Peki, grafen nedir, neden bu kadar önemlidir ve günlük hayatımızda nerelerde karşımıza çıkabilir?
Grafen ne için kullanılır?
Grafen, insan saç telinden bir milyon kat daha ince olmasına rağmen, çelikten 200 kat daha güçlüdür. Aynı zamanda çok esnek, şeffaf ve ısıyı, elektriği en iyi ileten malzemelerden biridir. Bu olağanüstü özellikler, grafenin ne için kullanıldığı konusunda akıl almaz bir potansiyel yaratır. Başlıca kullanım alanları şunlardır:
-
Elektronik ve Bilişim: Grafen, silikonun yerini alarak daha hızlı ve daha küçük mikroçiplerin üretilmesinde kullanılabilir. Bükülebilir telefon ekranları, giyilebilir teknoloji ve ultra hızlı internet bağlantıları için de hayati öneme sahiptir.
-
Enerji Depolama: Daha hızlı şarj olabilen, daha uzun ömürlü ve daha hafif bataryalar (pil) geliştirmek için kullanılır.
-
Sağlık ve Tıp: Biyo-uyumlu yapısı sayesinde, biyosensörler, ilaç dağıtım sistemleri ve sinir hücrelerini onarmaya yönelik tedavilerde araştırılmaktadır.
-
Çevre Teknolojileri: Su filtreleme sistemlerinde tuz ve kirleticileri ayırmak için kullanılabilir.
-
Malzeme Bilimi: Daha hafif, daha güçlü ve daha dayanıklı malzemeler (kompozitler) üretmek için araba gövdelerinden uçak kanatlarına kadar birçok alanda değerlendirilir.
Grafen nasıl keşfedildi?
Grafenin keşfi, bilim dünyası için bir dönüm noktasıdır ve oldukça ilginç bir hikayeye sahiptir. Uzun yıllar boyunca, bilim insanları grafenin tek bir atom kalınlığındaki düzlemini izole etmenin imkânsız olduğunu düşünüyordu. Ancak, 2004 yılında Manchester Üniversitesi'nden Andre Geim ve Konstantin Novoselov, sıradışı bir yöntemle bu başarıyı elde etti. Nobel Ödülü kazandıran bu deneyde, kurşun kalem ucundan (grafit) alınan bir parçaya bant yapıştırdılar ve banti tekrar tekrar ayırarak grafit tabakalarını incelttiler. Bu basit yöntemle, sonunda tek bir atom kalınlığında olan grafen tabakasını elde etmeyi başardılar. Bu keşif, nanoteknoloji alanında yeni bir çağı başlattı.
Grafen doğal mı yapay mı?
Grafen doğal mı yapay mı? Bu sorunun cevabı, her ikisi de olabilir. Grafen, temelde karbonun bir allotropudur (farklı bir yapısal formu). Grafit, elmas ve karbon nanotüpler gibi, grafen de karbon atomlarından oluşur. Bu anlamda, grafenin hammaddesi olan grafit, doğada bol miktarda bulunur. Ancak, ticari olarak kullanılacak saflıkta ve tek atom kalınlığında grafeni elde etmek için laboratuvar ortamında özel işlemler (örneğin kimyasal buhar biriktirme yöntemi) gerekir. Yani, doğada grafitin içinde bulunur, ancak insan eliyle işlenerek kullanışlı hale getirilir. Bu nedenle hem doğal hem de yapay olarak değerlendirilebilir.
Grafen Türkiye'de var mı?
Grafen Türkiye'de var mı? Evet, Türkiye'de de grafen üretimi ve araştırma faaliyetleri yürütülmektedir. Özellikle nanoteknoloji ve malzeme bilimleri alanında çalışan üniversiteler ve araştırma merkezleri, grafenle ilgili çalışmalar yapmaktadır. Bazı şirketler de grafenin ticari uygulamaları üzerinde çalışarak, uluslararası pazarda rekabet etmeyi hedeflemektedir. Bu çalışmalar, Türkiye'nin grafen teknolojilerinde söz sahibi olmasını sağlayacak adımları temsil etmektedir.
Grafen hangi yiyeceklerde bulunur?
Grafen hangi yiyeceklerde bulunur? sorusunun cevabı hayır'dır. Grafen, bir besin maddesi değildir ve yiyeceklerin doğal yapısında bulunmaz. Karbon, yiyeceklerin temel yapı taşlarından biri olsa da, karbonun bu özel allotropu (grafen), yiyeceklerimizde bulunmaz. Bazı araştırmalar grafen türevlerinin gıda ambalajlarında kullanılmasını incelese de, bunlar şu anda standart bir uygulama değildir ve sağlık açısından potansiyel etkileri hala araştırılmaktadır. Bu nedenle, yiyeceklerden grafen alımı söz konusu değildir.
