Türkiye’de geçici koruma altında yaşayan Suriyelilerin ülkelerine gönüllü geri dönüşleri, Kurban Bayramı sonrasında da artarak devam ediyor. İç savaş nedeniyle 2011 yılında Türkiye’ye sığınan milyonlarca Suriyeliden bazıları, Suriye’deki siyasi değişimlerin ardından evlerine dönmeye başladı. 61 yıllık Baas rejiminin sona ermesiyle birlikte ülkedeki istikrar ortamının yeniden tesis edilmesi, gönüllü dönüşlerin hız kazanmasına neden oldu.
Kilis’te bulunan Öncüpınar Gümrük Kapısı, bu geri dönüşlerin en yoğun yaşandığı noktalardan biri haline geldi. Gümrük kapısına gelen Suriyeliler, burada kurulan Gönüllü Geri Gönderme Birimi’nde işlemlerini tamamladıktan sonra ülkelerine geçiyor. Dönüşler tamamen gönüllülük esasına göre yapılıyor ve her birey, kimlik kontrolü ve kayıt sürecinin ardından geçiş yapabiliyor. Göç İdaresi Başkanlığı koordinasyonunda yürütülen süreç, hem güvenli hem de sistemli bir şekilde ilerliyor.
Öncüpınar’dan ülkesi Suriye’ye dönmek üzere yola çıkan 20 yaşındaki Muhammet Tune, 13 yıl önce ailesiyle birlikte Türkiye’ye geldiğini, şimdi ise ülkesine dönecek olmanın mutluluğunu yaşadığını ifade etti. Tune, “Savaş bitti, ülkeme dönüyorum, çok mutluyum. Türkiye’ye teşekkür ediyorum.” sözleriyle hem geçmişte Türkiye’de gördüğü misafirperverliği hem de geleceğe dair umutlarını dile getirdi.
35 yaşındaki İsa Elmusa da benzer duygularla Suriye’ye dönüş yaptığını belirtti. Yaklaşık 10 yıl önce Türkiye’ye geldiğini aktaran Elmusa, “Suriye’de savaş bitti, ülkeme gideceğim. Türk halkına çok teşekkür ediyorum.” diyerek hem güvenli sığınma imkanı hem de yaşadığı süre boyunca gördüğü destekten dolayı Türkiye’ye olan minnettarlığını vurguladı.
Suriyelilerin gönüllü geri dönüşü, Türkiye’nin 2016 yılından bu yana izlediği “gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüş” politikasının bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Bu süreçte Suriye’nin kuzeyinde oluşturulan güvenli bölgeler, geri dönen Suriyeliler için yeni bir yaşam alanı sunuyor. Barınma, sağlık ve eğitim gibi temel hizmetlerin sağlandığı bu bölgelerde yaşam yeniden inşa ediliyor.
Türkiye, şimdiye kadar milyonlarca Suriyeliye geçici koruma sağlamış, aynı zamanda sınır ötesinde de güvenli yaşam alanları oluşturmak üzere çeşitli adımlar atmıştı. Geri dönüşlerin artmasıyla birlikte, hem sınır güvenliği hem de sosyal uyum açısından önemli bir gelişme yaşanıyor. Gönüllü dönüş yapan Suriyeliler, ülkelerinde yeni bir hayata başlarken Türkiye’ye karşı duydukları minnettarlığı sık sık dile getiriyor.
Son dönemde yaşanan siyasi gelişmeler ve Suriye’de çatışma ortamının büyük oranda sona ermesi, önümüzdeki aylarda da gönüllü geri dönüşlerin devam edeceği yönünde değerlendirmelere neden oluyor. Uzmanlara göre, Suriye’de altyapı ve kamu hizmetlerinin güçlendirilmesiyle birlikte daha fazla Suriyelinin ülkesine dönüş yapması bekleniyor. Bu gelişmeler, Türkiye’nin göç yönetimi politikaları açısından da olumlu bir süreç olarak görülüyor.
