Almanya’dan 9 Kasım’da İstanbul’a gelen ve Fatih’te bir otelde kalan aileden anne ile iki çocuğu, yapılan tüm müdahalelere rağmen yaşamını yitirdi. Entübe edilen babanın yoğun bakımdaki tedavisi devam ederken, üç kişinin ölümünün ‘alüminyum fosfit’ içeren bir maddeyle temas sonucu gerçekleşmiş olabileceği yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Panzehiri bulunmayan bu kimyasalın, otelde gerçekleştirilen ilaçlama sırasında banyo hattındaki havalandırma aracılığıyla odaya ulaşmış olma ihtimali üzerinde duruluyor.
Tarım ve depolama alanlarında kullanılan alüminyum fosfit, son günlerde yaşanan gelişmelerle yeniden dikkatleri üzerine çekti. Yanlış uygulamalar nedeniyle ciddi riskler oluşturabilen bu kimyasal, özellikle kapalı ortamlarda açığa çıkan gaz nedeniyle tehlike oluşturabiliyor. Kamuoyunda tartışmaların artmasıyla birlikte, alüminyum fosfitin kullanım koşulları ve güvenlik önlemleri yeniden gündeme geldi.
ALÜMİNYUM FOSFİT NEDİR?
Alüminyum fosfit, böcek, haşere ve kemirgenlerle mücadelede kullanılan bir fumigant olup kapalı ortamlarda etkin sonuç veren kimyasal bir bileşiktir. Tablet veya toz formunda uygulanan madde, nemle temas ettiğinde fosfin gazı oluşturarak zararlı organizmaların etkisiz hale getirilmesini sağlar.
ALÜMİNYUM FOSFİTİN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ VE YAPISI
Alüminyum fosfitin kimyasal formülü AlP olup gri-beyaz renkte katı bir görünüm sergiler. Nemle reaksiyona girerek fosfin gazı oluşturur ve bu gazın solunum sistemine zarar vermesi sonucu hedef organizmalar kısa sürede etkilenir. Etki süresi, uygulandığı zararlı türüne göre değişiklik gösterebilmektedir.
ALÜMİNYUM FOSFİT KULLANIM ALANLARI
Alüminyum fosfit; tahıl depoları, tarım ürünlerinin saklandığı alanlar, kapalı mekanlarda zararlı kontrolü ve endüstriyel fumigasyon işlemleri gibi çeşitli alanlarda değerlendirilen bir pestisittir. Tahıl, fındık, pirinç ve benzeri ürünlerin depolandığı ortamlarda zararlıların uzaklaştırılmasında yaygın olarak kullanılmaktadır.
ALÜMİNYUM FOSFİT FUMIGASYONU NASIL YAPILIR?
Fumigasyon işlemi, kapalı alanlarda tablet veya granül formdaki alüminyum fosfitin kontrollü şekilde uygulanmasıyla gerçekleştirilir. İşlem öncesinde uygulama yapılacak alan kapatılır ve insan ile hayvan girişine kapatılır. Nemle temas eden madde fosfin gazı üretir ve bu gazın ortama eşit şekilde dağılması için ürünlerin yerleşimi uygun şekilde düzenlenir. İşlem tamamlandığında alan havalandırılır ve gazın tamamen uzaklaştırılması sağlanır.
UYGULAMA ADIMLARI:
Hazırlık aşamasında alan kapatılır, tabletler eşit şekilde dağıtılır, gaz oluşumu gerçekleşir ve işlem sonrası ortam havalandırılır. Bu sürecin güvenli şekilde yürütülmesi için uygulamanın uzman kontrolünde yapılması gereklidir.
ALÜMİNYUM FOSFİT KULLANMANIN AVANTAJLARI
Alüminyum fosfit geniş etki alanına sahip olup depolama zararlılarına karşı yüksek nüfuz gücü sağlar. Kalıntı bırakmayan yapısıyla ekonomik çözümler sunar ve uzun süre koruma sağlayabilmektedir.
ALÜMİNYUM FOSFİT KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Fosfin gazının solunmaması gerektiği için uygulama sırasında koruyucu ekipman kullanılmalıdır. Baş dönmesi, mide bulantısı ve solunum güçlüğü gibi belirtiler ortaya çıkması halinde sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Yanlış kullanım durumunda risk oluşabileceği için işlemin eğitimli kişiler tarafından gerçekleştirilmesi önem taşır.
ALÜMİNYUM FOSFİT KULLANIMININ DEZAVANTAJLARI
Kontrolsüz uygulamada insan ve hayvan sağlığı için tehlike oluşturabileceği, nemli alanlarda gaz çıkışının artabileceği ve uygulama sonrası belirli bir karantina süresi gerekebileceği bilinmektedir.
ALÜMİNYUM FOSFİT VE ÇEVRESEL DUYARLILIK
Alüminyum fosfit uygulamalarında çevresel etkilerin azaltılması için kontrollü kullanım önemlidir. Kimyasalın neden olabileceği çevresel yükün önlenmesi amacıyla gaz tahliyesi, atık yönetimi ve güvenli uygulama adımlarının uzman kişiler tarafından yürütülmesi gerekmektedir.
