YouTube röportajında fikstür algoritmasının kısıtlara göre binlerce alternatif ürettiğini, en “optimum” anahtarı seçerek 18 takımın 34 haftalık yerleşiminin belirlendiğini söyledi. Yalçın, Avrupa’daki örneklerle benzer kısıtlar kullandıklarını ancak Türkiye’de kulüplerin sürece dâhil edilmesi için “top çekme” sisteminin muhafaza edildiğini vurguladı.

SEZON PLANLAMASI NASIL YAPILIYOR?

UEFA’nın Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi ve Konferans Ligi ile FIFA millî maç tarihleri takvime işleniyor. Ekim döneminde taslak plan kulüplere gönderiliyor; lig başlangıç-bitiş ve devre arasıyla ilgili görüşler alındıktan sonra çalışma yönetim kuruluna sunulup ilan ediliyor.

ALGORİTMA VE “TOP ÇEKME” BİRLİKTE NASIL İŞLİYOR?

Algoritma, TFF’nin tanımladığı kısıtları matematiksel olarak çözüp fikstür anahtarı üretiyor. Türkiye’de kulüplerin sürece şeffaf biçimde katılması için numara çekimi uygulanıyor. Takımlar torbalardan numara çekerek haftalara yerleşiyor; rakipler, tüm numaralar çekildikten sonra otomatik olarak oluşuyor. Bu sezon derbi ve Avrupa dengesi için Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray’ın bulunduğu torbada 6, 13 ve 14 numaralar çekildi; bu numaralar ilgili haftalara sabitlendi.

KISITLAR VE YASAKLI HAFTALAR

Avrupa’da yer alan ekiplerin Perşembe/Salı-Çarşamba ritmine göre “oynatılamayan” haftalar belirleniyor. Derbiler için sezonun ilk ve son haftaları ile millî aralar öncesi haftalar kural gereği yasaklı. Bu sezon sıkışık takvim nedeniyle Ekim ayındaki millî aradan önceki 8. hafta istisna tutuldu ve bir derbi o haftaya denk geldi.

İSTANBUL VE ORTAK STAT DENGESİ

Trendyol Süper Lig’deki 7 İstanbul kulübünün aynı anda iç sahada oynamaması emniyet, trafik ve yayın akışı açısından kritik. Aynı stadı paylaşan takımların iç/dış saha dengelemesi korunuyor. İstanbul ekiplerinin uzun süre şehir dışına çıkmadan art arda maç yapmaması için üst üste İstanbul’da oynanabilecek maç sayısı 6 ile sınırlandı. Ayrıca ligin ilk iki ve son üç haftasında hiçbir takım üst üste iç saha ya da deplasman (“break”) yapmıyor.

MAÇ SAATLERİ VE HAVA/COĞRAFYA ETKİSİ

Sıcak bölgelerde (Gaziantep, Antalya, Alanya, Göztepe) Kasım’a kadar 14.30 kuşağı tercih edilmiyor; çok soğuk kentlerde (Konya, Kayseri, Gençlerbirliği) kışın 20.00 kuşağına dikkat ediliyor. Kulüpler Birliği’nin talebi ve yayıncının onayıyla bu sezon saatler 14.30–17.00–20.00 olarak uygulanıyor. Ramazan döneminde ayrıca özel bir saat düzenlemesi yapılacak.

NEDEN AĞUSTOS’TA PROGRAM PARÇA PARÇA AÇIKLANIYOR?

Eleme turları nedeniyle kulüplerin UEFA organizasyonları değişebiliyor. Bu sebeple Ağustos’ta fikstür iki haftalık bloklar halinde duyuruluyor. UEFA grup takvimi kesinleşince ligin ilk yarısının tamamı açıklanıyor. Bu sezon 16. haftaya (16 Aralık’a) kadar ilan yapıldı; 17. hafta, Ziraat Türkiye Kupası grup aşaması takvimi netleşince duyurulacak.

YAYINCIYLA KOORDİNASYON VE PRİME TIME

Haftalık yerleşimde önce Avrupa’da maç oynayan kulüplerin dinlenme dengesi gözetiliyor. Taslak akış yayıncı kuruluşa iletiliyor; pazarlama ve operasyon talepleri programın dengesini bozmadan karşılanıyor. Yüksek taraftar potansiyelli ekiplerin karşılaşmaları prime time kuşağında konumlandırılabiliyor.

DERBİ GÜN VE SAATLERİ NASIL BELİRLENİYOR?

Standart saatler hafta sonu 19.00, hafta içi 20.00 olarak uygulanıyor. Ancak derbinin öncesi/sonrası Avrupa veya Türkiye Kupası maçları varsa gün değişebiliyor. Bu sezon Fenerbahçe–Galatasaray derbisinin pazartesi oynanması, iki kulübün Avrupa maç günleri arasındaki dinlenme farkını eşitleme gerekliliğinden kaynaklandı.

KULÜP TALEPLERİ, YEREL KOŞULLAR VE GÜVEN

Kulüpler “oynamak istemedikleri günleri” bildirebiliyor; talep, diğer kulüplere zarar vermeyecekse ve dengeyi bozmayacaksa değerlendiriliyor. Emniyet ve yerel etkinlik planları (pazar kurulan stat çevreleri, şehir etkinlikleri) de takvimi etkileyebiliyor. Yalçın, kısıtların fikstür çekiminden günler önce kulüplerle paylaşıldığını, Riva’da prova yapıldığını ve bu yıl kamuoyuna ilk kez detaylı bilgilendirme sunulduğunu belirterek “bilgiye dayalı eleştiriye” açık olduklarını vurguladı.