Türkiye'de, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde kiracı olmak adeta bir servete mal oluyor. Artan konut fiyatları ve yaşam maliyetleri yüzünden mevcut kirasını ödemekte zorlanan vatandaşlar, yeni bir eve taşınmaya kalktığında ise karşılarına çıkan 200 bin liralık fatura ile şoka uğruyor. İki depozito, bir kira, emlakçı komisyonu derken maliyetler o kadar yükseldi ki, kiracılar artık bu süreci bankalardan "kira kredisi" çekerek karşılamaya başladı.
EV SAHİPLERİNİN ŞARTLARI AĞIRLAŞTI: ADLİ SİCİL KAYDI, 6 AYLIK PEŞİN KİRA...
Kiralık konut piyasasında talebin arzdan katbekat fazla olması, ev sahiplerini adeta pazarlığın tek hakimi haline getirdi. Emlak temsilcisi Mehmet Korkmaz, durumu, "Son iki yılda kiralık daire bulmak büyük sıkıntı hâline geldi. Talep çok, arz az olunca ev sahipleri kendi lehine şartlar koyuyor. Bazıları üç depozito istiyor, bazıları da altı aylık peşin ödeme talep ediyor" sözleriyle özetliyor.
Ev sahiplerinin talepleri artık sadece maddi güvencelerle sınırlı değil. Artan güvensizlik ortamı nedeniyle istenen şartlar da çeşitlenmiş durumda:
-
Döviz veya Altınla Ödeme: Kimi ev sahipleri kirayı döviz üzerinden istiyor, kimi ise depozitoyu gram altın karşılığında talep ediyor.
-
Adli Sicil Kaydı ve Kefil: Kiracının geçmişini güvence altına almak isteyen ev sahipleri, adli sicil kaydı ve sağlam bir kefil olmadan evi kiralamaya yanaşmıyor.
-
Tahliye Taahhütnamesi: Kiracının evi sorunsuz boşaltacağını garanti altına almak için tahliye taahhütnamesi imzalatmak artık standart bir prosedür haline geldi.
Beşiktaş'ta evini kiraya veren Ayşe Erdem, "Geçmişte evi harap eden, ödemesini aksatan kiracılar yüzünden mağdur oldum. Artık kötü niyetli kiracıyla uğraşmak istemiyorum, o yüzden daha dikkatli davranıyorum" diyerek durumu kendi açısından açıklıyor.
KUVEYT TÜRK’ÜN “KİRA FİNANSMANI” SEÇENEĞİ
Kuveyt Türk Katılım Bankası, kiracılara yönelik “Kira Finansmanı” ürünüyle toplu kira ödeme imkânı sağlıyor. Banka, kiracıların oturdukları konutun kirasını toplu ödeyip avantajlı duruma geçebilmesi için finansman desteği veriyor.
12 ay vadeyle 200 bin lira tutarında Kira Finansmanı kullanan bir müşteri, aylık yüzde 4,11 kâr oranı ile 23 bin 3 TL taksit ödeyerek toplamda 276 bin TL geri ödeme yapıyor. Finansmandan yararlanmak isteyenlerin Kuveyt Türk müşterisi olması ve başvuru sırasında kiralanacak konuta ait tapu ile güncel kira sözleşmesini ibraz etmesi gerekiyor.
ÇARE BANKALARDA ARANIYOR: 'KİRA' VE 'TAŞINMA' KREDİSİ DÖNEMİ
İki depozito, bir kira bedeli ve emlakçı komisyonu gibi kalemler üst üste binince, yeni bir eve çıkmanın maliyeti nakliye bedeli hariç 200 bin lirayı buluyor. Bu devasa maliyet karşısında çaresiz kalan kiracılar ise soluğu bankalarda alıyor. Durumun farkında olan birçok banka, son dönemde "kira kredisi" veya "taşınma kredisi" adı altında yeni ürünler sunmaya başladı. Genellikle 20 bin ile 200 bin lira arasında değişen bu krediler, kiracılara kısa vadeli bir nefes aldırsa da, mevcut borç yükünü daha da artırarak uzun vadede hane bütçesini içinden çıkılmaz bir hale sokuyor.
BİR EVE GİRMENİN MALİYETİ NASIL 200 BİN TL OLUYOR?
Büyükşehirlerde ortalama bir konutun kirasının 30-40 bin TL bandına oturduğu düşünüldüğünde, maliyet hesabı kolayca ortaya çıkıyor. Standart bir anlaşmada bile; iki depozito (60-80 bin TL), bir kira peşin (30-40 bin TL) ve emlakçı komisyonu (yaklaşık 35-45 bin TL) ile birlikte fatura 150 bin TL'yi aşıyor. Ev sahiplerinin 6 aylık peşin kira gibi talepleriyle bu rakam 200 bin TL'yi rahatlıkla buluyor ve aşıyor.