Zirvenin açılışını yapan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ABD’nin “hegemonya ve güç siyaseti” izlediğini belirterek, örgüt üyelerine dayanışmayı artırma çağrısı yaptı. Şi, çok kutuplu bir dünya düzeni için ortak hareket edilmesi gerektiğini vurgularken, ŞİÖ’nün “adalet, eşitlik ve kapsayıcılığın savunucusu” haline geldiğini söyledi. Ayrıca, ekonomik bağların güçlendirilmesi için bir ŞİÖ Kalkınma Bankası kurulmasını önerdi ve önümüzdeki üç yıl için 1,4 milyar dolarlık ek kredi desteği açıklayarak Pekin’in iddiasını pekiştirdi.
PUTİN’DEN UKRAYNA MESAJI
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Ukrayna savaşına ilişkin Batı’yı suçladı. Putin, “Bu kriz Rusya’nın saldırısıyla değil, Batı’nın kışkırttığı darbenin ve NATO’ya çekme girişimlerinin sonucu olarak ortaya çıktı” ifadelerini kullandı. Moskova’nın askeri harekâtını savunan Putin, Batı’nın politikalarının istikrarsızlık yarattığını öne sürdü.
Zirvede öne çıkan bir diğer nokta, Donald Trump döneminde izlenen öngörülemez ABD politikalarının, Çin’in farklı ülkeleri yakınlaştırma çabalarına hız kazandırması oldu. Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin 7 yıl aradan sonra Pekin’e yaptığı ziyaret uluslararası basında geniş yankı buldu. Uzmanlar, Trump’ın ticaret politikalarının ABD karşıtı bir koalisyonu adım adım beslediğini belirtiyor.
GÜVENLİK ENDİŞELERİ MASADA
Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’daki gelişmelerin bölgesel güvenliği tehdit ettiğini belirten uzmanlar, ülkelerin artan güvenlik kaygılarının ŞİÖ içinde yakınlaşmayı teşvik ettiğine dikkat çekiyor. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Carla Freeman, örgütün henüz “bir sohbet platformu” işlevi gördüğünü, ancak Çin’in bu zemini kullanarak dost kazanma ve alternatif bir küresel düzen vizyonu yayma fırsatı bulduğunu vurguladı.
ŞANGHAY İŞ BİRLİĞİ ÖRÜGÜTÜ (ŞİÖ) NEDİR?
1996’da “Şanghay Beşlisi” olarak kurulan örgüt, bugün 10 üyesiyle Avrasya’nın yaklaşık yüzde 65’ini kapsıyor. Dünya nüfusunun yüzde 40’ını, küresel ekonomininse yüzde 30’unu temsil eden ŞİÖ, artık yalnızca bölgesel bir güvenlik ittifakı değil, aynı zamanda Batı’nın tek kutuplu düzenine meydan okuyan bir siyasi ve ekonomik güç merkezi olarak konumlanıyor.