Yarı otomatik vites, manuel şanzıman sisteminin otomatikleştirilmiş bir versiyonudur. Yani araçta debriyaj pedalı bulunmaz, ancak vites geçişleri elektronik kontrol ünitesi tarafından yönetilir. Bu sistem, sürücüye manuel kullanım hissini verirken otomatik vites konforu sunar.
YARI OTOMATİK VİTES NEDİR?
Yarı otomatik vites, klasik manuel şanzımandaki debriyaj görevini elektronik bir sistemin üstlendiği bir şanzıman türüdür. Vites değişimleri elektronik kontrol ünitesi ve hidrolik sistemler yardımıyla gerçekleştirilir. Sürücü, dilerse vitesleri manuel olarak seçebilir ya da sistemin otomatik geçiş yapmasına izin verebilir.
YARI OTOMATİK VİTES İLK HANGİ MARKADA KULLANILDI?
Yarı otomatik şanzıman teknolojisi ilk olarak 1930’lu yıllarda geliştirilmiş olsa da, modern anlamda seri üretime geçen ilk örnek 1990’lı yıllarda Alfa Romeo ve Fiat tarafından kullanıldı. Özellikle Fiat’ın “Dualogic” ve Alfa Romeo’nun “Selespeed” adını verdiği sistemler, günümüz yarı otomatik viteslerinin öncüsü kabul ediliyor.
YARI OTOMATİK VİTES İŞE YARAR MI?
Yarı otomatik vites sistemleri, özellikle şehir içi trafikte manuel vitese göre büyük kolaylık sağlar. Sürücü, debriyaj kullanmadan vites değiştirebilir. Ancak tam otomatik sistemler kadar yumuşak geçişler sunmaz. Bu nedenle performans odaklı sürücüler için değil, ekonomik ve pratik kullanım arayanlar için daha uygundur.
YARI OTOMATİK VİTES BAKIMI ZOR MU?
Bakımı manuel şanzımana göre biraz daha hassastır. Özellikle debriyaj robotu ve mekatronik sistemin düzenli kontrol edilmesi gerekir. Ancak periyodik bakımlar zamanında yapıldığında ciddi bir masraf çıkarmaz. Vites geçişlerinde sertlik ya da geç tepki gibi belirtiler bakım zamanı geldiğini gösterebilir.
YARI OTOMATİK VİTES HANGİ MARKA ARAÇLARDA VAR?
Günümüzde yarı otomatik şanzıman sistemleri pek çok markada farklı isimlerle kullanılıyor.
Renault “Easy-R”, Fiat “Dualogic”, Peugeot ve Citroën “ETG” ya da “EGS”, Opel “Easytronic”, Toyota “Multimode” isimleriyle bu sistemi tercih ediyor.
YARI OTOMATİK VİTES HANGİ MARKADA DAYANIKLI?
Dayanıklılık, aracın kullanım şekline ve bakımına bağlı olarak değişir. Ancak genel olarak Toyota ve Fiat modellerinde kullanılan yarı otomatik sistemlerin uzun ömürlü olduğu bilinir. Ayrıca Opel’in Easytronic sistemleri de düzenli bakım yapıldığında yüksek kilometrelere ulaşabilir.
YARI OTOMATİK VE TAM OTOMATİK VİTES ARASINDAKİ FARK
Tam otomatik viteslerde tork konvertörü bulunur ve geçişler tamamen hidrolik sistemlerle sağlanır. Yarı otomatikte ise manuel şanzıman temeli korunur. Bu nedenle tam otomatikler daha konforlu, yarı otomatikler ise genellikle daha ekonomik yakıt tüketimine sahiptir.
YARI OTOMATİK VİTES İYİ Mİ?
Sıkışık trafikte manuel vitesle uğraşmak istemeyen, ancak tam otomatik sistemlerin yakıt tüketimini yüksek bulan sürücüler için yarı otomatik ideal bir çözümdür. Ancak sportif sürüş sevenler için geçişlerin yavaş olması dezavantaj yaratabilir.
BİR ARABANIN YARI OTOMATİK VİTES OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Bir aracın yarı otomatik olup olmadığını anlamanın en kolay yolu, vites koluna bakmaktır. Bu tür araçlarda debriyaj pedalı bulunmaz ancak vites kolunda “+” ve “–” işaretleri yer alır. Ayrıca araç teknik özelliklerinde “AMT”, “MTA”, “Dualogic”, “Easytronic” gibi ifadeler geçiyorsa, bu sistem yarı otomatik şanzıman anlamına gelir.
