ATV ekranlarında yayınlanan Kim Milyoner Olmak İster? yarışmasında bu kez izleyicilerin ilgisini çeken bir atasözü sorusu soruldu. Genel kültür kategorisinde yer alan bu soru, halk arasında sıkça kullanılan deyim ve atasözlerine olan hâkimiyeti ölçmeye yönelikti. Haberin Burada'nın haberine göre, yarışmacıya yöneltilen soru özellikle sosyal medyada da tartışma konusu oldu.
Yarışmada sorulan soru neydi?
“Atasözüne göre hangisi 'pas tutmaz'?”
Şıklar:
A: Gümüş
B: Altın
C: Çelik
D: Bakır
Doğru cevap: B – Altın
Türk atasözleri arasında yer alan “Altın pas tutmaz” deyimi, mecazi anlamıyla birlikte halk arasında sıkça kullanılmaktadır. Bu söz; değerli, temiz ve iyi insanların, ne olursa olsun zamanla değerini kaybetmeyeceğini ifade eder. Fiziksel olarak da altın, doğada kararlılığı yüksek olan, oksitlenmeyen yani “paslanmayan” değerli bir metaldir. Bu da atasözünün gerçeklikle örtüştüğünü gösterir.
“Altın pas tutmaz” atasözünün anlamı nedir?
Bu atasözü hem gerçek hem de mecaz anlam taşır:
Gerçek anlamı: Altın, kimyasal yapısı gereği paslanmaz, yani zamanla kararıp değerini yitirmez.
Mecazi anlamı: Gerçekten değerli insanlar, zor zamanlardan geçse bile itibarını kaybetmez, değeri daima bilinir.
Özellikle uzun süre unutulmuş kişilerin ya da yeteneklerin yeniden fark edilmesiyle “Altın pas tutmaz” sözü gündeme gelir.
Diğer şıklar neden yanlış?
Gümüş: Zamanla kararır ve oksitlenir. Halk arasında da “kararmış gümüş” tabiri sık kullanılır.
Çelik: Dayanıklı bir metal olsa da paslanabilir. Paslanmaz çelik özel alaşımlar sayesinde üretilir.
Bakır: Havadaki oksijenle temas ettiğinde yeşilimsi pas (bakır oksit) oluşturur. Zamanla kararma ve oksitlenme eğilimindedir.
Bu nedenle sadece altın, kimyasal ve mecazi anlamda “pas tutmayan” özelliğe sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular
Atasözüne göre pas tutmayan nedir?
Cevap: Altın – “Altın pas tutmaz” atasözünde geçer.
Altın gerçekten pas tutmaz mı?
Evet. Altın, kimyasal olarak reaktif olmayan bir elementtir ve doğada paslanmaz.
Altın pas tutmaz ne anlama gelir?
Değerli olan şeyler ya da insanlar, zamanla değer kaybetmez; ne olursa olsun kıymeti bilinir.
Kim Milyoner Olmak İster’de bu soru hangi kategorideydi?
Bu soru, genel kültür ve atasözlerine yönelik bilgi kategorisinde yer aldı.
Bu atasözü başka dillerde de var mı?
Benzer anlamda deyimler bazı kültürlerde bulunsa da, “Altın pas tutmaz” ifadesi Türkçeye özgü bir atasözüdür.
