Koparılması halinde tam 557 bin 212 lira para cezası uygulanan Siirt adaçayı (Salvia Siirtica), yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Nesli kritik derecede tehdit altında olan lokal endemik bitkiyi korumak için köylüler, her yıl mezarlıkta üç ay boyunca vardiyalı nöbet tutuyor. Bilim insanlarının da dikkatini çeken eşsiz tür hem doğa hem de kültürel miras açısından büyük önem taşıyor.
KOPARANA 557 BİN 212 TL CEZA
Siirt’in Tillo ilçesine bağlı Sinep köyünde yaşayanlar, dünyada yalnızca kendi köylerinde yetişen bitkiyi korumak için sıra dışı bir önlem aldı. Bilimsel adı Salvia Siirtica olan ve halk arasında “Siirt adaçayı” olarak bilinen bitki, sadece Sinep köyü mezarlığında doğal olarak yetişiyor. Nadir bitki, nesli kritik derecede tehlike altında olan (CR) bitkiler arasında yer alıyor.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından başlatılan “Siirt Adaçayı Tür Koruma Eylem Planı” kapsamında, bitkiyi koparanlara tam 557 bin 212 TL para cezası uygulanıyor. Bu nedenle köy halkı, bitkiyi doğrudan yerinde korumak amacıyla her yıl Mayıs’tan Temmuz sonuna kadar nöbet tutuyor.
GÖNÜLÜLÜK ESASLI NÖBET
Sinep köyü sakinleri, bilim insanlarından bitkinin önemini ve yok olma riskini öğrendikten sonra mezarlıkta gönüllü olarak nöbet tutmaya başladı. Vardiyalı olarak yürütülen bu nöbet sistemi, bitkinin hem çiçek açma hem de tohum verme dönemlerini kapsıyor.
Köy muhtarı Şaban Koyun, “Eskiden sadece güzel kokan bir bitki zannediyorduk. Ama bilim insanları bize bunun sadece burada yetiştiğini ve çok değerli olduğunu anlattı. Artık gözümüz gibi bakıyoruz” diyerek köylülerin bilinçlenme sürecini özetliyor.
“GEREKİRSE MEZARLIKTA YATACAĞIM”
Köyde yaşayan 81 yaşındaki Ahmet Beşir Tatlı, yılların deneyimiyle gençlere örnek oluyor. “Tanımadığımız birini mezarlıkta gördüğümüzde hemen takip ederiz. Bu bitki milletin malı, gerekirse mezarlıkta yatacağım ama ona zarar vermeyecek kimse” diyerek kararlılığını dile getiriyor.
