CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olan 2026 yılı bütçe teklifi üzerine yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a tarım sektöründeki sorunları anlattı. Gürer, “Tarım açısından bakarsak durum daha da vahim” ifadeleriyle başladığı konuşmasında, çiftçiye verilen desteklerin yetersiz olduğunu ve tarımsal üretimde ciddi düşüşler yaşandığını belirtti.
TARIMDA DESTEKLER YETERSİZ
CHP’li Gürer, Tarım Kanunu’na göre millî gelirin yüzde 1’inin çiftçiye destek olarak verilmesi gerektiğini hatırlatarak, “2026 yılı millî gelirinin yüzde 1’i 722 milyar lira yapıyor, çiftçiye ayrılan pay ise sadece 168 milyar lira. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın toplam bütçesi 540 milyar 840 milyon lira. Yani kanuna göre verilmesi gereken desteğin bile altında bir bütçesi var” dedi. Gürer, desteklerin hasat döneminde değil, neredeyse bir yıl sonra verilmesinin de çiftçiyi zor durumda bıraktığını ifade etti.
ÇİFTÇİLERİN BORCU 1 TRİLYONU AŞTI
Gürer, çiftçilerin bankalara olan borçlarının hızla arttığını belirterek, “Yılbaşında çiftçilerin borcu 899 milyar liraydı. On ayda bu rakam 1 trilyon 100 milyar liraya çıktı. Takipteki kredi borcu da 10 milyar lirayı geçti. Traktörlere, tarlalara, hatta hayvanlara ve depolardaki buğdaya haciz gelen bir süreç yaşanıyor” dedi.
İCRA DOSYALARI REKOR DÜZEYDE
Gürer, yalnızca tarım sektöründe değil, tüm kesimlerde borç yükünün arttığını vurgulayarak, “Bu yıl 8 milyon 654 bin yeni icra dosyası açıldı. Toplamda 24 milyon 781 bin derdest dosya bulunuyor. Geçmiş dönemde yapılan silinmelere rağmen icra dosyaları azalmıyor” diye konuştu.
HUBUBAT VE BAKLİYATTA İTHALAT BAĞIMLILIĞI
CHP’li Gürer, Türkiye’nin birçok üründe ithalatçı hale geldiğini belirterek, “Fındık, kayısı, üzüm, incir gibi ürünlerde ihracatçıyız ancak hububat ve bakliyatta ithalatçıyız. İki yılda nohutta 247 bin ton, mercimekte 194 bin ton üretim kaybı yaşandı. 2025 yılı TÜİK verilerine göre meyvede bir yılda 8 milyon tonun üzerinde kayıp var. Elmada yüzde 48,3, kirazda yüzde 70,6, zeytinde yüzde 34,7 oranında azalma oldu. 2023’te 22 milyon ton olan buğday üretimi 17 milyon 900 bin tona geriledi” dedi.
HAYVANCILIKTA GERİLEME
Gürer, hayvancılıktaki durumun da ciddi boyutlarda olduğunu ifade ederek, “2010 yılından bu yana 10 milyon baş hayvan ithal edildi ama sorunlar bitmedi. 2023’te 818 bin, 2024’te 559 bin hayvan ithal ettik. Bu yıl sonuna kadar 895 bin hayvan daha ithal edilmesi bekleniyor. Yerli ırklarımız 1 milyonun altına düştü” açıklamasında bulundu.
KURUMLARDA ÖNGÖRÜ EKSİKLİĞİ
CHP’li vekil, kurumların tarımsal öngörülerinde çelişkiler yaşandığını dile getirerek, “Merkez Bankası mayısta zirai donun etkisinin olmayacağını söyledi. Tarım Bakanı da arz açığı bulunmayacağını açıkladı. Ancak beş ay sonra aynı kurumlar don ve kuraklıktan söz etti. Öngörü ve veri karmaşası sürüyor” dedi.
BÜTÇE MAĞDUR KESİMLERİ KAPSAMIYOR
Son olarak 2026 bütçesinin toplumun geniş kesimlerine umut vermediğini belirten Gürer, “Bu bütçe işçi, çiftçi, esnaf, memur, emekli, işsiz, kadın, genç, engelli ve sanayici için bir umut bütçesi değil. Staj mağdurları, kademeli emeklilik bekleyenler ve taşeron işçiler bu bütçede yer bulamıyor” ifadelerini kullandı.
