Gündem

Fiziksel para tamamen ortadan kalkıyor

Çin’de nakit para kullanımı neredeyse tamamen sona ererken, mobil ödeme sistemleri hayatın her alanına egemen oldu. Çin Merkez Bankası'nın dijitalleşmeye ayak uydurma hızı ve yeteneği dünya ekonomistleri tarafından da hayranlıkla takip ediliyor. Çin'in ürettiği dijital para tüm piyasaları alt üst edecek gibi duruyor. Ülke, dijital yuanla hem iç piyasada kontrolü artırmak hem de küresel finans sisteminde doların etkisini azaltmak istiyor.

Çin’in büyük kentlerinde artık sokak satıcılarından lüks kafelere kadar pek çok işletme yalnızca mobil ödemeyi kabul ediyor. WeChat Pay ve Alipay uygulamalarının QR kodları hemen her kasada yer alıyor. Bu iki platform, günlük hayatın temel ödeme araçları haline gelirken, nakit kullanımı giderek azaldı.

Özellikle genç nüfus neredeyse hiç nakit taşımıyor. Mahalle dükkanlarından süpermarketlere kadar birçok işletme bozuk para dahi bulundurmuyor. Bankalarla olan ilişki ise çoğunlukla kredi ve ipotek gibi özel işlemlerle sınırlı kalıyor.

DİJİTAL YUAN HEDEFİ: KONTROL VE BAĞIMSIZLIK

Çin, kendi piyasasını güçlendirip küresel piyasaya damga vurmak için 2019'da ilk girişimde bulunmuştu. 2022’de mobil uygulama aracılığıyla kullanım alanı genişletilen dijital para, 260 milyon hesap açılmasına rağmen günlük ödemelerde beklenen ivmeyi yakalayamadı.

Devlet yetkililerinin yolsuzlukla suçlanması ve projede yaşanan bazı skandallar, dijital yuanın itibarını olumsuz etkiledi. Buna rağmen Pekin, dijital yuanı hem yerel pazarda hem de uluslararası arenada dolar karşısında alternatif bir para birimi olarak konumlandırmak istiyor.

KÜRESEL FİNANSTA ÇOK YÖNLÜ YAPI ARAYIŞI

Çin, dijital yuanla küresel finans sisteminde doların hakimiyetine son vererek çok kutuplu bir yapı oluşturmayı hedefliyor. Bu strateji, uzun vadede Pekin’in uluslararası para politikalarında daha bağımsız hareket etmesini sağlayabilir.

Dijital yuanın uluslararası alanda yaygınlaşması için farklı ülkelerle pilot projeler ve iş birlikleri yürütülüyor. Çin'in ürettiği dijital paranın yerel ve küresel piyasalarda nasıl bir karşılık bulacağı da merak konusu. Kabul görme hızı ve kullanılma hacminin de bu büyüklüğün ivmesinde belirleyici olacağı düşünülüyor.