YKS barajının kaldırılmasıyla üniversiteye girişte yeni bir dönem başladı. Artık adaylar sıfır veya eksi netle bile ön lisans ve lisans programlarına yerleşebiliyor. Bu yıl 179 kişi sınavda düşük netler yapmasına rağmen çeşitli bölümlere kabul edildi ve bazıları burs bile kazandı. Eksi netle üniversite kazanma tartışmaları yeniden gündemde.
YKS BARAJI KALKTI, EKSİ NETLE YERLEŞTİLER
2022 yılında Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) baraj puanının kaldırılması, üniversiteye giriş sisteminde çarpıcı bir değişime yol açtı. Adaylar sıfır veya eksi netle bile bazı ön lisans ve lisans programlarına başvurabiliyor. Bu değişiklik özellikle sağlık ve tasarım alanlarındaki programlara eksi netle öğrenci kabul edilmesini mümkün kıldı.
YKS barajının kaldırılmasının ardından sıfır veya eksi netle üniversiteye yerleşen aday sayısı giderek arttı. 2023’te 107, 2024’te 203 olan bu rakam, 2025’te 179 olarak kayıtlara geçti. İlginç olan ise bu öğrencilerden bazılarının burs kazanmayı başarması oldu. Bu durum eğitimde kalite ve sistem tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
HANGİ BÖLÜMLER EKSİ NETLE TERCİH EDİLDİ?
Eksi netle yerleşim dikkat çeken alanları kapsıyor. Sağlık alanında diyaliz, patoloji laboratuvar teknikleri, fizyoterapi ve odyometri programları öne çıkarken tasarım ve sosyal bilimlerde de seçenekler mevcut. Bilgisayar destekli tasarım, çocuk gelişimi, aşçılık, sosyal hizmet, mimari restorasyon, grafik tasarımı ve uluslararası ilişkiler gibi bölümler eksi netle öğrenci kabul eden diğer programlar arasında yer aldı.
PUAN HESAPLAMASI NASIL YAPILIYOR?
Mevcut sisteme göre Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) Türkçe veya Matematik testlerinden en az 0,5 net yapan adayların puanı hesaplanabiliyor. Bu puan iki yıllık ön lisans programlarına başvuru için yeterli oluyor. Dört yıllık lisans programları için ise Alan Yeterlilik Testi’nde (AYT) ilgili testlerden en az birinden 0,5 net yapmak yeterli. Diğer testlerde eksi net olsa bile aday tercih yapabiliyor.
EĞİTİMCİLERDEN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Uzmanlar sistemin uzun vadede sorun yaratacağını belirterek iki öneride bulunuyor:
Tüm testlerden yarım net şartı: Puan hesaplamasına kaynaklık eden tüm testlerden en az 0,5 net yapılması zorunlu olmalı.
Toplam net sıfırın altındaysa puan hesaplanmasın: Bazı adaylar, tek testten yarım net yaparken toplam netleri sıfırın altında kalabiliyor. Bu durumda puan hesaplamasının yapılmaması öneriliyor.
Eğitimciler bu düzenlemeler hayata geçirilmezse eksi netle üniversiteye girişlerin artarak devam edeceğini ve hem üniversite niteliğinin hem de sınav sisteminin tartışmalı hale geleceğini vurguluyor.
