Çevremizde binlerce ses var. Ancak bilim, bu seslerin yalnızca küçük bir kısmını işitebildiğimizi söylüyor.
Daha da ilginci: Bu “duyulmaz” denilen seslerin bazı insanlar tarafından gerçekten algılanabildiği ortaya çıktı!
Bazı bireyler, yaşları ya da genetik farklılıkları sayesinde diğerlerinin duyamadığı yüksek frekansları fark edebiliyor.
Kimi zaman bu sesler baş ağrısına, huzursuzluğa veya anlam verilemeyen rahatsızlıklara neden olabiliyor.
Peki bu "özel işitme" yeteneği nasıl çalışıyor? Hangi sesleri duyabiliyoruz, hangilerini kaçırıyoruz?
Ve beynimiz tüm bu duyulmayan frekansları nasıl işliyor?
İnsan Kulağı Hangi Sesleri Duyabilir?
İnsan kulağının algılayabildiği ses aralığı genel olarak 20 Hz ile 20.000 Hz arasındadır.
Alt sınır (20 Hz): Çok düşük frekanslı, titreşim şeklinde hissedilen sesler
Üst sınır (20.000 Hz): Genç yaşlarda duyulabilen, sivrisinek vızıltısına benzer ince sesler
Yaşlandıkça bu aralık daralır. Özellikle üst frekanslar, yaşla birlikte duyulamaz hale gelir.
Ultrasesler ve İnfrasesler: Duyulamayan Sesler
Ultrasesler (20.000 Hz üstü)
İnsan kulağı için işitilemez.
Yarasa, yunus ve bazı böcekler tarafından kullanılır.
Tıpta ultrason cihazlarında, temizlik ve endüstride yaygın şekilde kullanılır.
Beyin dalgalarını etkilediği, bazı insanlarda baş ağrısı ve huzursuzluk yaptığı iddia edilmiştir.
İnfrasesler (20 Hz altı)
Depremler, volkanlar, fırtınalar gibi doğa olayları üretir.
İnsanlar bu frekansları doğrudan duyamasa da “hisseder”.
Bazı araştırmalar, bu seslerin anksiyete, korku, tüylerin diken diken olması gibi duyguları tetikleyebileceğini söylüyor.
Hayalet görme deneyimlerinin bazılarında düşük frekansların etkili olduğu öne sürülüyor.
Beyin Bu Sesleri Nasıl “İşitir”?
İlginçtir: Duymadığımız sesler bile beynimizde elektriksel ve biyolojik tepkilere neden olabiliyor.
Bir deneyde, ultrases maruziyetinin beyin MR'larında bazı bölgeleri aktive ettiği gözlemlendi.
Özellikle duygusal merkezler ve tehlike algısıyla ilgili beyin bölgeleri, bu frekanslara farkında olmadan tepki verebiliyor.
Yetişkinler Bazı Sesleri Duyamıyor
Bu gerçek üzerine geliştirilen bir uygulama:
Bazı alışveriş merkezleri ya da okul çevrelerinde gençleri uzaklaştırmak için kullanılan “Mosquito Tone” adlı sistemler, yalnızca 20 yaş altı bireylerin duyabileceği yüksek frekanslı sesler yayıyor.
Yetişkinler ise bu sesleri hiçbir şekilde algılayamıyor.
Müzikte Kullanılan Gizli Frekanslar
Bazı besteciler ve ses mühendisleri, bilinçaltı etkiler yaratmak amacıyla işitilemeyen frekansları müziklerine ekliyor.
432 Hz: Daha “doğal” ve yatıştırıcı olduğu iddia edilen frekans
Binaural beats: Her iki kulağa farklı frekanslar vererek beyin dalgalarını senkronize etme amacıyla kullanılıyor
Bu sesleri duymuyoruz, ama beynimiz hissediyor… ve hatta bu yolla odaklanma, uyku ve ruh hali üzerinde değişiklikler oluşabiliyor.
Her gün binlerce sesle çevriliyiz. Ama bilmediğimiz şey şu:
Asıl etkili olanlar, asla duymadıklarımız.
Beyniniz duymadığınız bir sesi işleyip sizi etkileyebilir. Bu yüzden sesleri sadece “kulakla” değil, “bütün bedenle” algıladığımızı unutmamak gerekir.
