Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesi sadece karada değil denizlerde de verilmiştir. 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte ekonomik, siyasi ve kültürel bağımsızlığın yanında denizcilikte de tam yetkiyi elde etme hedefi belirlenmiştir. Bu doğrultuda 1926 yılında kabul edilen Kabotaj Kanunu, Türk denizlerinde egemenlik hakkını pekiştiren en önemli adımlardan biri olmuştur.
KABOTAJ KANUNU NEDİR?
Kabotaj Kanunu, Türk karasularında yük ve yolcu taşımacılığının yalnızca Türk bayrağı taşıyan gemiler tarafından yapılmasını düzenleyen yasadır. Yani deniz ticareti, liman hizmetleri ve kıyı taşımacılığı yabancılara kapatılmış, Türk vatandaşlarının tekelinde yürütülmeye başlanmıştır.
KABOTAJ KANUNU NE DEMEK?
“Kabotaj” kelimesi, denizcilikte “bir ülkenin kendi limanları arasında yapılan deniz taşımacılığı” anlamına gelir. Dolayısıyla Kabotaj Kanunu ne demek? sorusunun yanıtı, Türkiye’nin kendi kıyı şeridi ve limanları üzerinde tam yetkiyi eline almasıdır.
KABOTAJ KANUNU NE ZAMAN KABUL EDİLDİ?
Kabotaj Kanunu, 1 Temmuz 1926 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu tarih aynı zamanda Türk denizciliğinde bağımsızlık günü olarak kabul edilmiştir. Her yıl 1 Temmuz’da kutlanan “Denizcilik ve Kabotaj Bayramı” da bu nedenle ortaya çıkmıştır.
KABOTAJ KANUNU AMACI
Kabotaj Kanunu’nun temel amacı, Türk deniz taşımacılığını yabancı devletlerin tekeline bırakmamak ve denizlerde ekonomik bağımsızlığı sağlamaktır. Aynı zamanda Türk denizcilerinin gelişmesini, limanların yerli işletmeciler tarafından kullanılmasını ve milli ekonominin güçlenmesini hedeflemiştir.
KABOTAJ KANUNU TARİHİ
Osmanlı döneminde, özellikle 1838 Balta Limanı Ticaret Antlaşması ve devamındaki kapitülasyonlarla birlikte yabancılar Türk karasularında serbestçe ticaret yapabiliyordu. Cumhuriyet’in ilanından sonra bu durum sona erdirildi ve 1926 Kabotaj Kanunu ile Türkiye denizlerde kendi egemenliğini resmen ilan etti.
KABOTAJ KANUNU'NUN ÖNEMİ NEDİR?
Kabotaj Kanunu’nun önemi sadece deniz taşımacılığı ile sınırlı değildir. Bu yasa:
- Türk denizciliğini bağımsız hale getirmiştir.
- Ekonomide milli kaynakların korunmasını sağlamıştır.
- Denizcilik sektöründe yerli istihdamı artırmıştır.
- Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesinin bir uzantısı olarak stratejik değer taşımaktadır.
KABOTAJ KANUNU HANGİ ALANDIR?
Kabotaj Kanunu, denizcilik ve ulaştırma hukuku alanına girer. Aynı zamanda ticaret hukuku, ekonomi ve uluslararası hukukla da yakından ilişkilidir.
KABOTAJ KANUNU HANGİ İLKE İLE İLGİLİ?
Kabotaj Kanunu, ekonomik bağımsızlık ilkesi ile ilgilidir. Cumhuriyet’in temel hedeflerinden biri olan tam bağımsızlık anlayışı, denizlerde de bu yasa ile hayata geçirilmiştir.
KABOTAJ KANUNUNUN MADDELERİ
Kabotaj Kanunu’nun öne çıkan maddeleri arasında şunlar vardır:
- Türkiye kıyılarında yük ve yolcu taşımacılığı sadece Türk bayraklı gemilere aittir.
- Limanlarda römorkaj, kılavuzluk ve kurtarma hizmetleri Türk vatandaşları tarafından yapılır.
- Balıkçılık faaliyetleri Türk vatandaşlarının tekelindedir.
1926 YILINDA KABUL EDİLEN KABOTAJ KANUNU HANGİ AMACA YÖNELİKTİR?
Bu kanun, denizlerde yabancıların ekonomik üstünlüğünü sona erdirmek, Türk denizciliğini geliştirmek ve milli ekonomiyi korumak amacıyla çıkarılmıştır.
KABOTAJ KANUNU KİM ÇIKARDI?
Kabotaj Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilmiştir. Kanunun hazırlanmasında Atatürk’ün ekonomik bağımsızlık vizyonu belirleyici olmuştur.
KABOTAJ ÇALIŞAN NE DEMEK?
Kabotaj çalışan, Türk karasularında ve limanlarında deniz taşımacılığı yapan, liman hizmetlerinde görev alan Türk denizcileri ifade eder. Bu terim özellikle yasa kapsamında görev alan kişileri tanımlar.
KABOTAJ BAYRAMI NEDEN KUTLANIR?
Her yıl 1 Temmuz’da kutlanan Kabotaj Bayramı, Türk milletinin denizlerdeki bağımsızlığını ilan etmesinin simgesidir. Denizcilik kültürünü geliştirmek, deniz sevgisini artırmak ve Türk denizciliğinin önemini hatırlatmak amacıyla kutlanır.
KABOTAJ KANUNUN KABUL EDİLMESİ NEYİN SONUCUDUR?
Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesi, Osmanlı döneminde verilen kapitülasyonların kaldırılmasının ve Cumhuriyet’in ekonomik bağımsızlık anlayışının bir sonucudur. Lozan Antlaşması ile elde edilen diplomatik başarı, 1926 Kabotaj Kanunu ile ekonomik alana taşınmıştır.
