Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Harita Mühendisliği Bölümü, uydu verilerini kullanarak Türkiye genelindeki kuraklık seviyesini haritalandırdı. Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Avrupa Uzay Ajansı'nın Sentinel-2 uydularından elde edilen verilerle geliştirdikleri yazılım sayesinde ülke genelindeki kuraklık durumunun detaylı bir şekilde analiz edildiğini açıkladı.
UYDULARLA BİTKİLERİN SU DURUMU ÖLÇÜLDÜ
Geliştirilen sistem, yakın kızılötesi ve kısa dalga kızılötesi bantlarından yararlanarak bitkilerin su içeriğini analiz ediyor. Yazılım ile mayıs ve haziran ayları ile ağustosun ilk 20 gününe ait veriler kullanılarak Türkiye'nin kuraklık mozaiği oluşturuldu.
PEYZAJLAR SARARIYOR, AĞAÇLAR KURUYOR
Prof. Dr. Kutoğlu, yılın yağış açısından oldukça yetersiz geçtiğini belirterek, ülke genelinde az yağış görüldüğünü aktardı. Kutoğlu, "Peyzaj alanları sararıyor, ağaçlar kuruyor. Uydu verileriyle bu durumu Türkiye genelinde incelemek mümkün. Kuraklığın boyutunu görmek için çalışmamızı başlattık." dedi.
HARİTALARLA KURAKLIĞIN BOYUTU ORTAYA KONDU
Mayıs, haziran ve ağustos verilerinin sınıflandırılması sonucu elde edilen haritalar, bölgeler arasındaki farkları gözler önüne serdi. Prof. Dr. Kutoğlu, bazı bölgelerde bitki örtüsünün tamamen ortadan kalktığını vurguladı. Haritada koyu kırmızı alanlar yangınlardan etkilenen bölgeleri, beyaz alanlar kuraklıktan etkilenmeyen bölgeleri, pembe tonları ise su içeriği azalan zeminleri ve bitki örtüsünü temsil ediyor.
TÜRKİYE GENELİNDE SU STRESİ YAŞANIYOR
Kutoğlu, ülke genelinde bitkilerin su stresine girdiğini ifade ederek, "Toprak nemini kaybetmiş durumda. Bitkiler, ormanlık ve tarım alanları başta olmak üzere ülke genelinde su stresine maruz kalıyor. Yağış olmadığı sürece bitkiler topraktan yeterince su çekemiyor ve su stresi meydana geliyor. Yapraklar, dallar, peyzaj ve çim alanları kuruyor." dedi.
KURAKLIKLA MÜCADELEDE TOPLUMSAL ÖNLEMLER GEREKLİ
Prof. Dr. Kutoğlu, kuraklıkla mücadelede alınacak önlemleri şöyle sıraladı:
- Susuz tarıma uygun bitkiler tercih edilmeli, fazla su isteyen ürünler yerine kuraklığa dayanıklı türler ekilmeli.
- Betonlaşmaya dikkat edilmeli, kentlerde yeşil alanlar artırılmalı ve düşük su tüketimli bitkiler tercih edilmeli.
- Yeni imar planlarında yeşil çatı uygulamaları ve yüksek yansıtıcılığa sahip çatı malzemeleri zorunlu tutulmalı.
- Binaların boyalarında açık renkler tercih edilmeli, yağmur suyu toplama sistemleri zorunlu hale getirilmeli.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYUM ŞART
Kutoğlu, iklim değişikliğinin insanlığın karşılaştığı en ciddi küresel sorunlardan biri olduğunu vurguladı: "Görünen o ki iklim değişikliğini geri döndüremeyeceğiz. Bu nedenle uyum sağlamayı öğrenmeli ve gerekli önlemleri almalıyız."
