25 Eylül Perşembe günü Beyaz Saray’da gerçekleşen görüşmede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump’a Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılması konusunda üzerlerine düşeni yapmaya hazır olduklarını söyledi. Trump ise Erdoğan’ın bu açıklamasını “Çok iyi” diye yanıtladı ve konunun gündeme getirileceğini belirtti.
Fener Rum Patriği Bartholomeos ise 15 Eylül'de Trump ile görüşmüştü.
Bu görüşmenin ardından dün ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Fener Rum Patrikhanesi’ne yaptığı ziyarette okulun açılışı için Eylül 2026 tarihini açıkladı. Görüşmeye Fener Rum Patriği Bartholomeos da katıldı. 54 yıldır kapalı olan okulun yeniden açılması süreci, iki ülke lideri ve Patrikhane tarafından yakından takip ediliyor.
HEYBELİADA RUHBAN OKULU NEDİR?
Heybeliada Ruhban Okulu din adamı yetiştirmek amacıyla 1844’te Fener Rum Patrikhanesi’ne bağlı olarak kuruldu. Osmanlı döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında okul, metropolitlikler ve kiliselerin din adamı ihtiyacını karşıladı.
Okul, 1922-1923 Lozan Barış Görüşmeleri sırasında da tartışma konusu oldu. 1971’de özel öğretim kurumlarıyla ilgili yapılan yasal düzenlemeler sonucunda kapatıldı. Kapatıldığında dört yıl lise, üç yıl teoloji eğitimi veriliyordu. Bugünkü Fener Rum Patriği Bartholomeos da bu okuldan mezun oldu.
1990’lardan itibaren Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecinde okul sık sık gündeme geldi ve açılması konusunda çeşitli girişimler oldu. Cemaat temsilcisi Laki Vingas okulun tarihini ve önemini vurgulayarak, “Burası bir eğitim kurumu, siyasal bir meta haline dönüştürülmemeli” yorumunu yapmıştı.
OKULUN AÇILMASI SÜRECİ NASIL GÜNDEME GELDİ?
Okulun yeniden açılması 2024’te tekrar yoğun olarak gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12 Mayıs 2024’te Yunan basınına verdiği röportajda okulun açılması için çalışmaların sürdüğünü açıkladı.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, 28 Mayıs 2024’te okulu ziyaret etti ve kişisel olarak okulun açılmasını istediğini söyledi.
Eylül 2024’te Patrik Bartholomeos Yunan basınına verdiği demeçte, okulun yeniden açılmasına çok yakın olduklarını belirtti.
26 Aralık 2024’te Patrik Bartholomeos, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Beştepe Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde ziyaret ederek okulun yeniden açılması sürecinde işlemlerin hızlandırılması için teşekkür etti ve yardım talebinde bulundu. Ziyarette Kadıköy Rum Ortodoks Metropoliti Emmanuel Adamakis ve Laki Vingas da yer aldı.
30 Aralık 2024’te Milli Eğitim Bakanı Tekin görüşmelerin olumlu bir havada sürdüğünü belirterek, açılması yönünde karar alınması durumunda hangi statüde açılacağına dair bir metin oluşturduklarını açıkladı. Vingas, görüşmelerin olumlu bir atmosferde ilerlediğini ve sürecin hem hukuki hem de akademik çerçevede değerlendirildiğini aktardı.
Son olarak 25 Eylül Perşembe günü Beyaz Saray’da gerçekleşen görüşmede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump’a Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılması konusunda üzerlerine düşeni yapmaya hazır olduklarını söyledi.
ABD Büyükelçisi Tom Barrack ise Fener Rum Patrikhanesi ziyaretinde Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılışı için Eylül 2026 tarihini işaret etti.
