Türk tiyatrosunun en önemli isimlerinden biri olan Genco Erkal, hem sahnede hem de beyaz perdede sergilediği güçlü performanslarıyla sanat dünyasında unutulmaz bir iz bırakmıştır. Politik tiyatronun öncülerinden olan sanatçı, Dostlar Tiyatrosu’nun kurucusu ve yöneticisi olarak yalnızca bir oyuncu değil, aynı zamanda tiyatroya yön veren bir lider olarak da anılmaktadır.
GENCO ERKAL KİMDİR?
28 Mart 1938’de İstanbul’da dünyaya gelen Genco Erkal’ın babası deniz subayı Mehmet Reşat Erkal, annesi ise moda tasarımcısı Nebahat Erkal’dır. İlkokulu Galatasaray Lisesi’nde yatılı okuyan sanatçı, orta öğrenimine Robert Kolej’de devam etti. Üniversite eğitimini ise İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde tamamladı. Ailesi tiyatroya sıcak bakmasa da Erkal, genç yaşlarda sahneyle tanışarak tiyatro tutkusunun peşinden gitti.
GENCO ERKAL KAÇ YAŞINDA VEFAT ETTİ?
Genco Erkal, 31 Temmuz 2024 tarihinde 86 yaşında hayata veda etti. Lösemi nedeniyle yaşamını yitiren usta sanatçı, Türk tiyatrosunun en önemli temsilcilerinden biri olarak anılmaktadır. Cenazesi 2 Ağustos 2024’te Teşvikiye Camii’nde kılınan namazın ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
GENCO ERKAL’IN SANAT YAŞAMI
Sanat hayatına 1959 yılında başlayan Erkal, Kenter Tiyatrosu’nda profesyonel oyunculuk kariyerine adım attı. Daha sonra Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu, Ankara Sanat Tiyatrosu ve Arena Tiyatrosu gibi topluluklarda çalıştı.
1969’da Dostlar Tiyatrosu’nu kurarak Türk tiyatrosunda politik ve toplumsal içerikli eserlerin öncüsü oldu. Nikolay Gogol’un “Bir Delinin Hatıra Defteri” uyarlaması ile Türkiye’de tek kişilik oyun geleneğini başlattı ve bu eser, onun adıyla özdeşleşti.
GENCO ERKAL HANGİ FİLMLERDE OYNADI?
Genco Erkal, tiyatro kadar sinema dünyasında da adından söz ettirdi.
Rol aldığı önemli filmler arasında şunlar yer alır:
-
At (1981)
-
Faize Hücum (1982)
-
Hakkâri’de Bir Mevsim (1983)
-
Camdan Kalp (1990)
-
Pazar: Bir Ticaret Masalı (2008)
-
Prensesin Uykusu (2010)
Erkal, “At” ve “Faize Hücum” filmleriyle Antalya Film Festivali’nde iki kez “En İyi Erkek Oyuncu” dalında Altın Portakal kazanmıştır.
GENCO ERKAL HANGİ OYUNLARDA ROL ALDI?
Sanatçı, kariyeri boyunca yüzlerce oyunda sahne aldı. Oynadığı başlıca tiyatro eserleri arasında:
-
Othello (1963)
-
Keşanlı Ali Destanı (1964, 1988)
-
Aslan Asker Şvayk (1963, 1990)
-
Bir Delinin Hatıra Defteri (1965, 1992, 2014)
-
Galileo Galilei (1983)
-
Yalınayak Sokrates (1984, 1998)
-
Can (1999)
-
Sivas ’93 (2007)
-
Marx’ın Dönüşü (2008)
-
Şahdamarım (2021)
Bu oyunlarla yalnızca Türkiye’de değil, Avrupa’da da sahneye çıkarak tiyatronun evrensel diline katkı sundu.
GENCO ERKAL’IN KAZANDIĞI ÖDÜLLER
Sanat kariyeri boyunca pek çok ödüle layık görülen Genco Erkal, yalnızca bir oyuncu değil, aynı zamanda tiyatronun gelişimine katkılarıyla da ödüllendirilmiştir.
Başlıca ödülleri:
-
1982 Altın Portakal – En İyi Erkek Oyuncu (At)
-
1983 Altın Portakal – En İyi Erkek Oyuncu (Faize Hücum)
-
1998 Afife Tiyatro Ödülleri – Yılın En Başarılı Erkek Oyuncusu (Simyacı)
-
2000 Afife Tiyatro Ödülleri – Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü
-
2014 Sinema Yazarları Derneği – Onur Ödülü
-
2019 Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri – Sinema Onur Ödülü
GENCO ERKAL EVLİ Mİ? KAÇ ÇOCUĞU VAR?
Genco Erkal’ın özel hayatı sanat yaşamı kadar gündeme gelmemiştir. Medyaya yansıyan bilgilerde, evliliği veya çocukları hakkında detaylı bir açıklama bulunmamaktadır. Erkal, yaşamını daha çok tiyatroya ve sanata adamış bir isim olarak bilinmektedir.
GENCO ERKAL’IN TÜRK TİYATROSUNA KATKILARI
Erkal, yalnızca bir oyuncu değil, tiyatroya yön veren bir akıl hocasıydı. Dostlar Tiyatrosu aracılığıyla politik tiyatro geleneğini Türkiye’ye taşıdı. Aziz Nesin, Haldun Taner, Nâzım Hikmet ve Yaşar Kemal gibi yazarların eserlerini sahneye uyarlayarak edebiyat ile tiyatroyu bir araya getirdi. Ayrıca tek kişilik oyun geleneğini Türkiye’de kalıcı hale getirdi.
