İstanbul’da deprem riskinin yüksek olduğu ilçeler arasında gösterilen Bahçelievler, zemin yapısı, bina yaşı ve nüfus yoğunluğu açısından detaylı analiz gerektiren bölgelerden biri. Özellikle beklenen büyük Marmara depremiyle ilgili yapılan bilimsel çalışmalar ve yerel yönetim raporları, ilçenin potansiyel tehlikesini gözler önüne seriyor. Peki, Bahçelievler 2025 yılında deprem bölgesi mi, ne kadar risk taşıyor, hangi mahalleler ve sokaklar daha tehlikeli? Tüm detaylar bu içerikte.
Bahçelievler deprem bölgesi mi?
Evet, Bahçelievler birinci derece deprem bölgesinde yer alıyor. İlçe, Marmara Denizi’nde bulunan Kuzey Anadolu Fay Zonu’na yakın bir konumda bulunuyor. Her ne kadar ilçenin doğrudan altından fay hattı geçmese de, İstanbul genelini etkilemesi beklenen 7.5 büyüklüğündeki olası bir depremde Bahçelievler ciddi şekilde sarsılacak bölgeler arasında yer alıyor.
2025 yılı itibarıyla Bahçelievler’de deprem riski ne düzeyde?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin hazırladığı 2019 tarihli "Olası Deprem Kayıp Tahminleri Kitapçığı", 2025 yılında da geçerliliğini koruyor. Rapora göre Bahçelievler’de:
-
Yaklaşık 2.800 bina orta ve ağır hasar alabilir,
-
150 kişinin hayatını kaybetmesi,
-
80 kişinin ağır yaralanması,
-
500 kişinin hastane şartlarında tedavi gerektiren yaralanma riski taşıdığı tahmin ediliyor.
Bu tahminler, Bahçelievler’in deprem açısından yüksek riskli ilçelerden biri olduğunu net şekilde ortaya koyuyor.
Bahçelievler depreme dayanıklı mı?
Bahçelievler’deki yapıların %45’inin 1980 öncesi yapıldığı belirtiliyor. Bu dönemde yürürlükte olan inşaat standartları günümüz deprem yönetmeliklerine göre çok daha düşük güvenlik kriterlerine sahipti. Bu nedenle özellikle eski binalar depreme karşı dayanıksız kabul ediliyor.
Bahçelievler zemin yapısı nasıl?
İlçenin zemin yapısı, deprem etkisinin ne kadar hissedileceğini belirleyen en önemli faktörlerden biri. Zemin kalitesi, Vs30 adı verilen bir parametreyle ölçülüyor. Bu değere göre:
-
Vs30 değeri 180 m/s altındaysa zemin zayıf,
-
600 m/s ve üzerindeyse zemin sağlam kabul ediliyor.
Bahçelievler’de özellikle Yenibosna, Şirinevler ve Zafer mahalleleri düşük Vs30 değerine sahip olup, zayıf zemin yapısıyla dikkat çekiyor.
Bahçelievler’de deprem açısından en riskli mahalleler hangileri?
İBB raporuna göre deprem riski yüksek olan mahalleler şunlardır:
-
Yenibosna Mahallesi: Zayıf zemin yapısı ve eski bina stoğu nedeniyle öncelikli risk taşıyor.
-
Şirinevler Mahallesi: Yüksek nüfus yoğunluğu ve plansız yapılaşma, bu bölgeyi savunmasız bırakıyor.
-
Zafer Mahallesi: Zemin kalitesi düşük ve yapılaşma eski.
-
Siyavuşpaşa Mahallesi: Orta risk grubunda yer alıyor, ancak yenileme ihtiyacı yüksek.
-
Soğanlı Mahallesi: Yer yer sağlam zemin görülse de genel yapı stoku açısından riskli.
Bahçelievler’de daha sağlam olan mahalleler nerede?
İlçedeki görece depreme dayanıklı mahalleler ise:
-
Bahçelievler Merkez Mahallesi: Görece daha yeni yapılaşma ve zemin kalitesiyle dikkat çekiyor.
-
Kocasinan Mahallesi: Vs30 değeri diğer bölgelere göre daha yüksek ve bazı sokaklarda kentsel dönüşüm başlamış durumda.
Ancak bu mahallelerde de tüm yapılar güvenli değil. Dayanıklılık binaya göre farklılık gösterebilir.
Bahçelievler’de riskli sokaklar var mı?
Mahalle bazlı analizlerin yanı sıra bazı sokak ve bölgeler, yüksek nüfus ve eski yapılaşma nedeniyle ön plana çıkıyor. Özellikle Şirinevler Meydanı çevresi, Yenibosna Metro hattı çevresi ve Zafer Mahallesi iç sokakları, hem zemin özellikleri hem de yapı yaşı bakımından yüksek risk taşıyan mikro bölgeler arasında yer alıyor.
Bahçelievler’de kentsel dönüşüm çalışmaları ne durumda?
Bahçelievler Belediyesi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi, riskli yapıların yenilenmesi için çeşitli kentsel dönüşüm projeleri başlattı. Ancak 2025 itibarıyla bu çalışmaların sınırlı sayıda yapıyı kapsadığı görülüyor. Özellikle özel mülk sahiplerinin dönüşüme sıcak bakmaması, sürecin yavaş ilerlemesine neden oluyor.
Bahçelievler’de yaşayanlar deprem için ne yapmalı?
İlçede yaşayanların bireysel olarak alabileceği bazı önlemler şunlardır:
-
Binanızın yapı ruhsatını ve depreme dayanıklılık raporunu kontrol ettirin.
-
Evinizde sabitlenmemiş dolap ve rafları sabitleyin.
-
AFAD'ın hazırladığı acil durum planlarını uygulayın.
-
Ailenizle birlikte toplanma alanınızı belirleyin.
-
DASK sigortasını mutlaka yaptırın.
Bahçelievler’de toplanma alanları yeterli mi?
AFAD ve İBB tarafından belirlenen acil toplanma alanları mevcut olsa da, ilçe nüfusuna kıyasla yetersiz kalıyor. Özellikle Şirinevler, Yenibosna ve Zafer mahallelerinde, kişi başına düşen açık alan oldukça düşük. Yeni yeşil alanların oluşturulması, bu sorunun çözümü için kritik önem taşıyor.
2025’te Bahçelievler’de deprem hazırlığı yeterli mi?
Mevcut yapı stoğu, zemin durumu ve nüfus yoğunluğu göz önüne alındığında Bahçelievler’in genel olarak deprem hazırlığı yetersizdir. Kentsel dönüşüm, afet eğitimi ve acil durum altyapısı gibi alanlarda daha hızlı ve kararlı adımlar atılması gerekmektedir.