Türkiye’nin farklı illerinde son haftalarda art arda yaşanan gıda zehirlenmeleri, gıda güvenliği konusunu yeniden gündemin üst sırasına taşıdı. CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, artan vakalar üzerine kapsamlı bir değerlendirme yaparak hem Bakanlığı hem de mevcut denetim sistemini eleştirdi.
2023–2024 DÖNEMİNDE 39 BİN 778 KİŞİ HASTANEYE BAŞVURDU
Sağlık Bakanlığı’na verilen soru önergesine gelen yanıtı kamuoyuyla paylaşan Ömer Fethi Gürer, iki yılda toplam 39 bin 778 kişinin gıda zehirlenmesi nedeniyle hastaneye başvurduğunu açıkladı. Gürer, bozuk gıdaların yanı sıra kaçak alkol ve pestisit kalıntılarının da ciddi halk sağlığı sorunu haline geldiğini söyledi. Ekonomik krizin düşük gelirli vatandaşları kontrol dışı ve ucuz ürünlere yönelttiğine dikkat çeken Gürer, “Bu durum riski daha da artırıyor.” dedi.
1 MİLYON İŞLETMEYE KARŞI SADECE 8 BİN DENETÇİ
Türkiye’de kayıtlı 750 bin işletme bulunduğunu, kayıt dışı olanlarla birlikte bu sayının 1 milyona yaklaştığını hatırlatan Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığının yalnızca 8 bin denetçiyle bu alanı kontrol etmeye çalışmasının yetersiz olduğunu vurguladı. Gıda mühendislerinin atama beklediğini hatırlatan Gürer, “Bu kadar geniş bir alanda etkin denetim mevcut kadrolarla mümkün değil.” ifadelerini kullandı.
“BELEDİYELERİN YETKİLERİ ELLERİNDEN ALINDI”
Gürer, 2004 ve 2012’de yapılan düzenlemelerle belediyelerin gıda denetim yetkilerinin kaldırıldığını hatırlatarak, “Belediyelerin laboratuvarları kapatıldı. Bu yetkiler yeniden verilmelidir.” dedi. Belediyelerin yerelde hızlı ve etkili denetim yapabilme kapasitesinin bulunduğunu belirten Gürer, laboratuvarların yeniden devreye alınması gerektiğini söyledi.
PESTİSİT SORUNU SÜRÜYOR: “223 MADDE YASAK AMA TEHLİKE DEVAM EDİYOR”
Tarım ve Orman Bakanlığının denetim verilerini kamuoyuyla paylaşmaktan kaçındığını belirten Gürer, buna karşın Greenpeace’in açtığı davada mahkemenin 28 Ekim 2025’te pestisit verilerinin açıklanmasına hükmettiğini hatırlattı. Gürer, “223 pestisit yasaklandı ancak sorun sahada hâlâ devam ediyor.” dedi. Zincir marketlerde yapılan bağımsız araştırmalarda her üç üründen birinde pestisit kalıntısı bulunduğunu söyledi.
“ÖNLEYİCİ DENETİM ŞART, OLAY SONRASI MÜDAHALE YETERSİZ”
Gürer, gıda denetimlerinin çoğu zaman zehirlenme vakalarından sonra yapıldığını belirterek, “Düğün yemeklerinden öğrenci beslenmelerine kadar yaşanan tüm vakaların temel nedeni yetersiz denetimdir.” dedi. Denetimlerin sürekli olması gerektiğini dile getiren Gürer, düzgün çalışan esnafın dahi bu tablo yüzünden zarar gördüğünü ifade etti.
“SORUMLULUK SİYASİ İKTİDARDADIR”
Gürer, gıda güvenliği sorunlarının temelinde siyasi iktidarın denetim mekanizmalarını zayıflatmasının bulunduğunu savundu. Eskiden zorunlu olan akciğer filmi ve portör muayenesi uygulamalarının kaldırıldığını hatırlatan Gürer, “Hijyen işverenin insiyatifine bırakıldı, bu da yanlış.” dedi.
VAKALAR ARTIYOR, ÖLÜMLÜ ZEHİRLENMELER GÜNDEMDE
Son günlerde birçok ilde art arda yaşanan zehirlenmelerin bazılarına ölümlerin de eşlik ettiğini söyleyen Gürer, kesin sonuçlar açıklandıkça tablonun daha net ortaya çıkacağını belirtti. Ekonomik koşulların özellikle öğrenciler ve dar gelirli yurttaşlar açısından risk yarattığını vurguladı.
“CEZALAR CAYDIRICI OLMALI, YETKİLER GENİŞLETİLMELİ”
Taklit ve tağşiş listelerinin düzenli yayımlanmasına rağmen aynı işletmelerin faaliyetlerine devam ettiğini belirten Gürer, “Denetim yetersiz, cezalar caydırıcı değil.” dedi. Belediyelere yeniden denetim yetkisi verilmesi, kontrollerin sıklaştırılması ve kurallara uymayan işletmelere ağır yaptırımlar uygulanması gerektiğini söyledi.
