TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen ve kamuoyunda “11. Yargı Paketi” olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, 12 farklı kanunda değişiklik içeriyor. Teklifin, suçla ve suçlularla mücadelede cezaların caydırıcılığının artırılmasını hedeflediği belirtilirken, düzenlemeden 55 bin mahkumun yararlanmasının beklendiği ifade ediliyor.
AK Parti Tokat Milletvekili Mustafa Arslan, teklife ilişkin değerlendirmesinde, hukuka aykırı şekilde bir aracı durduran veya hareket etmesini engelleyen kişilere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörüldüğünü belirterek “Şehir eşkıyalarının saldırganlık fiillerine caydırıcı cezalar verilecektir” ifadelerini kullandı.
11. YARGI PAKETİ NE ZAMAN ÇIKACAK?
11. Yargı Paketi, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Teklif henüz yasalaşmadı.
İNFAZ DÜZENLEMESİ 11. YARGI PAKETİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ Mİ?
-
Yargı Paketi TBMM'den geçtikten sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
11. YARGI PAKETİ MADDELERİ NELER?
Teklifte, İcra ve İflas Kanunu’ndan Avukatlık Kanunu’na, Ceza Muhakemesi Kanunu’ndan Elektronik Haberleşme Kanunu’na kadar birçok alanda düzenleme yer alıyor. İcra ve iflas süreçlerinde ihalenin feshi taleplerine ilişkin nispi harç ve teminat yükümlülükleri ile süre ve usule dair hükümler öne çıkarken, Anayasa Mahkemesi iptal kararları doğrultusunda bazı maddelerde yeniden düzenlemeye gidilmesi dikkat çekiyor.
11. YARGI PAKETİ AVUKATLARA DİSİPLİN CEZALARI NEDİR
Teklifle Avukatlık Kanunu’nda değişiklik yapılarak, avukatlar hakkında görevlerinden doğan veya görev sırasında işledikleri suçlarda son soruşturma açılması halinde baroya bildirim yapılması öngörülüyor. Disiplin cezaları “uyarma”, “kınama”, “para cezası”, “işten çıkarma” ve “meslekten çıkarma” başlıklarıyla yeniden düzenlenirken, hangi hallerde hangi cezanın uygulanacağına ilişkin çerçeve de teklifte yer alıyor.
DOLANDIRICILIK SUÇUNUN YARGILAMASI NEREDE YAPILACAK?
Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle, Türk Ceza Kanunu’ndaki “dolandırıcılık” ve “nitelikli dolandırıcılık” suçlarına ilişkin yargılamalarda görev uyuşmazlıklarının önlenmesi amaçlanıyor. Buna göre, “dolandırıcılık” suçunun yargılamasının asliye ceza mahkemelerinde yapılacağı belirtiliyor.
TCK'DE YAPILAN DÜZENLEMELER NELER?
Teklifte Türk Ceza Kanunu’nda da çok sayıda değişiklik öngörülüyor. Kısmi akıl hastalarına ilişkin infaz ve güvenlik tedbirleri, “hakaret” suçunun belirli koşullarda “ön ödeme” kapsamına alınması, taksirle yaralamada ceza sınırlarının artırılması ve “güveni kötüye kullanma” suçunun konusu taşıt olduğunda nitelikli hal sayılması düzenlemeler arasında yer alıyor.
Kamuoyunda “kurusıkı” olarak bilinen ses ve gaz fişeği atabilen silahların, “Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması” suçu kapsamında ele alınması; toplu alanlarda işlenmesi halinde cezanın artırılması gibi hükümler de teklifte bulunuyor. Ayrıca “Suç işlemek amacıyla örgüt kurma” suçunda alt ve üst sınırların artırılması ve örgüt faaliyeti çerçevesinde çocukların araç olarak kullanılmasına ilişkin ceza artışı düzenleniyor.
Teklifte, kara ulaşım aracının hukuka aykırı biçimde durdurulması veya hareketinin engellenmesi de cezaya tabi hale getirilirken, deniz, demiryolu ve hava ulaşım araçları için farklı hapis sınırları öngörülüyor.
BİLİŞİM SUÇLARIYLA ELDE EDİLEN MENFAATİN BULUNDUĞU HESAPLARA İLİŞKİN DÜZENLEME NEDİR?
Ceza Muhakemesi Kanunu’na eklenen hükümlerle; nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık ile banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması gibi suçlarda, suça konu menfaatin bulunduğu hesaplara ilişkin 48 saate kadar askıya alma, bildirim, itiraz ve el koyma süreçlerine dair düzenlemeler getiriliyor. Banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısından bilgi-belge talebinde süre ve eksik gönderim halinde uygulanacak idari para cezası hükümleri de teklifte yer alıyor.
11. YARGI PAKETİ'NDE GENEL AF VAR MI?
Teklifte, “Kovid-19 düzenlemesi” olarak bilinen ve kapalı cezaevinden açık cezaevine, açık cezaevinden de denetimli serbestliğe daha erken ayrılmayı öngören düzenlemenin kapsamının genişletilmesi öngörülüyor. Metinde, 31 Temmuz 2023 öncesinde suç işleyenlerin de kapsama dahil edilmesine ilişkin hükümler yer alırken; terör ve örgütlü suçlar ile bazı ağır suçların kapsam dışında tutulacağı belirtiliyor.
ESNAF VE SANATKARLARCA ÜRETİLEN MAL VE HİZMETLERİN FİYAT TARİFELERİNE İLİŞKİN DÜZENLEME NEDİR?
Teklifte, Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nda fiyat tarifelerinin hazırlanması, onay süreçleri, itiraz mekanizması ve uzlaşma komisyonu yapısına ilişkin ayrıntılı hükümler bulunuyor. Ayrıca Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na geçici hüküm eklenerek, 1 Ocak 2016’dan önceye ait ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilmesine yönelik düzenleme de teklifte yer alıyor.
Komisyon aşamasının ardından değerlendirmelerde bulunan Komisyon Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, düzenlemelerin amacına ilişkin “Güven, istikrar ve barışın tesis edilmesini sağlayacak kanun teklifini hayata geçireceğiz” ifadelerini kullandı.