Alttan alınan derste devam zorunluluğu var mı, üniversitelerde devamsızlık hakkı, sınıfta kalma nasıl olur, 2025-2026 üniversite kuralları nedir?
2025-2026 eğitim öğretim yılı ile birlikte üniversitelerde ders zili yeniden çaldı. Özellikle yeni başlayan öğrenciler kadar, alttan ders alan üst sınıf öğrencileri için de akademik takvim büyük önem taşıyor. Bu yılın en çok merak edilen sorularının başında ise "Alttan alınan derste devam zorunluluğu olacak mı?" sorusu geliyor. İşte öğrencilerin merak ettiği üniversitelerde devam zorunluluğu, sınıfta kalma durumu, devamsızlık hakkı ve alttan ders alma kuralları ile ilgili tüm detaylar…
Haberin Burada'nın haberine göre, üniversitelerde devam zorunluluğu uygulaması hem normal dönem derslerinde hem de alttan alınan derslerde yeniden gündemde. Özellikle sınıf tekrarı yapan veya başarısızlık nedeniyle dersi yeniden alan öğrenciler, "Bu derse tekrar devam etmeli miyim?", "Devamsızlıktan kalır mıyım?" gibi sorulara yanıt arıyor.
Alttan alınan derste devam zorunluluğu var mı, şartlar neler?
Üniversitelerde alttan alınan derslerde devam zorunluluğu, öğrencinin o dersten neden kaldığına göre değişiyor.
Eğer öğrenci alttan aldığı dersten başarısızlık nedeniyle kaldıysa, yani sınavdan düşük not aldıysa, bu derse devam zorunluluğu yoktur.
Ancak öğrenci o dersten devamsızlık nedeniyle kaldıysa, yani yeterli oranda derse katılmadıysa, aynı dersi alırken yeniden devam etmek zorundadır.
Bu nedenle devamsızlıktan kalan bir derste yeniden devam takibi yapılır ve öğrenci %70 devam şartını sağlamazsa tekrar kalma riski taşır.
Üniversitelerde devamsızlık oranı ne kadar, kaç saat devamsızlık hakkı var?
Genel olarak Türkiye’deki üniversitelerde uygulanan sistem şu şekildedir:
Teorik derslerde en az %70 devam zorunluluğu
Uygulamalı ya da laboratuvar derslerinde en az %80 devam zorunluluğu
Örnek vermek gerekirse, haftada 3 saatlik bir dersin dönem boyunca toplam 42 saat sürdüğünü varsayarsak, öğrenci en az 29-30 saat derse katılmalıdır. Bu da yaklaşık 12-13 saat devamsızlık hakkı anlamına gelir.
Devamsızlık nedeniyle sınıfta kalmak mümkün mü?
Evet, üniversitelerde devamsızlık nedeniyle kalmak oldukça yaygın bir durumdur. Öğrenci, eğer dersin belirlenen devam zorunluluğunu karşılayamazsa, dönem sonunda yapılan vize ya da final sınavlarına girme hakkı kazanamaz. Bu da o dersten "FF" yani başarısızlık notu alması anlamına gelir.
Devamsızlık nedeniyle kalan öğrencilerin transkriptlerinde bu bilgi yer alır ve ilgili ders bir sonraki dönemde ya da yılda tekrar alınmak zorundadır. Eğer öğrenci devamsızlıktan değil de düşük nottan kalmışsa, bu durumda ders tekrar alınabilir ve devam zorunluluğu olmadan sadece sınavlara girerek geçilebilir.
Sınıf geçme sistemi üniversitelerde nasıl işliyor?
Üniversitelerde sınıf geçme sistemi, genellikle ders bazlıdır. Yani öğrenci bir dersten kalsa bile diğerlerinden başarılıysa, sınıf tekrarı yapmadan bir üst sınıfa geçebilir. Ancak mezuniyet için tüm derslerin başarıyla tamamlanması gerekir.
Yani:
sınıf öğrencisi 3 dersi geçti, 2 dersten kaldı → 2. sınıfa geçebilir ama bu dersleri alttan almak zorundadır.
sınıfta bu dersler yeniden alınırken, eğer öğrenci başarısızlık nedeniyle kalmışsa, devam zorunluluğu yoktur.
Ancak devamsızlık nedeniyle kalmışsa, yeniden %70 devam şartını yerine getirmelidir.
2025-2026 üniversite yılında değişiklik var mı?
Bazı üniversiteler, özellikle pandemi sonrası hibrit eğitimin getirdiği esneklikleri kademeli olarak kaldırmaya başladı. 2025-2026 eğitim yılı itibarıyla birçok üniversite yüz yüze eğitime tam geçiş yaptı. Bu kapsamda, devamsızlık kontrolleri daha sıkı şekilde uygulanmaya başlandı.
Ayrıca bazı fakültelerde dijital yoklama sistemleri (kart okuma, QR kod ile yoklama, mobil uygulama üzerinden katılım) devreye girdi.
Alttan ders alırken nelere dikkat edilmeli?
Alttan ders alan öğrencilerin:
Ders programını dikkatle takip etmesi
Aynı gün çakışan derslere dikkat etmesi
Dersin başarı veya devamsızlık nedeniyle alındığını kontrol etmesi
Gerekirse danışmanı ile iletişime geçerek not durumu ve tekrar kurallarını öğrenmesi gerekir.
