Bilim ve Teknoloji

Alzheimer tedavisinde devrim: Hastalığı tersine çevirdiler

Bilim insanları, kan-beyin bariyerini onaran nanopartiküllerle Alzheimer hastalığını tersine çevirmeyi başardı. Fareler üzerinde yapılan çalışmada, toksik proteinlerin beyinden temizlenmesiyle bilişsel işlevlerin tamamen düzeldiği gözlendi.

Alzheimer araştırmalarında çığır açan yeni bir tedavi yöntemi geliştirildi. İnsan saç telinin sadece yüzde 0,25’i genişliğinde, 200 nanometreden daha küçük nanopartiküller, enjeksiyon yoluyla beyne ulaştırılarak kan-beyin bariyerini onarıyor. Bu bariyer, Alzheimer hastalığında bozulduğu bilinen ve toksik proteinlerin birikmesine neden olan temel yapılardan biri olarak biliniyor.

BEYİNDEKİ ZARARLI PROTEİNLERİ TEMİZLİYOR

Çalışmanın başyazarı, Barselona’daki Katalonya Biyomühendislik Enstitüsü’nden Profesör Giuseppe Battaglia, yöntemi “olağanüstü” olarak nitelendirdi. Battaglia, “Kan-beyin bariyerini onarıp yeniden aktive ettiğimizde, beynin zararlı proteinleri temizleme yeteneği de, işlevi de düzeliyor” dedi.

Araştırmada, genetik olarak Alzheimer benzeri belirtiler gösteren fareler kullanıldı. Üç doz nanopartikül enjeksiyonu sonrası yalnızca bir saat içinde beyindeki amyloid-beta proteininin yüzde 50–60 oranında azaldığı tespit edildi. Ayrıca, 12 aylık (insanda 60 yaşa denk) farelere uygulanan tedavinin ardından altı ay sonra yapılan incelemelerde hayvanların bilişsel davranışlarının tamamen düzeldiği gözlendi.

KRİTİK PROTEİN LRP1 HEDEF ALINDI

Nanopartiküller, kan-beyin bariyerinde bulunan ve amyloid-beta proteininin temizlenmesini sağlayan LRP1 adlı proteini hedef alıyor. Bu protein, zararlı atıkları beyinden kana taşıyarak dışarı atılmasını sağlıyor. Ancak sistem bozulduğunda, amyloid-beta birikimi hızlanıyor ve hastalık ilerliyor.

Yeni tedaviyle bu mekanizmanın yeniden işler hale getirildiği ve beyindeki toksin birikiminin önlendiği belirtildi.

İNSAN DENEYLERİNE HAZIRLIK BAŞLIYOR

Araştırma, Çin ve University College London’dan bilim insanlarının iş birliğiyle yürütüldü ve Signal Transduction and Targeted Therapy dergisinde yayımlandı. Profesör Battaglia, insanlarda da benzer sonuçlar alınabileceğini belirterek, güvenlik ve toksikoloji testlerinin ardından birkaç yıl içinde erken aşama klinik denemelere geçilebileceğini söyledi.

Bilim insanları, bu yöntemin Alzheimer’ı beynin kendi savunma sistemini onararak tedavi etmenin yolunu açabileceğini vurguladı.