Türkiye’de moto kurye çalışanları, hız baskısı ve güvencesiz çalışma koşulları nedeniyle her geçen gün artan risklerle karşı karşıya. Moto Kuryelere Adalet Hareketi’nin açıklamasına göre, son iki yılda 120’den fazla kurye trafik kazalarında hayatını kaybetti. E-ticaret devlerinin karlarını artırmak uğruna kuryelerin sosyal haklarından mahrum bırakıldığı sistem adeta ölüme sürüklüyor.
MOTO KURYELER NE İSTİYOR?
Moto Kuryelere Adalet Hareketi Türkiye’deki moto kurye çalışanlarının yaşadığı ağır hak ihlallerine dikkat çekerek, “E-ticaret şirketlerinin kârları katlandıkça, kurye çalışanlarının maruz kaldığı sömürü de arttı” dedi. Açıklamada 1 milyondan fazla moto kuryenin çoğunun “esnaf kurye” statüsünde çalıştırıldığı belirtilirken, bu durumun şirketlerin sorumluluktan kaçmasına yol açtığı vurgulandı.
“Bu bir muvazaalı, yani hukukun arkasından dolanılarak yapılmış hukuksuz bir işlemdir” ifadeleriyle şirketlerin kurye çalışanlarını sahte statüyle çalıştırdığına dikkat çekildi.
120’DEN FAZLA KURYE TRAFİKTE CAN VERDİ
Moto Kuryelere Adalet Hareketi’nin verilerine göre, son iki yılda 120’nin üzerinde moto kurye trafik kazalarında yaşamını yitirdi. Açıklamada “Sistem moto kuryeleri ‘ölüme gönderilen piyonlar’ olarak trafiğe sürüyor” ifadeleri yer aldı, hız baskısının kurye ölümlerinin en büyük sebeplerinden biri olduğu belirtildi.
Ayrıca çocuk yaşta gençlerin eğitim yerine moto kurye olarak çalışmaya zorlandığı ve bunun “toplumsal bir utanç” olduğu vurgulandı.
“YAŞAM HAKKI GÜVENCE ALTINA ALINMALI”
Moto Kuryelere Adalet Hareketi sömürü düzenine karşı 5 temel talebi kamuoyuna duyurdu:
- Esnaf kuryelik statüsü son bulmalı: Tüm kuryeler kadrolu, sigortalı ve güvenceli çalıştırılmalı.
- Hız baskısı kaldırılmalı: Zorunlu trafik eğitimi, araç bakımı ve insani çalışma süreleri yeniden düzenlenmeli.
- Çocuk işçiliğine son verilmeli: Gençler okulda olmalı, moto kurye olmamalı.
- Adil ücret talepleri: Asgari ücretin altında çalıştırma yasaklanmalı, yıpranma payı ve fazla mesai hakkı sağlanmalı.
- Devlet denetimi artırılmalı: Kayıt dışı ekonomi engellenmeli, moto kuryelere eğitim devlet güvencesiyle verilmelidir.
SÖMÜRÜYE ORTAK OLMAYIN
Yapılan açıklamada “Bu hukuksuzluğa göz yumuluyor, esnaf kuryelere maddi yükler getirerek sömürüye ortak olmaktadır” denildi. Ayrıca e-ticaret şirketlerinin milyonlarca kazandığı fakat kuryelerin vergi yükü altında ezildiği ifade edildi.
Moto Kuryelere Adalet Hareketi “İktidarın derhal yasal düzenlemeleri yaparak şirketlerin tüm sorumluluğu üstlenmesini sağlaması ve denetimleri artırması gerekiyor” çağrısında bulundu.
Trafikte canlarını hiçe sayan moto kuryelerin çalışma koşulları ve hakları, devletin ve sektörün öncelikli gündemine alınmazsa, kayıpların devam edeceği bildirildi. İnsanca çalışma koşulları için adım atılması artık kaçınılmaz.
