ABD'de Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasındaki bütçe görüşmelerinde yaşanan anlaşmazlık nedeniyle hükümetin kapanması salı günü itibarıyla ülke tarihinin en uzun kapanma dönemi olarak 36 güne ulaştı. Kapanma 2019 başında gerçekleşen bir önceki rekoru geride bırakıyor. Hükümetin kapanması; milyonlarca kişiyi etkileyen kapsamlı sonuçlar doğuruyor. Özellikle gıda yardım programı SNAP’tan yararlanan 42 milyon Amerikalının programdan faydalanması tehlikeye girdi. Tarım Bakanlığı'nın 8 milyar dolarlık ödemeyi askıya alma planı, iki federal yargıcın müdahalesiyle şu an için durduruldu. Ayrıca sağlık sigortası sübvansiyonlarının sona ermesi ve sağlık kurumlarındaki bütçe kesintileri de gündemde.
Federal çalışanlar da kapanmadan derin şekilde etkileniyor. Yaklaşık 1,4 milyon çalışan maaş alamıyor ve özellikle hava trafik kontrolörleri gibi kritik görevlerde maaşsız kalacak olanlar bulunuyor. Bu durum gündemde ciddi endişe yaratıyor. 1 Ekim’de başlayan süreçte hükümetin birçok hizmeti askıya alındı.
HÜKÜMET NEDEN KAPANDI?
Siyasi kriz, Kongre’de yeni bütçe onaylanmadığı için yaşanıyor. ABD sistemi gereği, bütçe Kongre ve Başkan’ın onayı ile yürürlüğe girebiliyor. Her iki mecliste çoğunluğun Cumhuriyetçilerin elinde olmasına karşın Senato’da bütçeyi geçirmek için gereken 60 oy bulunmuyor. Bu durum Demokratlara pazarlık gücü sağlıyor.
Başkan Donald Trump, göreve başladığı Ocak’tan itibaren federal hükümetin kapsamını küçültmeyi hedefliyor ve bu kapanmayı mali kısıtlamaları artırmak için bir fırsat olarak değerlendiriyor. Tartışmanın merkezinde, Obama döneminde yürürlüğe giren sağlık reformu Affordable Care Act (Obamacare) yer alıyor. Demokratlar Medicaid programında kesintilerin geri alınmasını, düşük gelirli ve engelli kişilere yönelik desteklerin artırılmasını ve sağlık sigortası primlerine yönelik vergi indirimlerinin uzatılmasını talep ediyor.
Senato’daki Demokratlar, hükümetin yeniden açılması yönünde yapılan oylamalarda 13 kez karşı oy verdi ve müzakereler başlamadan kapanmanın sona erdirilmesini reddediyor. Trump ise bu durumu şiddetle eleştirerek Cumhuriyetçilerden Senato’daki filibuster kuralını kaldırmalarını istedi. Bu uzun konuşmalarla engelleme pratiğine karşı çıkan Cumhuriyetçi senatörler kuralın Senato’nun işleyişini sağlamak açısından önemli olduğunu savunuyor. Trump, "Cumhuriyetçiler daha sert olmalı. Eğer filibuster'ı kaldırırsak, tam olarak istediğimizi yapabiliriz," sözleriyle sürecin bundan sonra nasıl şekillenebileceğine dair ipucu verdi.
